United States or Greece ? Vote for the TOP Country of the Week !
Βρίσκουμε κάμποσους Πατριάρχηδες κι αγωνίζουνται για δόγμα ή καμιάν αρχή, μα λίγοι αφιερώσανε ζωή και ψυχή στην ευαγγελική θρησκεία, κι όχι σε ζητήματα θεολογικά. Κι όσο για ξεθαρρεσιά, κανένας τους πια δεν ξεστόμισε λόγο να κατακρίνη πορφύρα ή άλλη βασιλική πολυτέλεια, μάλιστα Αυτοκρατόρισσας.
Είδαμε στο δεύτερο το Κεφάλαιο πόσο αρχάριος είτανε στα θεολογικά και στα σοφιστικά μας, πόσο λίγο τον καταλάβαινε και τον Αθανάσιο και τον Άρειο.
Σαράντα χρόνους τώρα μας παραζάλισε αυτό το κακό, κ' έπρεπε πια να του δοθή μια και καλή κατακεφαλιά. Ησυχία δεν είχε ο τόπος. Κατάντησε μέσα στην Πόλη ναφίνη τη δουλειά του ο κόσμος και να συζητάη θεολογικά. Ορίστε τι λέγουν πως είπε ένας που την είδε την Πόλη τους καιρούς εκείνους. «Άλλο δε βλέπεις» είπε, «παρά θεολόγους. Ως κ' οι δουλευτάδες, κ' οι σκλάβοι, θεολόγοι καταντήσανε.
Κάθουνταν ολονυχτίς και συζητούσε δευτερεύοντα θεολογικά ζητήματα με κληρικούς και με δασκάλους, και μήτε πια την αγαπημένη του Δύση δε συλλογιούνταν, καθώς τα πρώτα χρόνια, τα χρόνια που δούλευαν κι ο νους του κι ο στρατός του για τη μεγάλη του την ιδέα. ΕΧΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η Στάση του Νίκα Το δράμα του Νίκα πρέπει να ονομαστή κίνημα εθνικό. Είτανε φοβερή φωνή και φοβερώτερη οργή του λαού.
Κ' επειδή στον πρώτο πόλεμο που σήκωσε μέσα στη Χριστιανωσύνη η ρωμαίικη η σοφιστεία παράστησε θέλοντας και μη σημαντικό πρόσωπο κι ο Κωνσταντίνος, είναι ανάγκη να χαρίσουμε ένα κεφάλαιο στα θεολογικά τα ζητήματα που σπάραξαν το Έθνος ό,τι άρχιζε να το συμμαζεύη ο νέος προστάτης του. Είδαμε παραπάνω πως οι φρονιμώτεροι κ' οι πιο πραχτικοί πηγαίνανε με το Χριστιανισμό.
Έκλαιγε ο δύστυχος από το κακό του, και παρακαλούσε τη θεία βοήθεια σε τέτοια παρανομία. Ας έρθουμε στη στερνή την πράξη της δραματικής αυτής ιστορίας. Να την περάσουμε πια τη θεολογική την ανεμοζάλη, για την ώρα τουλάχιστο, αφού της τύχης μας είταν, ίσως και για καλό μας, πολλά της ιστορίας μας να είναι θεολογικά από τους πρώτους εκείνους αιώνες και κάτω.
Είδαμε πως όλα τα πρόβλεπε, όλα τα λογάριαζε, εξόν τα θεολογικά. Είδαμε πως τη θρησκεία του δεν την έθρεφε βαθιά αγιωσύνη κ' ευσέβεια, παρά απλή ευλάβεια και θεοφοβωσύνη, που κάποτες καταντούσε σαν είδος δεισιδαιμονία. Μια και ξεγλύτωνε ο θετικός του νους από θεωρίες, έφεγγε διάφανος και καθάριος.
Ο Σχολάριος δεν ηδύνατο να είπη &πεπρωμένη&, διότι τοιαύτη λέξις τω εφαίνετο βλάσφημος και απάδουσα προς τας θεολογικάς αυτού δοξασίας. Ο Γ. Σχολάριος παρετήρησε το μειδίαμα τούτο τον Πλήθωνος και δυσηρεστήθη. Δεν ηδυνήθη δε να κρατηθή και έδωκεν έξοδον εις τα θεολογικά αυτού ένστικτα. — Διατί μειδιάς, ω Πλήθων; είπε. Μήπως δεν σοι αρέσει η λέξις &προεγνωσμένη;& — Δεν είπον τούτο, είπεν ο Πλήθων.
Σαν τέτοιος είταν κι ο καλόγερος ο Κοσμάς ο «Ινδικοπλεύστης», που ζήτησε, δίχως να πάη ενάντιο σε θεολογικά συστήματα και δόγματα, να προσδιορίση τη θέση της γης στάπειρο μέσα, καθώς και το σκήμα της. Την ήθελε παραλληλόγραμμο αυτός. Οι ιστορικοί, είταν ακόμα πιο διχρώματοι, ή καλλίτερα, πιο αχρωμάτιστοι στις θρησκευτικές διαφορές απάνω.
Του στραβού όμως το δίκιο, δεν τους κατάτρεχε τους ορθοδόξους και με πολλή κακία. Τρία πράματα τη σημαδεύουν την εποχή του Βάλεντα. Η συνωμοσία του Προκοπίου, τα δεύτερα μεγάλα βαρβαρικά πλημμυρίσματα, και τα θρησκευτικά μας, όχι μονάχα τα θεολογικά και τα δογματικά, παρά και ταποστολικά ας τα πούμε, επειδή είδος Απόστολοι μας στάθηκαν κι α Βασίλειος κι ο Γρηγόριος.
Λέξη Της Ημέρας