United States or Kiribati ? Vote for the TOP Country of the Week !
Η ιδέα είναι παιδιακήσια, και να που μπορεί κ' ιστορικό βιβλίο να γραφή στην Εθνική μας τη γλώσσα . Δυο λόγια τώρα και για το δούλεμα του έργου. Καθώς θα δη αμέσως ο αναγνώστης, δεν είναι Επιστημονική Ιστορία, αφού και καθαυτό ιστορικός δεν είμαι.
Πράγματι, θ' απορούσε παραπολύ ο ίδιος αν κανένας κατέτασσε τα έργα του στις «φανταστικές διηγήσεις», όπως κάνει ο Lord Lytton· γιατί κ' ένας σκοπός του ήταν να πλάση για την Αγγλία ένα εθνικό ιστορικό δράμα, που να πραγματεύεται γεγονότα πολύ γνωστά στο κοινό και ήρωες που ζούσαν στη μνήμη του λαού.
Και πράγματι η υψηλή Κριτική είναι το ιστορικό της ίδιας του καθενός ψυχής. Είναι πιο γοητευτική παρά η ιστορία για τον καθένα, σχετικά με τον ίδιον εαυτό του βέβαια. Πιο ευχάριστη είναι από τη φιλοσοφία, γιατί το θέμα της είναι συγκεκριμένο κι όχι αφηρημένο, πραγματικό κι όχι αόριστο.
Τέτοια όμως μακρινή και φουρτουνιασμένη βασιλεία πάντα σε κάμνει και θαρρείς πως κάθε της περιστατικό, και μάλιστα λυπητερό, είτανε σα γραμμένο της. Το θλιβερό ιστορικό που μας έρχεται στ' αλήθεια σα μαυρίλα στην ιστορία του Ιουστινιανού είναι τα κακά στερνά του Βελισάριου.
Η γλώσσα του λαού δε χαλνά πάντα τους αρχαίους τύπους που της μαθαίνει το σκολειό· συχνά κανονίζει την καθαρέβουσα, την ξανασιάζει, την αλλάζει με το ίδιο σύστημα που ακουλούθησε, είναι τώρα χρόνια και καιρός, για ναλλάξη την αρχαία. Ξαναρχίζει κάθε μέρα τον ίδιο κόπο, γιατί όσες αλλαγές έτυχε να γίνουν, είχαν τον ιστορικό τους λόγο κι αφτός ο λόγος δε χάθηκε ακόμη· πάντα υπάρχει.
Πρώτος ο Κώστας τον είχε ξαναχτισμένο και μεγαλωμένο, κ' έτσι βάσταξε ως τον καιρό του Αρκαδίου. Είδαμε στο δρόμο μας απάνω κάμποσες σκηνές, και πολύ δραματικές μάλιστα, μέσα στο ιστορικό αυτό τέμενο.
Μόνο στις μεταγενέστερες γλώσσες μπορεί να μας δείξη ένας τύπος καινούριος την ιστορική σειρά που έπρεπε να βαστάξη για ναφήση την παλαιά του μορφή και να πάρη άλλη. Εδώ είναι που βλέπουμε την αρχή και το τέλος, και για να σπουδάξη κανείς ένα φαινόμενο ιστορικό, θέλει ίσια ίσια να ξέρη πού και πώς αρχίζει, ύστερα πώς και πού τελειώνει.
ΙΩΝ Ποια είνε; πόσο θα χαρώ, αν με βοηθήσης να τη βρω! ΚΡΕΟΥΣΑ Για 'κείνην ήλθα εγώ ιδώ, ο άνδρας μου πριν έλθη. ΙΩΝ Σαν τι γυρεύει; πες μου το να την υπηρετήσω. ΚΡΕΟΥΣΑ θέλει ένα μάντεμα κρυφό να μάθη από το Φοίβο. ΙΩΝ Για πες μου συ, κ' εγώ μπορώ να σε βοηθήσω στάλλα. ΚΡΕΟΥΣΑ Άκου λοιπόν το ιστορικό. . . μα ντρέπομαι να σου το ειπώ. ΙΩΝ Τότε δεν κάνεις τίποτε• γιατ' η ντροπή είν' οκνηρή.
Σκέδιο όχι πια «δρομικό», δηλαδή χτίριο παράλληλο με γύρο στην άκρη, καθώς έκαμναν ως τα τότε τις εκκλησιές, παρά «σταυρωτό», καθώς θα δούμε σε ξέχωρο κεφάλαιο της βυζαντινής τέχνης, εκεί που πρέπει ο αναγνώστης να πάη να δη όσα καθέκαστα δεν πολυταιριάζουνε σε ιστορικό κεφάλαιο μέσα.
Τώρα, πώς χάθηκε το ουκ στην κοινή και γιατί χάθηκε, έχει το λόγο του· κάθε πράμα, που χάνεται σ' αφτό τον κόσμο, δε χάνεται χωρίς το λόγο του· εμείς συχνοτυχαίνει να μην τον ξέρουμε· μα τι πειράζει; Αφτός υπάρχει. Όλα στη γλώσσα μας έχουνε τον ιστορικό τους το λόγο, έχουνε τη σειρά τους.
Λέξη Της Ημέρας