United States or Norway ? Vote for the TOP Country of the Week !
Η καθαρέβουσα στην Ελλάδα μοιάζει μόνο σα να είναι το υστερνό σημείο που μας άφησαν ακόμη και τώρα οι «μακροί δουλείας και παθημάτων αιώνες», που μόρφωσαν αφτή τη γλώσσα, και δεν είναι παράξενο που τη μόρφωσαν· είναι πολύ ψυχολογικό. Όταν ένας άθρωπος έχει φιλότιμο — φιλότιμο πότε μας έλειψε; — θα προσπαθήση με κάθε τρόπο να δείξη στους άλλους την αξία του· ίσως κάποτες και την παρακάμη.
Και όμως τ' όνομά τους μένει ακόμα φωτεινό και ζείδωρο σαν τον ήλιο. Όσο περνούν οι αιώνες τόσο φαίνεται λαμπρότερο. Πώς λοιπόν θα κάμη να γίνη κι αυτός μεγάλος, να τους μοιάση στο νου και στα έργα; Ο πνευματικός κόσμος είνε δικός του. Ε, καλά μα δε φτάνει. Πρέπει να γίνη δικός του κι ο υλικός. Πώς θα γίνη αυτό το θαύμα; Πήρε τ' όνομά τους, κληρονόμησε την ψυχή τους, έμαθε τη γλώσσα τους.
Έπειτα, καθώς ξηγήθηκε παραπάνω, φυσιολογικά μιλώντας, η φυλή μας άλλο παρά όφελος δεν μπορούσε νάχη με τη Γοτθική αυτή ανακατωσιά. Κι αν είτανε και βάρβαροι, ήξερε πάντα η Ρωμιοσύνη και τους έκαμνε δικούς της με τον καιρό τους τέτοιους, κι απόδειξη που μετά μερικούς αιώνες μήτε σημάδι Γότθου δεν απόμεινε μέσα στο Γένος. Δε λέμε πως δεν έπαθε μερικά δεινά από τους Γότθους η Ρωμιοσύνη. Έπαθε.
Πιο άταχτο και πιο άμαθο πράμα δεν άκουσα παρά να τη λεν τη ρωμαίικη γλώσσα &Ψυχάρικη&. Ίσως τιμή για λόγου σου τούτο, για το Έθνος όμως όχι, αφού στο Έθνος ανήκει η γλώσσα, αφού είναι η μόνη του γλώσσα. Αιώνες κ' αιώνες την είχαμε μέσα στην καρδιά μας κι απάνω στα χείλη μας, κι αρνιούμαστε να τη δείξουμε στο χαρτί.
Κι άλλο δε μας μένει ύστερ' από τα λίγα αυτά που σώνουν εδώ, παρά να προσπέσουμε και να προσκυνήσουμε με τη φαντασία μέσα σ' όλην εκείνη τη λαμπρότητα, ίσως κι ακουστούν οι προσευκές μας ως εκεί που πρέπει, και περάσουν τα ναμάζια και φύγουνε σα διαβατάρικη μπόρα από κει που έντεκα αιώνες αντιλαλούσαν οι χριστιανικές οι δοξολογίες.
Και έτσι, ο καθένας μεταχειρίστηκε τη γλώσσα που μιλούσε. Μ' αυτήν έγραψε, μ' αυτήν δίδαξε στο σκολειό, μ' αυτήν μίλησε στη Βουλή κτλ. κτλ. Και πέρασαν αιώνες. Και δούλεψαν και δουλεύουν, και έπλασαν και πλάθουν, και αφίνουν τη γλώσσα τους και τρέχει, και ζουν και βασιλεύουν. Και στους αιώνες αυτούς που πέρασαν, τι έκανε το έθνος το Ελληνικό;
Μ' άλλους λόγους, τους πέντ' έξη αιώνες που η Ευρώπη σιγοξυπνούσε και προετοιμαζότανε για τα σημερνά ας τα πούμε φώτα, εμείς που στους πιο προτερινούς αιώνες ζούσαμε και βασιλεύαμε, τώρα κοιτούμαστε λαβωμένοι, αποσταμένοι, αποναρκωμένοι.
ΦΥΣΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ. Μα τώρα είναι κάτι άλλο για όλο το έθνος να πούμε· πρέπει τέλος πάντων ν' α λ λ ά ξ ε ι κ α ι τ ο μ υ α λ ό τ ο υ α ν θ ρ ώ π ου λιγάκι, ίσως όχι ναλλάξει καθαυτό, μα να ξεσκλαβωθεί από μια βαρειά σκλαβιά που το πλακώνει αιώνες τώρα και το κάνει να μαραγκιάζει και μαραίνεται ― η ε π ί σ η μ η γ λ ώ σ σ α. Το μυαλό του Ρωμιού πρέπει να ξεκαθαριστεί απ' αυτή τη σκουριά.
Οι Φράγκοι όπου πέρασαν, τα ίδια έκαναν, χωρίς συνθήκες όμως. Κάθονται ήσυχοι οι χριστιανοί, κάνουν τις διάφορες αγγαρείες, πληρώνουν τους φόρους, κανονικούς και ακανόνιστους; Τι άλλο ήθελε ο κυρίαρχος; Αυτά γίνονταν αιώνες, και ως τα τώρα.
Η Νίκη μας έφυγε· η Δόξα όμως μένει και θα μένη στους αιώνες δική μας. Ναι· είνε ωραίο· είνε τέλειο καλλιτέχνημα! Χύθηκε απάνου στάγαλμα, τ' αγκάλιασε σφιχτά και του φίλησε με πάθος το κρύο μέτωπο. — Για σένα τους χαρίζω κάθε αληθινή δόξα· εψιθύρισε τρυφερά κυττάζοντας το μάρμαρο. Πού είσαι τώρα, Περαχώρα, Γκενεβέζο, Αλαμάνο! εφώναξε απλώνοντας το χέρι του. Καλά κάματε και φύγατε· πολύ καλά.
Λέξη Της Ημέρας