United States or Djibouti ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ο λαός ως τόσο πάντα ζητούσε κάτι να βλέπη και να προσκυνάη, αφού μόλις έβγαινε από τα Εθνικά του συστήματα· και σ' αυτό απάνω έδειξαν οι δικοί μας Πατέρες κάμποση γνώση που δεν τις καταδίκαζαν ολότελα τις εικόνες. Όσο για την Αρχιτεχτονική, ως τον καιρό του Κωσταντίνου αυτή δεν έπαθε σημαντική αλλαγή.
Κατόπι όμως αυτά. Είπαμε κάτι για τα συστήματά του. Πάντα γέρικα είταν κι ασκητικά. Πάντα σπουδή και μελέτη. Θεολογία, νόμος, μουσική, αρχιτεχτονική, φιλοσοφία, όλα τα κάτεχε. Κατά τα τέλη της ζωής του όμως, και μάλιστα ύστερ' από το μεγάλο θανατικό του έχτου αιώνα, είχε καταντήσει ακόμα πιο μοναχικός, πιο τραβηγμένος.
Ας έρθουμε τώρα στον πιο ξακουσμένο κλώνο της προγονικής τέχνης, την αρχιτεχτονική. Καθώς είπαμε, μήτε χνάρι της παλιάς τέχνης δεν παρατηρείς μέσα στη νέα τέχνη εξόν από τις κολώνες. Έφυγαν οι γραμμές κ' ήρθαν οι καμάρες κ' οι θόλοι. Ήρθαν από τη Ρώμη καθώς τόσα και τόσα άλλα. Ήρθαν όμως κι από την Ασσυρία κι απ' αλλού.
Δε ζήτησ' εκεί να μιμηθή δουλικά την αρχαιότητα καθώς έκαμε γράφοντας στην αττική τα χρονικά του από Ευσέβιο ως Χαλκοκοντύλη. Παρθενώνα δε γυρέψανε να στήσουνε. Δε φυλάξανε μήτε τοσοδά από το κυριώτερο στοιχείο της παλιάς τέχνης, την ίσια γραμμή. Δικό τους δρόμο χαράξανε και στην αρχιτεχτονική, και στη ζουγραφική και στη μουσική. Θόλοι και καμάρες τα χτίρια.
Οι κήποι ήταν εξαίσιοι και στολισμένοι με ωραία μαρμάρινα αγάλματα· του παλατιού η αρχιτεχτονική κομψότατη. Ο οικοδεσπότης, ηλικίας εξήντα χρονών, υποδέχτηκε πολύ ευγενικά τους δύο περίεργους αλλά με πολύ ολίγη προθυμία, κι' αυτό σύγχισε τον Αγαθούλη και δεν άρεσε του Μαρτίνου. Και πρώτα-πρώτα δυο κορίτσια καθαροντυμένα σερβίρανε σοκολάτα καλά αφρισμένη.
Η Αγιατράπεζα άλλο θεόλαμπρο έργο· όχι μονάχα η αρχιτεχτονική της, μα και τα ολόχρυσα κι αργυρά της στολίδια, τ' αρίθμητά της διαμάντια και μαργαριτάρια. Απάνω της στέκουνταν το λεγάμενο Κιβώριο , τέσσερεις καμάρες στηριγμένες σε τέσσερεις αργυρές κολώνες, κι από κάθε της πλευρά κρέμουνταν τέσσερα χρυσοΰφαντα σκεπάσματα με μεγάλη μαστοριά δουλεμένα.
Άλλαξε ως τόσο κάπως κι αυτό το σύστημα λίγο αργότερα. Σε τρεις περίοδες τη χώρισαν τη Βυζαντινή την αρχιτεχτονική. Πρώτη περίοδο, της Βασιλικής . Ελληνορωμαϊκά χτίρια αυτά, πρώτα χτισμένα για δικαστήρια ή για παρόμοιους δημόσιους σκοπούς, κι αργότερα καμωμένα εκκλησιές. Είδος μισή εποχή που λες και μετάβαινε ο κόσμος από τον παλιό στο νέο ρυθμό.
Η βυζαντινή η τέχνη, της αξίζει κάποια σαν πιο αναλυτική μελέτη, επειδή, μαζί με τη θρησκεία στέκεται περίτρανο σημάδι της εθνικής μας ιδιοφυίας, και κάτι πιώτερο από τη φιλολογία. Μ' άλλους λόγους την ιδέα της η ρωμιοσύνη την αποκρυστάλλωσε με την τέχνη, και μάλιστα με την αρχιτεχτονική. Εκεί απάνω έγραψε το έθνος την ιστορία του πολλούς αιώνες, και την έγραψε σε δική του γλώσσα.
Ολοξέχωρο μεγαλούργημα, που αν και μικρότερος ο θόλος του από το Πάνθεο της Ρώμης, με το να στέκεται όμως απάνω στα κυρτά εκείνα τα τρίγωνα που αφίνουν οι καμάρες δένοντας στ' αψηλά τις πελώριες κολώνες, φαίνεται πολύ μεγαλήτερος. Θα ιστορηθούν όμως παρακάτω τα πιο αξιοσημείωτα του εθνικού μας αυτού μνημείου, που σώνει μονάχο του ναντιπροσωπέψη όλη την αρχιτεχτονική του καιρού εκείνου.
Λέξη Της Ημέρας