United States or Nepal ? Vote for the TOP Country of the Week !


Μπορεί, αλήθεια, η ζωή να είναι ένα χάος, όπως μου λες πως είναι, τα μαρτύριά της νάναι ταπεινά κ' οι ηρωισμοί της άξιοι καταφρόνιας· και η δουλειά της Φιλολογίας μπορεί να είναι το να πλάθη από το πρώτο υλικό της σημερινής υπάρξεως έναν καινούριο κόσμο, που να είναι πιο θαυμαστός, πιο διαρκής και πιο αληθινός από τον κόσμο που τα κοινά μάτια βλέπουν και μέσα στον οποίο οι κοινές φύσεις γυρεύουν να πραγματοποιήσουν την τελειοποίησή τους.

Και για να μιλήσουμε σοβαρά, ποια η ωφέλεια της κριτικής της Τέχνης; Γιατί να μην αφίνεται μονάχος κ' ελεύθερος ο καλλιτέχνης να πλάθη καινούριον κόσμο, σαν θέλει κι όχι να ζωγραφίζη τον γνωστό μας κόσμο, που, φαντάζομαι, πόσο θέλαμε τον βαρεθή, αν η τέχνη με το λεπτό της εκλεκτικό πνεύμα και το αβρό της ένστικτο της διαλογής δεν τον εξάγνιζε για μας και δεν τον τελειοποιούσε προς στιγμήν; Μου φαίνεται πως η φαντασία σκορπίζει, ή θάθελε να σκορπίση, γύρω της μοναξιά και ό,τι εργάζεται καλύτερα στη σιωπή και την ερημιά.

Ό,τι έγινε ως τώρα περιορίζεται κυρίως στο καθάρισμα του δρόμου. Πάντα πιο δύσκολο είναι να χαλνά κανείς παρά να πλάθη κι όταν ό,τι κανείς χάλασε είναι χυδαιότης κ' ηλιθιότης, η δουλειά για το γκρέμισμα δεν θέλει μονάχα θάρρος, μα και περιφρόνηση. Ωστόσο μου φαίνεται πως το γκρέμισμα προχώρησε αρκετά. Γλυτώσαμε από ό,τι ήταν άσχημο. Τώρα έχομε να πλάσουμε ό,τι είναι όμορφο.

ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ Τίποτε , και όμως ό,τ' είν' εκεί το βλέπω. ΑΜΛΕΤΟΣ Τίποτε δεν έχεις ακούση καν; ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ Τίποτε, ειμή τον εαυτόν μας. ΑΜΛΕΤΟΣ Ε! τήρα εκεί! γειά, τήρα εκεί, πώς φεύγει αγάλι! Είναι ο πατέρας μου καθώς όταν εζούσε! Ιδέ τον τώρα εκεί πώς βγαίνει απ' τον πυλώνα! ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ Γέννημα εστάθη τούτο του μυαλού σου μόνον· πράγματ' ασώματα ως αυτό να πλάθη ξεύρει η έκστασις προ πάντων.

Η αδερφή μου άρχισε να πλάθη πήττα, η θυγατέρα μου κερνούσε τους μεγάλους ρακί, με το μισοκάρικο το παγούρι, ο γαμπρός μου κάθουνταν σιμά μου καταχαρούμενος, κι' εγώ μολογούσα σ' εκείνους, που με ρωτούσαν πώς πέρασα τον καιρό μου στην Ξενιτειά, τι είδα, τι ήκουσα, τι έμαθα, τι έκανα, ποιόν πατριώτη είδα κι' αντάμωσα, από ποιους και σε ποιους έφερα γράμματα, πώς είναι ο τάδες χωριανός μας, τι δουλειά κάνει ο τάδες ο πλησιοχωρίτης μας, μ' ένα λόγο έδινα ταχτική αναφορά και ταχτικό λογαριασμό του τι έκανα, τι άκουσα, τι είδα και τι έμαθα σ' όλον τον καιρό των δέκα πέντε χρονιών, που βρισκόμουν στην Ξενιτειά.

Δεν θα κάνω εδώ λόγο για την αξία που έχει τωραίο κοστούμι στο να πλάθη μία καλλιτεχνική διάθεση στους θεατές και στο να γεννά εκείνη τη χαρά της ομορφιάς για την ομορφιά, που δίχως αυτή δεν νοιώθονται τα μεγάλα αριστουργήματα, μολονότι αξίζει τον κόπο να σημειωθή πόσον ο Σαίξπηρ εκτιμούσε αυτή την όψη του ζητήματος στην παράσταση των τραγωδιών του, βάζοντας να τις παίζουν με τεχνητό φως και σε θέατρο με τους τοίχους ντυμένους μαύρα· ό,τι προσπάθησα να τονίσω είναι ότι η αρχαιολογία δεν είναι δουλειά των σχολαστικών, αλλά μέθοδος καλλιτεχνικής οφθαλμαπάτης κι ότι το κοστούμι είν' ένα μέσον για να δείχνωνται οι χαρακτήρες δίχως περιγραφή και να γεννώνται δραματικές καταστάσεις και δραματικές εντυπώσεις.

Ήξεραν πως η Ζωή δεν κερδίζει από την Τέχνη μονάχα πνευματικότητα, βάθος σκέψεως και αισθήματος, ψυχική ταραχή ή γαλήνη, αλλά μπορεί να πλάθη τον εαυτό της επάνω στις ίδιες γραμμές και τα ίδια χρώματα της Τέχνης και να ξαναπαράγη τη μεγαλοπρέπεια του Φειδία και τη χάρη του Πραξιτέλη. Να, απ' αυτού επρόκυψε η εναντίωσή των στο ρεαλισμό. Τον αποστρέφοντο για καθαρά κοινωνικούς λόγους.