Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ενημερώθηκε: 9 Μαΐου 2025
Μ' έσυρε στον καναπέ κ' έγυρε το κεφάλι της στον ώμο μου και στρυμώχτηκε κοντά μου, σα να ζητούσε να βρη αυτού προστασία απ' όλα τα δεινά και τους πόνους του κόσμου. Χωρίς ναλλάξη θέση, άπλωσε το χέρι της κ' έκλεισε το βιβλίο. — Είναι ένα μωρό βιβλίο, είπε. Δεν μπόρεσα να το νοιώσω ποτέ. — Μωρό δεν είναι, της είπα με χαμόγελο. — Εσύ το είπες, είπε κι ανασηκώθηκε. — Εγώ; Ποτέ!
Όντας κάπως άστατος, στενοχωρέθηκε αυτός με τη μοναξιά και μεταγύρισε στην οχλοβοή του κόσμου. Τύπος καθάριος ρωμαίικος ο ανήσυχος ο Γρηγόριος. Αγκαλά κι ο Βασίλειος κατέβηκε κατόπι στην Κωσταντινούπολη, όχι όμως ναλλάξη αγέρι, παρά για να διαφεντέψη τον Επίσκοπο της Άγκερας, που τα είχε βάλει με τον Αρειανό τον Ευνόμιο. Εκεί απάνω περίπου ανέβηκε το θρόνο κι ο Ιουλιανός.
Θαρρεί δηλαδή πως φουρτούνα και μπουνάτσα δεν είναι δουλειά της μετεωρολογίας, δεν είναι πράματα φυσικά, μα πως ένας άθρωπος μπορεί ναλλάξη και μάλιστα να χαλάση τους νόμους που κυβερνούν τον κόσμο. Κι ο δάσκαλος πάλε τι λέει; Λέει πως εκείνος μπορεί ναλλάξη και να χαλάση τη γλώσσα του λαού, που πήρε δικό της δρόμο και που έχει νόμους δικούς της.
Την άλλη μέρα πάλι τα ίδια. Οι θέρμες δεν τον άφιναν. Όλοι οι γιατροί κ' οι γιάτρισσες πέρασαν από πάνω του· πήρε του κόσμου τα κινίνα, τις αψιθιές και τα μαντζούνια κατάλυσε και τις νηστείες, πήγε ναλλάξη και το αέρι του απάνω στο μοναστήρι του Προδρόμου μα τίποτε. Η θέρμη δεν τον ξεχνούσε. Κάθε δύο, κάθε τρεις μέρες σύγκρυο και ζέστη.
Η γλώσσα του λαού δε χαλνά πάντα τους αρχαίους τύπους που της μαθαίνει το σκολειό· συχνά κανονίζει την καθαρέβουσα, την ξανασιάζει, την αλλάζει με το ίδιο σύστημα που ακουλούθησε, είναι τώρα χρόνια και καιρός, για ναλλάξη την αρχαία. Ξαναρχίζει κάθε μέρα τον ίδιο κόπο, γιατί όσες αλλαγές έτυχε να γίνουν, είχαν τον ιστορικό τους λόγο κι αφτός ο λόγος δε χάθηκε ακόμη· πάντα υπάρχει.
Ο γιατρός σαν είδε κι' απόειδε, είπε μια ημέρα: — Άλλη σωτηρία δε γίνεται. Να κάνη κανένα ταξίδι. Ναλλάξη το αέρι. Η παπαδιά στραβομούριασε. Δεν της άρεσε πολύ αυτή η ιδέα. «Είδαμε και πάθαμε, είπε μέσα της, να τον βγάλωμε απ' τη θάλασσα. Και πάλι τα ίδια;» Γύρισε και κύτταξε το γιατρό. — Με συμπαθάς, γιατρέ μου. Οι χτικιασμένοι ξέρω που πάνε και ταξιδεύουν.
Έτσι θα καταλάβουμε όλη την αξία της δημοτικής και θα διούμε που είναι τόντις συνέχεια της αρχαίας. Μια γλώσσα αλλάζει μοναχή της· δεν έχει ανάγκη, για ναλλάξη, να τη μιλήσουν ξένοι, ή να ζήση με ξένους ένας λαός. Τέτοιες ιδέες δεν τις έχει πια σήμερα κανείς.
Αμέσως το κατάλαβε πως ο Άρειος μήτ' άλλαξε μήτε μπορούσε ναλλάξη, και πως αν ερχότανε στην Αλεξάντρεια, θάσπαιρνε ζιζάνια και διχόνοιες εκεί που ο ίδιος ζητούσε να σπείρη ειρήνη κι ορθοδοξία. Στέλνει λοιπόν απάντηση του Ευσεβίου πως αδύνατο τέτοιο πράμα. Πηγαίνει τότες ο Ευσέβιος και καταπείθει τον Κωνσταντίνο, ο ίδιος να γράψη του Αθανασίου, και τούγραψε ο Αυτοκράτορας.
Η φωνολογία μόνη άλλαξε, γιατί έπρεπε ναλλάξη με τους ιστορικούς νόμους της γλώσσας μας· το νόημα έμεινε. Ο σκοπός του λεξικολόγου είναι να μας δείξη με τη μελέτη που θα κάμη τι γίνεται μέσα στην ψυχή του αθρώπου, πώς αλλάζει νόημα μια λέξη και τι μπορεί να μας μάθουν τέτοιες αλλαγές για την ιστορία, για τα ήθη, για τα έθιμα, για το νου και για το χαραχτήρα ενός λαού.
Ο λόγος είναι να μας δείξη πόσες φορές είταν ανάγκη η γλώσσα να κουνήση, και ναλλάξη η αναπνοή τον ίσιο της δρόμο, για να χαθή το α, για να περάση ο τόνος στο ω και με τέτοιο τρόπο να πάρη περισπωμένη τάτονο το ω, μ' άλλα λόγια να χωνέψη την οξεία του α, γιατί η οξεία ακούγουνταν ακόμη και με την περισπωμένη που είχε το ω . Ό τι λέμε για την αρχαία, μπορούμε να το πούμε πολύ καλήτερα για τις μεταγενέστερες γλώσσες.
Λέξη Της Ημέρας
Άλλοι Ψάχνουν