Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ενημερώθηκε: 24 Ιουνίου 2025
Μα όσο κι αν είταν άγρια και σκληρά τα μέτρα εκείνα, δε σώνανε να τους ξολοθρέψουν τους αμέτρητους πιστούς του τρίτου αιώνα. Φώναζε λοιπόν ο Γαλέριος, και συφωνούσαν οι δικοί του, πως χρειάζουνται πολύ πιο ριζικώτερα μέτρα. Άλλα λοιπόν τρία πιο φοβερώτερα ψηφίσματα τον αναγκάζουν το Διοκλητιανό κ' υπογράφει· εξορία, θάνατος, βασανιστήρια.
Τίποτις καινούριο, τίποτις τολμηρό. Μάλιστα είχε και τιμωρία. Αν πήγαινες κατά τον εθνισμό, κατατρεγμός· αν κατά την αίρεση, πάλε κατατρεγμός. Α γράφηκε και τίποτις με κάποια ζωή, πάλε από εθνικούς γράφηκε, καθώς άξαφνα τα στοϊκά συγράματα της εποχής εκείνης. Μα α δεν έχουμε Ιλιάδες κι Οδύσσειες, δεν είναι δα και τόσο αχαμνά μερικά έργα του τέταρτου και του πέμτου αιώνα.
Είναι ως εκατό χρόνια που μήτε τους βλέπαμε μήτε τους πολυακούγαμε τους Γότθους. Θάμνησκαν ίσως έτσι τα πράματα, μόνε που ξεπρόβαλε νέος και φοβερός εχτρός από τα βορειανατολικά, οι πολυξάκουστοι οι Ούννοι. Έχουνε να πουν πως υπάρχανε οι βάρβαροι αυτοί από το δωδέκατο αιώνα πρι Χριστό κατά τα μέρη της Κίνας, μ' άλλο όμως όνομα. Αυτό εμάς αδιάφορο.
Αν υπάρχη κλώνος στη φιλολογία που στ' αλήθεια ανθοβόλησε τα χρόνια εκείνα, είναι το μυθιστόρημα. Μπορούμε μάλιστα να πούμε πως πρωτοφάνηκε κιόλας τότες, ή καλλίτερα από τον τρίτο αιώνα. Ανεκατεμένες εκεί μέσα η παλιά κ' η νέα ζωή, η βουκολική φαντασία με την τυχοδιωχτική τη φαντασία που πήρε δρόμο αυτούς τους καιρούς.
Από επιγραφή του έχτου αιώνα που βρέθηκε στη Νουβία μαθεύτηκε πως το ύδωρ «τόλεγαν» από τότες « νηρόν ». Πως τον «όνο» τον έλεγαν από τότες «γαυδάριν» ή «σγουδάριν», αν όχι «γάιδαρο», το ξέρουμε κι από την περίφημη εκείνη φράση που πέταξαν του Ιουστινιανού στη Στάση του Νίκα. Μα και στη γλώσσα των πιο γραμματισμένωνε νάρθουμε, και κει τα βρίσκουμε τα σημάδια της σιγανής, μα και βέβαιης αλλαγής.
Πιθανόν να έχωσι δίκαιον· η αλήθεια εξέρχεται πολλάκις εκ του στόματος των απλών· εις δε τον αιώνα τούτον των Θαυμάτων, καθ' ον ευρήκαμεν τον τρόπον να πλέωμεν χωρίς πανία, να τρέχωμεν χωρίς άλογα και να γράφωμεν χωρίς μελάνην δεν είναι παράδοξον ν' ανεκάλυψαν και οι σατυρικοί τον τρόπον να γελώσι χωρίς ν’ ανοίγωσι το στόμα.
Ενώ σχετικά με την ιστορικήν ακρίβεια ως προς τα κοστούμια ο Lord Lytton σ' έν' άρθρο του στον «Δέκατον Ένατον Αιώνα» έγραψε ως δόγμα Τέχνης ότι η αρχαιολογία δεν έχει ολότελα τον τόπο της στην παράσταση των έργων του Σαίξπηρ κ' η προσπάθεια να την ανακατέψουν εκεί μέσα είναι μια από τις πιο ηλίθιες σχολαστικότητες ενός αιώνος ουτιδανών ανθρώπων.
Πρι να κλειστή αυτό το κεφάλαιο, αξίζει να ειπωθούνε μερικά που μας εικονίζουν την κατάσταση της Αντιόχειας και της Αλεξάντρειας τον πέμτο αιώνα κάτι πιο καθάρια από τις περιγραφές που φάνηκαν απάνω στη σειρά της ιστορίας.
Ήθελε προτιμήσει δε να μείνη επί ένα όλον αιώνα εις το Καθαρτήριον πυρ, ή να εκστομίση έστω και μίαν λέξιν μη προλελογισμένην ή υπηγορευμένην πρός τινα απόρρητον πάντοτε σκοπόν. Η αδελφή Σιξτίνα επρωταγωνίστει εις την τέχνην του να λέγη άλλα αντ' άλλων. Ηρίστευεν εις την τέχνην του να σιγά. Το στόμα της ήτο τόσον ερμητικώς κεκλεισμένον, ώστε εφαίνετο ότι εγεννήθη κωφάλαλος.
Όλοι οι μεγάλοι του τέταρτου αιώνα, Ευσέβιος, Κλήμεντας, Αυγουστίνος, Επιφάνειος, Χρυσόστομος κλ. έδειξαν αποστροφή προς τις εικόνες, αν και δεν τις κατάκριναν όλοι· μια σύνοδο μάλιστα δυτική της Ελβίρας πήγε κάτι μακρήτερα και τις αποκήρυξε. Ώστε από τότες έπεφτε ο σπόρος της φοβερής εικονομαχίας του όγδοου αιώνα.
Λέξη Της Ημέρας
Άλλοι Ψάχνουν