United States or French Southern Territories ? Vote for the TOP Country of the Week !
Βρήκε όμως στη Ρώμη απερίμενες δυσκολίες. Οι Ρωμαίοι εννοούσαν ακόμα οι πιώτεροι να πηγαίνουνε με τα πατροπαράδοτα και να θυσιάζουνε στον Καπιτώλιο Δία. Έκαμε να τους περιπαίξη στην αρχή και να τους περιφρονήση, μα γλήγορα το κατάλαβε πως οι Ρωμαίοι δεν είταν κι όλως διόλου ξεθυμασμένοι ακόμα. Κάποια ζωή, κάποιο νεύρο τους έμνησκε πάντα.
Τη φαρμάκωναν την Ελλάδα χωρίς οι πιώτεροι να το θέλουν, φαρμακώνουνταν κ' η Ελλάδα χωρίς να το νοιώθη. Αν, αντίς τη χαδευτική αυτή την πολιτική έφερναν οι Ρωμαίοι την πολιτική του σπαθιού και της ρήμαξης, ίσως ξυπνούσαν οι Έλληνες, ίσως άρπαζαν τάρματα, κ' έδειχναν κάποιον ηρωισμό. Μα τα χάδια τω Ρωμαίων τους μαλάκωναν την καρδιά.
Όπου σέβαλε ο Θεός να δουλεύης, δούλευε. Σου γυρεύει κανένας ψωμί; δίνε του δουλειά κι αυτουνού. Αυτό θα πη ψυχικό. Τάλλα τα ψυχικά είναι για τους σακάτηδες. Οι πιώτεροι στον κόσμο είναι γεροί, και θέλουνε δουλειά, να μην τους σύρη η ακαμωσιά στον κατήφορο, και τότες τρέχα γύρευέ τους, Λεφτέρη μου». Σηκώθηκε ο πάτερ Άγιος, που ναγιάση το στόμα του.
Και μονάχα σαν αποτέλειωναν όλ' αυτά, είταν πια η αρχόντισσα έτοιμη να βγη και να φέξη στον κόσμο. Έβγαινε με το χρυσοκάμωτό της αμάξι, και σε ολόασπρο άλογο καβαλλικεμένη, άλλοι δούλοι τρέχοντας απ' ομπρός για ν' ανοίξουν το δρόμο, οι πιώτεροι πάλε ακολουθώντας πίσωθε μαζί με τους ευνούχους και τους άλλους παρατρεχάμενους της αρχόντισσας.
Οι πιώτεροί μας, μήτε μας περνάει από το νου μας πως έχουμε πάθια. Φυσικώτατο. Τη βρήκαμε την ψώρα στον τόπο που γεννηθήκαμε. Ίσως μερικοί θα παραξενεύουνται που δεν την έχει κι όλος ο κόσμος. Δάσος χωρίς θεριά και φείδια, πέτρες δίχως σκορπιούς, — πού ακούστηκε! Και καταντάει να δοξάζουμε το Θεό που είναι απλή σκλαβιά, και δεν έχουμε και χερότερα. Μας έκλεψαν ώρα πολλή του Μπέη οι Χανούμισσες.
Γιατί τους αφίνουμε τους Τούρκους και τα κάμνουν αυτά; Πώς δε λέμε του Δεσπότη να τους παιδέψη; Και σαν τουρκέψουν, τι γίνουνται τα παιδιά; Κ' η μακαρίτισσα μου τα ξηγούσε όλα με υπομονή, πως αυτοί είναι πιώτεροι από μας, πως είνε αφεντάδες αυτοί, πως εμείς άλλο φίλο δεν έχουμε παρά το Θεό, κι ο Θεός θα μας γλυτώση μια μέρα από τους Τούρκους, καθώς μας γλύτωσε από το θανατικό πρόπερσι.
Οι πιώτεροι απαντιούνται στην Αλεξάντρεια, στην Καισάρεια, στην Αντιόχεια, στη Θεσσαλονίκη· εκεί που γενήκανε δα κ' οι μεγαλήτεροι οι κατατρεγμοί, τα μαρτύρια του τρίτου αιώνα, που και κείνα μας αποδείχνουν πόσο λιγώτεροι πρέπει να είταν ακόμα οι Χριστιανοί από τους Εθνικούς.
Υπάρχει όμως και μια γνώμη πως η στάση αυτή είχε αφορμή το τυράννισμα τω χωριανών από τους μεγαλοπολίτες, και με το να είταν οι άνθρωποι της εξοχής Εθνικοί, κ' οι πιώτεροι άλλοι χριστιανοί, πήρε θρησκευτική χρωματιά εκείνο το κίνημα. Τσικουριά ακόμα δυνατώτερη κατάφερε ο Ιουστινιανός στην Αθήνα με νόμο που απαγόρευε να διδάσκεται η φιλοσοφία.
Όντας όμως οι πιώτεροι τους Αρειανοί, κι ο Χρυσόστομος αποφασισμένος καθώς είδαμε να μην ξαναφήση τον Αρειανισμό να ξανανοίξη μάτι, ερθόντας απάνω απ' αυτό κ' η Γοτθική εκείνη σφαγή, άναψαν εναντίο του πάμπολλοι μεγάλοι Γότθοι. Για δυστυχία μας δεν έπαιρνε μήτε από «διπλωματική» ο Χρυσόστομος.
Στη ψυχή μας μέσα καταστάλαξε ο Ασιατισμός, και γι' αυτό οι πιώτεροί μας μήτε τι πράμα είναι δεν το νοιώθουμε. Δικός μας έγεινε, αίμα μας είναι. Ας τους αφήσουμε όμως τους δύστυχους πατριώτες· θα τους ανταμώσουμε παρακάτου. Ας δούμε τώρα τους αφεντάδες· αυτούς που μας έφεραν ταθάνατα σκότη από την Ανατολή εκείνη, που Δύση να την έλεγαν, πάλι αλήθεια δεν θα είτανε!
Λέξη Της Ημέρας