United States or Mayotte ? Vote for the TOP Country of the Week !


Λοιπόν ας δοκιμάσωμεν να εννοήσωμεν και το όνομα Ερμής τι σημαίνει, διά να γνωρίζωμεν αν ο φίλος απ' εδώ λέγει τίποτε σπουδαίον. Σωκράτης. Αλλά το όνομα αυτό δεικνύει, ότι ο Ερμής καταγίνεται εις την ρητορείαν, διότι και το ότι είναι διερμηνεύς και άγγελος, και ότι αγαπά την κλοπήν και την απάτην διά λόγου και το εμπορικόν του πνεύμα, όλα αυτά είναι μία ρητορική ικανότης.

Και φαίνεται ότι ανήκει εις την πλέον κυρίαρχον και αρχιεργατικήν, και τοιαύτη είναι η πολιτική. Διότι αυτή διατάσσει ποίαι επιστήμαι πρέπει να υπάρχουν εις τας πόλεις και ποίας να μανθάνη έκαστος και μέχρι ποίου βαθμού. Βλέπομεν δε ότι και αι σεβαστότεραι δυνάμεις υπάγονται εις αυτήν, καθώς η στρατηγική, η οικονομική, η ρητορική.

Πραγματεύεται τον έρωτα, το κάλλος και όλα τ’ ανάλογα ψυχικά συναισθήματα, αντικρούοντας και συμπληρώνοντας έναν σχετικό λόγο του Λυσίου κι αποδείχνοντας, ταυτόχρονα, πώς η ρητορική μόνο με τη φιλοσοφία μπορεί ν’ αναχθή σε τέχνη. Μετάφρ. Κ. Γούναρη.

Φαίδρος Δεν έχει λοιπόν δίκαιον η ρητορική λέγουσα ταύτα;

ΡΗΤΟΡΙΚΗ. Εν πρώτοις, ω άνδρες Αθηναίοι, εύχομαι εις τους θεούς όλους και τας θεάς, όσην αγάπην τρέφω προς την πόλιν και προς όλους υμάς, άλλην τόσην να εύρω εκ μέρους σας εις τον προκείμενον αγώνα• έπειτα δε θα τους παρακαλέσω να σας οδηγήσουν, όπως είνε και δίκαιον, να μη επιτρέψετε εις τον αντίδικον να με διακόπτη, αλλά να με αφήση ν' αναπτύξω την κατηγορίαν όπως θέλω και όπως την έχω κατά νουν.

Σωκράτης. Το γνωρίζω αγαπητέ μου φίλε. Ένα πράγμα όμως συμβαίνει εις αυτούς, δηλαδή αν γίνη ανάγκη ατομικώς να δώσουν και να λάβουν τον λόγον δι' εκείνους τους οποίους κατακρίνουν και δεχθούν αξιοπρεπώς να υπομείνουν πολύν χρόνον και να μη φύγουν ανάνδρως, τότε παραδόξως, φίλε μου, εις το τέλος δεν αρέσουν οι ίδιοι τον εαυτόν των, δι' όσα λέγουν, και όλη των εκείνη η ρητορική μαραίνεται, ώστε να μην έχουν καμμίαν διαφοράν από μικρά παιδιά.

Φοβάμαι πως κάπου κάπου η ίδια η ηρωίδα σας, με όλη της τη καθάρια δειγμένη ψυχή, εκεί που δείχνεται καμμιά φορά σα να παρασέρνεται από κάποια ρητορική επίδειξη πιο πολύ κι απ' ό,τι πρέπει, δεν είναι πως τη στιγμή εκείνη δεν αισθάνεται γερά, και μήτε που είναι παραπανιστά τα λόγια της• είναι η γλωσσική μορφή και όχι η ουσία των λόγων που τους δίνει τότε ένα κάποιο φτιάσιμο― πως να το πω!―που αδικεί την ηρωίδα.

ΔΙΚ. Μου φαίνεται, Ερμή, ότι θέλεις να κάμης χάριν εις κάποιον• όμως αφού το θέλεις ας δικασθούν και αυταί, αλλά μόνον αυταί• διότι όσαι εκληρώθησαν είνε αρκεταί. Δος μου τας μηνύσεις. ΕΡΜ. Η Ρητορική κατά του Σύρου επί κακοποιήσει. Ο Διάλογος κατά του αυτού επί εξυβρίσει. ΔΙΚ. Και ποίος είνε αυτός; Δεν βλέπω να είνε γραμμένον το όνομά του.

Καθαυτό τέχνη του είταν η εκκλησιαστική ρητορική, οι Λόγοι του, που όσο και να μην ανέβηκαν ως ταττικά ύψη του Βασιλείου, έχουν όμως τη χάρη, τη γλύκα και τη συμπάθεια πούβγαζε πάντα η ποιητική του ψυχή. Ας ξαναγυρίσουμε στην Πρωτεύουσα τώρα. Τα τέντωνε και πήγαινε ο Αυτοκράτορας τα μέτρα του με τους αιρετικούς, χωρίς μήτε στιγμή να τα χαλαρώνη. Σα συνωμότες τους είχε.

Έπαιρνε κάμποσα μ' άλλους λόγους κ' η ρητορική από τα παλιά καθώς κ' οι άλλες τέχνες, μόνο αυτή σε πολύ μεγαλήτερο βαθμό· γιατί ας μη λησμονούμε πως ο εθνικομάχος ο Θεοδόσιος δεν έβγαλε και κανένα νόμο να παιδεύη τους όσους παρομοίαζαν τις νίκες του με τους αγώνες του Ηρακλέα.