United States or Senegal ? Vote for the TOP Country of the Week !


Για το μεγάλο ποιητή μια μουσική υπάρχει, η δική του. Για το μεγάλο ζωγράφο ένας τρόπος ζωγραφικής υπάρχει, εκείνος που τον μεταχειρίζεται αυτός. Ο αισθητικός κριτικός, και μόνον αυτός, μπορεί να εκτιμήση όλες τις φόρμες κι όλους τους τρόπους. Αυτόν επικαλείται πάντα η Τέχνη. ΕΡΝΕΣΤΟΣ. — Νομίζω ότι σου υπέβαλα ως τώρα όλες μου τις απορίες. Τώρα πρέπει να παραδεχθώ...

Ένας μεγάλος καλλιτέχνης εφευρίσκει έναν τύπο και η Ζωή πολεμάει να τον αντιγράφη και τον ξαναπαράγη σε λαϊκές φόρμες σαν ένας επιχειρηματίας εκδότης. Ούτε ο Holbein ούτε ο Vandyck βρήκαν στην Αγγλία ό,τι μας έδωκαν. Μαζί τους έφεραν τους τύπους των και η Ζωή με τη δυνατή μιμητική της βάλθηκε να εφοδιάση το μαέστρο με μοντέλα.

Αυτό το φαινόμενο, που δεν είναι δίχως ενδιαφέρον και παρουσιάζεται πάντα ύστερ' από τη δημοσίευση καμμιάς νέας εκδόσεως του ενός ή του άλλου από τα βιβλία που ανάφερα, αποδίδεται γενικά στην επίδραση της φιλολογίας, στη φαντασία. Όμως αυτό είναι πλάνη. Η φαντασία είναι κατ' ουσίαν δημιουργική και αποζητάει πάντα καινούργιες φόρμες.

Η Τέχνη παίρνει τη ζωή σαν ένα μέρος του αρχικού υλικού της, την ξαναπλάττει και τη μεταμορφώνει σε καινούργιες φόρμες κι απολύτως αδιαφορεί στα όσα συμβαίνουν, εφευρίσκει, φαντάζεται, ονειρεύεται, τηρώντας αναμεταξύ της ίδιας και της πραγματικότητος το αδιαπέραστο διάφραγμα του ωραίου ύφους, της χρήσεως της διακοσμητικής ή του ιδεαλισμού.

ΕΡΝΕΣΤΟΣ. — Ο κριτικός τότε με το να είναι περιωρισμένος στην υποκειμενική φόρμα θα είναι κατ' ανάγκην ολιγώτερον ικανός να εξωτερικεύση τέλεια τον εαυτό του παρά ο καλλιτέχνης, που πάντα έχει στη διάθεσή του τις απρόσωπες και αντικειμενικές φόρμες.

ΕΡΝΕΣΤΟΣ. — Καλά, τώρα που εβεβαίωσες ότι ο κριτικός έχει στη διάθεσή του όλες τις αντικειμενικές φόρμες, θα ήθελα να μου πης ποιες είναι οι ιδιότητες που χαρακτηρίζουν τον αληθινό κριτικό. ΓΙΛΒΕΡΤΟΣ. — Σαν ποιες να είναι λες; ΕΡΝΕΣΤΟΣ. — Εγώ είμαι της ιδέας ότι ο κριτικός πρέπει προ παντός να είναι αμερόληπτος. ΓΙΛΒΕΡΤΟΣ. — Α! όχι αμερόληπτος.

Αλλά του καλλιτέχνη, που δέχεται τα συμβάντα της ζωής κι όμως τα μεταμορφώνει σε φόρμες ομορφιάς και τα κάνει αγωγούς ελέους ή φόβου και δείχνει το χρώμα και το θαύμα τους και την αληθινή ηθική σημασία τους και κτίζει μ' αυτά έναν κόσμο πραγματικώτερο κι απ' αυτή την πραγματικότητα και υψηλοτέρας και πιο ευγενικής εννοίας, ποιος θα του βάλη περιορισμούς; Όχι οι απόστολοι της νέας αυτής Δημοσιογραφίας, που δεν είναι παρά η παλιά χυδαιότης «γραμμένη πιο πλατειά». Όχι οι απόστολοι του νέου αυτού Πουριτανισμού, που δεν είναι παρά ο κλαυθμυρισμός του υποκριτή, και που και μιλιέται και γράφεται άσχημα.

Ανάμεσα στη συνηθισμένη αστασία των ανθρωπίνων αισθημάτων, στης διαρκείς απογοητεύσεις που παθαίνει η ερωτική ιλλυζιόν, ολοένα αλλάζουσα αντικείμενο, το ζεύγος του Τριστάνου και της Ιζόλδης, — εξ αρχής υποδουλωμένο από δεσμά μυστηριωδώς αδιάλυτα, κυνηγημένο απ' όλες της καταιγίδες και παλαίβοντας εναντίον τους, που μάταια δοκιμάζει να ξεφύγη και παραδίνεται τελικά, έξαλλο, σ' έναν τελευταίο και αιώνιο εναγκαλισμό, — φαινότανε και φαίνεται ακόμη σαν μια από της φόρμες του ιδανικού αυτού που ποτέ δεν κουράζεται ο άνθρωπος να φαντάζεται πλανώμενο απάνω από την πραγματικότητα, και που η διάφορες και αντίθετες όψεις του δεν είναι παρά εκδηλώσεις της επιμόνου τάσεώς μας προς την ευτυχία.

Όχι... όχι.. Αν έμαθα να διακρίνω τα χρώματα και τις φόρμες της καπότας εγώ που είμαι μια γνησία Ατθίς, τόφερε αυτό η κατάρα, ή καλλίτερα η πολιτική συναλλαγή, που πολύ καλά την χτυπούν τόρα αυτοί οι ανεξάρτητοι, που πέταξε εδώ πέρα τον άντρα μου. Αλήθεια για τον καημένο τον Γιώργο δε σούπα τίποτες ακόμη. Έχει καλά στην υγειά του, δόξα σοι ο Θεός.

Και για να μιλήσουμε επιστημονικά, η βάση της ζωής, η ενέργεια της ζωής, όπως θάλεγε ο Αριστοτέλης, είναι απλούστατα η επιθυμία της εκφράσεως και η Τέχνη παρουσιάζει πάντα λογής- λογής φόρμες, που μ' αυτές να μπορή να πραγματοποιήται η έκφραση εκείνη. Η ζωή αρπάζει τις φόρμες αυτές και τις μεταχειρίζεται κι όταν ακόμα τη βλάπτουν.