United States or Nauru ? Vote for the TOP Country of the Week !


Πρι νάρθουμε στα εμπορικά και στα βιομηχανικά των καιρών εκεινώνε αξίζει να σημειώσουμε κάτι για τα δημόσια τ' αξιώματα, πώς δηλαδή πουλιούνταν κι αγοράζουνταν. Είναι αλήθεια πως κι ο Αναστάσιος κι άλλοι αυτοκρατόροι κατόπι ζητήσανε να το ρίξουν αυτό το σύστημα, μα τόσο απότυχαν, που πέντε αιώνες πέρασαν κι ακόμα τιμοκαταλόγους αξιωμάτων έγραφε ο Πορφυρογέννητος!

Πέρασαν αιώνες κριτικής τέχνης που δεν ήτανε δημιουργικοί στην κοινή της λέξεως σημασία, αιώνες οπού το μυαλό του ανθρώπου γύρεψε να τακτοποιήση τους θησαυρούς του θησαυροφυλακίου του, να χωρίση το μάλαμα από το ασήμι και το ασήμι από το μολύβι, να μετρήση ξανά και ξανά τις διαμαντόπετρες και να δώση ονόματα στα μαργαριτάρια.

Σ' αυτό το θρόνο απάνω θα δούμε τον αντάρτη τον Υπάτιο στεφανωμένο από τον όχλο με το γερντάνι της γυναίκας του αντίς με Κορώνα. Και πάλι δυο αιώνες αργότερα, το δεύτερο τον Ιουστινιανό φορεμένο τη Βασιλική τη στολή, και με τους δυο του αντιπάλους, Λεόντιο κι Αψίμαρο, δεμένους αποκάτω από το υποπόδι του.

Εις έν μόνον θα μου επιτρέψετε να επιμένω, ότι έγινε μίαν φοράν ένα πρώτον λουτρόν και ότι αυτός ο οποίος το έκαμε δεν παρεκινήθη από ανάγκην καθαριότητος. Εχρειάσθησαν αιώνες επί αιώνων διά να αισθανθούν οι προπάτορες ημών την ανάγκην της εξωτερικής χρήσεως του ύδατος και να ιδρύσουν βαλανεία και λουτρά.

Τάχατις πιο καλότυχοι στάθηκαν και καλλίτερα φύλαξαν το μεγαλείο τους οι Πολωνοί που έμειναν ανακάτευτοι τώρα και κάμποσους αιώνες;

Ο Ρωμιός αγάπησε στην αρχή αρχή τα δόγματα, και τα ψιλοχτένισε μάλιστα και τα ξεδιάλυνε με τρόπο που ως τα σήμερα έχουν κύρος σ' Ανατολή και Δύση. Κατόπι, όταν τα στολίδια της διαλεχτικής του τέχνης τα θάμπωσαν οι αιώνες, η θρησκεία του κατάντησε σεβασμός και λατρεία της Παναγιάς του και του Χριστού του. Καλοτυχούσε; Δόξαζε ταγαπημένα του αυτά όντα.

Έχει, βλέπεις, και τα πολιτικά της η πέτσα. Είναι κι αυτά βυζαντινή μας κληρονομιά. Αιώνες πρι να φανή ο δεύτερος ο Μωχαμέτης, γύριζαν οι μακαρίτηδες τα μάτια τους κατά τη Δύση, και τη ζητούσανε σαν ψωμί τη βοήθεια. Όλο ήρχουνταν η βοήθεια, κι' όλο δεν έφτανε.

Είτανε μ' άλλους λόγους όλα τα νομολογικά συστήματα του κόσμου θησαυρισμένα εκεί μέσα, όχι μονάχα όσα είχαν περάσει από αμέτρητους αιώνες και ταξιδέψει σε πάμπολλες χώρες, καθώς κάμνουν οι γλώσσες, οι μύθοι κ' οι θρησκείες, μα κι όσα ξεπρόβαλαν από τα φιλοσοφικά συστήματα της αρχαιότητας, και μάλιστα το Στοϊκό, που πιώτερο ίσως από κάθε άλλο έθρεψε την πολιτική μεγαλοφυία τω Ρωμαίων, τη στερνή στερνή δηλαδή πηγή όπου τα βρήκε όλα κατασταλαγμένα ο Τριβωνιανός και τα μάζεψε μέσα στα μεγάλα του έργα.

Ανάλογο δρόμο πήραν και τάλλα τα ιερά πρόσωπα, της Παναγιάς, των Αποστόλων κ.λ., που δεκαπέντε τώρα αιώνες ιστορούνται καταπώς τα γνωρίζουμε. Θα μας πη ίσως ο κριτικός πως η ορθοδοξία κι ο συντηρητισμός αυτός των προπατόρω μας την έβλαψε την τέχνη, με τα να της έκοψε τα φτερά της. Τα μεγάλα καλά όμως δεν έρχουνται πάντα και δίχως μερικά κακά. Και το καλό του συντηρητισμού το δείξαμε παραπάνω.

Όλ' αυτά τι άλλο σημαίνουν παρά πως ταψηφούσε ο Ιουστινιανός τα βορεινά εκείνα κοπάδια και το πολύ έστελνε μερικούς του στρατιώτες να τους σκορπίζουν. Τόσο αχαμνά τους είχε μελετημένους τρεις τέσσερεις αιώνες! Δεν άργησε όμως να τα νοιώση τα ολέθρια αποτελέσματα της πολιτικής του όταν τέλος πάντων ο Ούνος ο Ζαβεργάτης πέρασε παγωμένο το Δούναβη στα 559 με πλήθος δικούς του, καβάλλα όλους.