United States or Senegal ? Vote for the TOP Country of the Week !
Δε γίνεται να κοπή η σειρά· ένα έθνος, που είχε μια φιλολογία σαν την αρχαία τη δική μας, θα βγάλη πάλε καμιά φιλολογία μεγάλη· θα ξανακάμη αριστουργήματα καινούρια. Για ναξίζη όμως τους αρχαίους, για να μοιάζη με κείνους, δεν πρέπει να τους μιμηθή, αφού στα χρόνια τους δε μιμήθηκαν κανένα.
Από τον Εκδοτικόν Οίκον I. Ν. Σιδέρη, εις τον οποίον αληθώς η Ελληνική φιλολογία οφείλει πολλά — αλλ' ακόμη περισσότερα ο κόσμος ο επίλεκτος των αναγνωστών αφού εκεί ευρίσκει την καλλιτέραν πνευματικήν τροφήν — εξεδόθη και ο τρίτος τόμος των Διηγημάτων του Αλεξάνδρου Μωραϊτίδου, εις συνέχειαν της τιμητικής εκδόσεως των έργων επ' ευκαιρία της Πεντηκονταετηρίδος του μεγάλου Έλληνος Διηγηματογράφου.
Τι τάχατις; Δεν έχουμε και μεις τους δικούς μας; Στην Εβρώπη, και μάλιστα, στο Παρίσι — αλήθεια όμως! πού να συγκριθή το Παρίσι με την Αθήνα; — τόσο κακά δεν κρίνουν όσοι ξέρουν. Η τωρινή μας φιλολογία δεν τους φαίνεται για ρίξιμο. Λεν πως είναι σα λουλούδι που έχει δικιά του φρέσκα μυρουδιά και που τέτοιο δε φυτρώνει στου Παρισιού τους δρόμους. Έχει τη χάρη του, έχει την ομορφιά του.
Η μόνη φιλολογία που έχουμε ως την ώρα, και που της αξίζει τόνομα, είναι φιλολογία ποιητική. Άρχισε τώρα κ' η σειρά της άλλης. Το Έθνος πεινάει, και γυρεύει τώρα φαεί. Ζητάει να διαβάση, και διαβάζοντας να γελάση, να κλάψη, να μετανοιώση, να θυμώση, ν' αγριέψη, να πολεμήση, αν είναι ανάγκη.
Εάν έζη εν Ευρώπη, τοιούτο νεαρόν ως σαρξ γιασουμιού μόλις ανθήσαντος πνεύμα, θα εύρισκε την ατμόσφαιράν του, και θωπευόμενον, θερμαινόμενον, καλλιεργούμενον, θ' ανήρχετο τας αναβαθμίδας της προόδου του, καταλαμβάνον υψίστην θέσιν εν τη φιλολογία του έθνους του.
Του μάγερά μας τη γλώσσα θέλω. Πρώτα πρώτα σαν πιο φρόνιμο μ' έρχεται να μιλούμε την ίδια γλώσσα, γιατί αν του μιλήσουμε άλληνα, άξαφνα μπορεί να μη μας καταλάβη και να μη βρούμε φαγί να φάμε· αν ο λαός δε μας καταλάβη, έτσι κι αφτή μας η φιλολογία θα πεθάνη από την πείνα.
Συχνά πυκνά ακούω να την κατηγορούν τη γαλλική φιλολογία πως κάνει πολλή κατάχρηση, στο μυθιστόρημα και στο θέατρο, των ερωτικών παθών, εκεί που λογοτεχνίες άλλων εθνών καταγίνονται πολύ πιο συχνά με λογής πόλεμους και προβλήματα της κοινωνίας και της ψυχής.
Άνευ της Λιγείας ήμην ως παιδίον ψηλαφούν εν τω σκότει· αυτή μόνη ηδύνατο να διαχέη φως εις τα μυστήρια των μελετών ημών, άνευ δ' αυτής όλη εκείνη η πρότερον αιθερία και λαμπρά φιλολογία καθίστατο άχαρις και κατηφής.
Και τώρα δε μου λέτε με τι σκοπό σηκώθηκε άξαφνα ο Ψυχάρης στο ποδάρι; Δε μου λέτε τάχα τι νόημα έχει που κοπιάζει μέρα νύχτα; Πώς θα την κρίνουμε τη δουλειά που κάνει; Για ποιο λόγο είπε ο Ψυχάρης πως γλώσσα και πατρίδα είναι το ίδιο, πως μόνο από την εθνική γλώσσα θα βγη εθνική φιλολογία, πως βάρβαρη δεν είναι η γλώσσα, πως αφτή ξέρει και πως αφτή θα μείνη; Γιατί σπούδαζε χρόνια και χρόνια ο Ψυχάρης; Να σας το πω το γιατί· για να γράψη εφτός και «να το επιβάλη εις την γλώσσαν.
Από τα τέτοια τιποτις δε βγαίνει· από τα ρομάντσα, από τους στίχους, από το θέατρο θα φανή αν είναι άξιο το έθνος να δείξη ποίηση και φαντασία, να κάμη και φιλολογία δική του, — όχι όμως από τας γλωσσικάς παρατηρήσεις!
Λέξη Της Ημέρας