Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Ενημερώθηκε: 21 Μαΐου 2025


Σαν τέτοιος είταν κι ο καλόγερος ο Κοσμάς ο «Ινδικοπλεύστης», που ζήτησε, δίχως να πάη ενάντιο σε θεολογικά συστήματα και δόγματα, να προσδιορίση τη θέση της γης στάπειρο μέσα, καθώς και το σκήμα της. Την ήθελε παραλληλόγραμμο αυτός. Οι ιστορικοί, είταν ακόμα πιο διχρώματοι, ή καλλίτερα, πιο αχρωμάτιστοι στις θρησκευτικές διαφορές απάνω.

Είταν οι κάτοικοι της ανακατωσιά χριστιανική κι ασιατική· παραλυσίες και πολυτέλειες από τη μια, ορθοδοξία και χριστιανισμός από την άλλη. Πότε ιπποδρόμια και θέατρα, πότε θρησκευτικές ακολουθίες κι ολονυχτίες. Ίσια ίσια τα δυο στοιχεία που πολεμούσε ο Βασιλέας. Έτυχε να πλακώση και πείνα. Η Αντιόχεια ζητούσε τα συνηθισμένα της καλοφάγια, κι αυτός πάσκιζε να τους σωπάση με μονάχα ψωμί.

Μα γιατί ναποθάνη; Γιατί ήτο τόσο βέβαιον ότι θα πέθαινε από την αρρώστια της; Πώς τόσοι άλλοι που αρρώσταιναν εγίνοντο καλά, κιαυτή θα πέθαινε; Τι αν το είπε ο γιατρός, όταν ο Θεός έχει τη δύναμη και νεκρούς νανασταίνη; Με τις θρησκευτικές ιδέες, πούχα τότε, όλα τα θαύματα θεωρούσα δυνατά.

Στον Φάλσταφ υπάρχει κάτι απ' τον Άμλετ και στον Άμλετ κάτι του Φάλσταφ. Ο παχύς ιππότης έχει πότε-πότε μελαγχολικές διαθέσεις, όπως ο νεαρός πρίγκηπας στιγμές χονδρής ευθυμίας. Διαφέρουμε μεταξύ μας μονάχα στασήμαντα. Στη φορεσιά, στο φέρσιμο, στον τόνο της φωνής, στις θρησκευτικές δοξασίες, στο εξωτερικό, στις συνήθειες και τα παρόμοια.

Ίσως θα μας έβγαινε σε καλό να γίνουνταν το ενάντιο, επειδή ο γνωστικός ο Βαλεντιανός και πιο ορθόδοξος είτανε και με τους αλλόθρησκους πιο μαλακός, και το κάτω κάτω δεν ανακατεύτηκε ποτές του σε θρησκευτικές διαφορές· ενώ ο Βάλεντας, αν και φοβητσιάρης, χολερικός, κι όχι παράξυπνος, ησυχία δεν είχε με τα θρησκευτικά του. Βγήκε αμέσως Αρειανός, κι ολοφάνερα τους προστάτευε τους δικούς του.

Κατά τον πέμτο αιώνα άρχισαν κ' έπαιρναν οι ιπποδρομικές αυτές φατρίες πολιτικό χαρακτήρα, και σ' αυτό δίχως άλλο συντέλεσαν κ' οι θρησκευτικές μάχητες. Κι απόδειξη, που όταν ο ευνούχος ο Χρυσάφιος πήγε με τον Ευτυχή και με τους Πράσινους, ο ορθόδοξος ο Μαρκιανός πήρε μαζί του και τους ομόδοξους του τους Κυανούς. Καθώς πάλε κι αργότερα ο Μονοφυσίτης ο Αναστάσιος πήγαινε με τους Πράσινους.

Μόλις εβάλαμε τον λύχνο στον λυχνοστάτη κ' εφάγαμε τη λειψόπητα μας άρχισε θρησκευτικές κουβέντες. Ήταν θρήσκος ο αγιοχώματος και τα ιερά βιβλία δεν τ' άφινεν από κοντά του. Αλήθεια όταν εταξείδευε είχε πρόχειρα πότε τα τροπάρια και πότε τις βλαστήμιες. Μα τόρα που έπαψε τον αγώνα της ζωής εφρόντιζε μόνον για τη σωτηρία της ψυχής του.

Ό,τι δημιούργησαν οι αρχαίοι πολιτισμοί της Ανατολής σε γνώσεις, θρησκευτικές δοξασίες, μύθους και σύμβολα, σε ηθικές αντιλήψεις και σε τέχνη, πολλαπλασιασμένα από την πλούσια ελληνική διανόηση και διυλισμένα από την καθαρή και λεπτή ελληνικήν αισθητική, κατάληξαν στον Όμηρο, σαν απόσταγμα ποίησης, πλαστικότητας και κάλλους.

Μεγάλα ως τόσο πράματα δεν είταν η ποίηση του ως τέχνη, αν και τους έβγαζε με τις χιλιάδες τους στίχους ο βλογημένος. Είδος «θρησκευτικές μελέτες» τις είπανε μερικοί· και το περίεργο, λουσμένες με κάποια λυπητεράδα που μας δείχνει πως ο λεγόμενος ρομαντισμός καινούριο πράμα δεν είναι.

Ό,τι δημιούργησαν οι αρχαίοι πολιτισμοί της Ανατολής σε γνώσεις, θρησκευτικές δοξασίες, μύθους και σύμβολα, σε ηθικές αντιλήψεις και σε τέχνη, πολλαπλασιασμένα από την πλούσια ελληνική διανόηση και διυλισμένα από την καθαρή και λεπτή ελληνικήν αισθητική, κατάληξαν στον Όμηρο, σαν απόσταγμα ποίησης, πλαστικότητας και κάλλους.

Λέξη Της Ημέρας

εκάρφωνεν

Άλλοι Ψάχνουν