United States or Czechia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Κ' ίσως η ψυχική θα είταν η μεγαλήτερη. Ας τα πούμε πάλι πίνοντας τον καφέ μας απ' έξω απ' αυτό τ' Αττικό ζαχαράδικο. . . . Είναι τώρα ως εκατό χρόνια που τραβάει ο δασκαλισμός από τη μια, κ' η αλήθεια από την άλλη. Κι αν είτανε μονάχα να διδάσκεται ο δασκαλισμός στα Σκολειά, το σκοινί θάσπανε τώρα και πολύν καιρό.

Τέτοιος &ηρωίσμός&, φίλε μου, μπορεί να μας γεννήση κι άλλους ηρωισμούς. Γυναίκα που μπορεί να πνίξη στα στήθια της τη μεγαλήτερη τη λαχτάρα, που κληρονόμησε από την Εύα, μπορεί κι άλλες θυσίες να κάμη. Μπορεί να διδάξη του παιδιού της και την αγάπη που δεν ξέρει ντροπή, την τιμή που δε μαραίνεται, τον ηρωισμό που δοξάζει πατρίδες.

Όποιος επιθυμάει το καλό του Γένου του, αποκρίθηκε ο Γέροντας, κάνει το χρέος τον, μόνε σαν είν' άξιος να το ευεργετήση· εγώ δε βλέπω σ' αυτήν την περίστασιν καμμιά δυσκολία. Και μολοντούτο, είπε ο Λογιότατος, είναι η μεγαλήτερη σ' εμάς.

Άμα έχασε αυτός τους βοηθούς του, ξεκίνησε κατά την κάτω Μοισία, μάζεψε καινούργιο βαρβαρικό στρατό, κι άρχισε πάλε τον πόλεμο. Σε μια του νίκη έβαλε τον αυτοκρατορικό στρατηγό σε κλουβί και τονέ γύριζε. Σε άλλη ακόμα μεγαλήτερη μάχη του, κοντά στην Οδησσό της Θράκης, έπεσαν ως εξήντα χιλιάδες δικοί μας.

Κι ως τόσο φύλαγε πάντα κάποια ηθική δύναμη η παλιά «Εστία τω Φώτων» και μάλιστα με το σπρώξιμο πούδωσε ο Πρόκλος του νεοπλατωνισμού. Πολύ μεγαλήτερη ηθική δύναμη όμως είχε, καθώς κι αλλού είδαμε, η Αλεξάντρεια. Το φιλολογικό το κέντρο είταν εκεί. Ό,τι γράφηκε της ανθρωπιάς τον τέταρτο και τον πέμπτο αιώνα, στην Αλεξάντρεια γράφηκε.

Και τη στιγμή αυτή μου φάνηκε μικρό κι ανάξιο να δοκιμάσω να οδηγήσω ή να επηρρεάσω τη θλίψη της. Την έσυρα μόνο κοντά μου κ' είπα: — Κλάψε κοντά μου! Κλάψε όσο θέλης! Μη βιάζης τον εαυτό σου! Νομίζεις πως και γω δε λυπούμαι όσο και συ; Τα δάκρυα της πλημμυρίσανε τα μάτια κι όμως το πρόσωπό της, που είτανε γυρισμένο σε μένα, έλαμπε τόσο από χαρά, σα να της ήρθε η μεγαλήτερη ευτυχία.

Έπειτα από την ευχάριστη μέρα, που είχα περάσει με τους συναδέρφους μου, όλα αυτά τα συγκινητικά χαραχτηριστικά του παιδιού μου κάμανε μεγαλήτερη εντύπωση παρότι θα μου κάνανε σε συνειθισμένη περίσταση. — Ξέρεις, είπα, πως ένας μεγάλος και καλός άνθρωπος μεταχειρίστηκε κάποτε τα ίδια λόγια, όταν μου διηγήθηκε την πρώτη του εντύπωση από το θάνατο της μητέρας του.

Με τον κοφτερό του νου, με την ακαταπόνετη τόλμη του, με τους θετικούς του συλλογισμούς, με την αντρίκια και καταπειστική ρητορική του, έμοιαζε ο μικρός ο Αθανάσιος αντίκρυ στον Άρειο καθώς τα μικρά εκείνα μα φοβερά τορπιλλοφόρα της σημερνής εποχής ομπρός σε παμπάλαια φεργάδα. Άρχισε τον αγώνα του με ζήλο ηρωικό, κ' η νίκη του είναι ίσως η μεγαλήτερη δόξα της Χριστιανικής ιστορίας.

Ας είναι όμως ο κόσμος πρόβλημα ανεξήγητο ποιος θα πη τη φύση βάρβαρη; Η γλωσσική ενέργεια του αθρώπου είναι μυστήριο και κείνη, μυστήριο σπουδαίο, γιατί μας ανοίγει την ψυχή και μας φανερώνει την ιστορία ενός λαού. Ένας βυζαντινός ποιητής είπε κάπου· Άνθρωπος, όταν περπατεί, κόσμος μικρός υπάρχει. Θάλεγε μεγαλήτερη αλήθεια, αν έγραφε με τη γλώσσα του·

Χτυπηθήκανε σιμά στο σημερνό τον Κιουστεντζέ, μα δίχως αποτέλεσμα. Βλέπει τότες ο Αυτοκράτορας πως χρειαζότανε μεγαλήτερη δύναμη, φώναζε κι ο λαός, αναγκάστηκε λοιπόν ήθελε δεν ήθελε ο Βάλεντας να βγη ατός του μ' όλες τις Λεγεώνες της Ανατολής, και να τους κυνηγήση. Τους αντάμωσε κοντά στην Αδριανούπολη, Αύγουστο του 378. Ο κόσμος όλος καρτερούσε να μάθη το ξολόθρεμά τους.