United States or Liberia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Από τον καιρό του πρώτου περσικού πολέμου καταπιάστηκε ο Ιουστινιανός να στήση κ' έστησε μεγάλα και λαμπρά μνημεία πολιτισμού και δικαιοσύνης, τον «Κώδικα», την «Πανδέχτη» και τις «Εισήγησες». Μνημεία που ως τα τώρα σώζουνται κι οδηγούν τους κλειδοκράτορες του νόμου.

Σώζουνται ακόμα στην Κωσταντινούπολη και τα τρία αυτά τα μνημεία. Σώζεται και το Ιπποδρόμιο, φυσικά τουρκεμένο, όνομα και πράμα. Αυτό, καθώς κι ο γλυτωμός του οβελίσκου και της κολώνας, δε μας φαίνονται και πολύ παράξενα.

Πεπροικισμένη με φρόνησιν ανωτέραν της προκατόχου της, αφ' ενός μεν αφήκε μνημεία τα οποία θα περιγράψω αμέσως, αφ' ετέρου δε βλέπουσα τους Μήδους μεγαλυνομένους και μη ησυχάζοντας, αλλά κυριεύοντας πόλεις, μεταξύ των οποίων ήτο και η Νίνος, έλαβε κατ' αυτών όλα τα δυνατά αμυντικά μέτρα.

Όσο πιο κακογραμμένα είναι, όσο λιγώτερη τέχνη μας φανερώνουν τα ιστορικά μνημεία, τόσο θέλουν πιώτερη προσοχή από μέρος μας και πιώτερο σέβας. Σε κάθε γλώσσα τα κείμενα είναι τα πρώτα θεμέλια της επιστήμης. Εκεί βλέπουμε πώς μορφώνουνται, πώς χάνουνται και πώς γίνουνται γλώσσες. Καταλαβαίνουμε τον τρόπο που ζούσαν, που συλλογιούνταν και που μιλούσαν οι πεθαμμένοι.

Εξόν από μερικούς που δεν πρόσμεναν από τους Αθηναίους σοφία, παρά μονάχα Ελληνικά γράμματα, καθώς λόγου χάρη οι δυο Ιεράρχηδες Βασίλειος και Γρηγόριος, εξόν απ' όσους φυλάγανε μέσα τους, κάποια ευλάβεια προς ταθάνατα μνημεία της αρχαιότητας, και θωρώντας τα βάφτιζαν το νου τους μέσα στης τέχνης τα θεία μυστήρια, όλοι οι άλλοι που κατεβαίνανε στην Αθήνα πέφτανε στα δίχτυα ψευτοδασκάλων και τοκογλύφων.

Μα δεν έχουμε ελπίδα ή να σπείρουμε πολλά ή να πλουτίσουμε, γιατί μεγάλοι θεριστάδες πέρασαν και περνούν ακόμη κάθε μέρα μέσα στον κάμπο . Η πρώτη μας δουλειά είναι το λοιπό να δημοσιέβουμε μνημεία μεσαιωνικά. Γι' αφτά τα μνημεία είναι που τόντις αξίζει να γίνη μια ξεχωριστή Βιβλιοθήκη και να μας τα σκολιάσουν οι λόγιοι με την ίδια κριτική μέθοδο που μελετούν και σημειώνουν τους αρχαίους.

Όλον το αχανές κράτος του Ιουστινιανού και ιδίως αι εκ της αρχαιότητος διά τα αρχιτεκτονικά των μνημεία περίφημοι Ελληνικαί πόλεις έδωκαν το απαιτούμενον υλικόν, ιδίως το των κιόνων, οι οποίοι εκομίσθησαν εκ των αρχαίων μνημείων.

Από τη Μηκύνα στ' Άργος, από τ' Άργος στη Σπάρτη, από κει στην Αθήνα, στη Θήβα, στην Κόριθο, πετούσε και πήγαινε η Αθάνατη Αρετή, ακολουθούσε κατάλαμπρη η θεία η Τέχνη και της έστηνε, όλο της έστηνε μνημεία κι αγάλματα.

Εις ταις ταραχαίς εκείναις, Έφθασεν εις τα Νησία Του σεισμού η πολλή βία Με τρομάρα της καρδιάς. Φόβοι, τρόμοι εις την γην μας Και φωτίαις τριγυρίζουν, Απ' ολούθεν φοβερίζουν Τα μνημεία ν' ανοιχθούν· Νύχτα ημέρα τρέχουν δάκρυα Και τον ουρανόν σκοτίζουν Στεναγμοί οπού καπνίζουν Κη ωσάν νέφαλα οργούν. Άρματα πολλά ετοιμάζουν Και σπαθία και φωτίαις Με ορμαίς πολλά δριμείαις Της Ζακύνθου οι λαοί·

Τέλος και το μεγαλήτερο απ' όλα εκείνα τα μνημεία, το κολοσσένιο άγαλμα του θεού, που λέγουν πως είταν έξοχο πράμα. Από λογής λογής μέταλλα χυμένο, σκήφτρο στο χέρι, και καθισμένο σε θρόνο σαν Ολύμπιος Δίας· κανίστρι στο κεφάλι, και στο δεξί του χέρι φείδι με τρεις ουρές· κ' η κάθε ουρά τέλειωνε πάλι με τρία κεφάλια· ένα σκύλος, ένα λιοντάρι, κ' ένα λύκος.