United States or Malta ? Vote for the TOP Country of the Week !


Ούτω και εις τας λέσχας επεκράτει, έστω και κατά τους χορούς, δόσις απλοϊκότητος μεγαλειτέρας οπωσδήποτε της συμβιβαζομένης με την εθιμοτυπίαν του παρεισάκτου πολιτισμού. Εν συνόλω, εις την κοινωνίαν εκείνην, της οποίας τα συστατικά ήσαν ετερογενή και ποικίλα, αι δε περιστάσεις ανώμαλοι και εισέτι δυσχερείς, υπήρχε τι το ασυνάρτητον, το ιδιόρρυθμον, δος δ' ειπείν και το αλλόκοτον.

Έχουνε βέβαια κάτι τι κοινό οι σοσιαλιστές σ' όλα τα έθνητον πόθο να καλλιτερέψουν την τύχη τους, δηλαδή να ξεκουράζονται όσο μπορούν περισσότερο, ― αλλά δεν παρατηρεί τάχα πως έχουν και διαφορές, κα| ότι οι διαφορές αυτές βγαίνουν από τη διαφορά των χαρακτήρων και του πολιτισμού του κάθε έθνους; Είναι δυνατό το συγκαιρινό αίσθημα των λαών για τα σοσιαλιστικά ιδανικά.

Τα πράγματα σήμερον δεν εδικαίωσαν μεν εισέτι τους αισιοδόξους, διέψευσαν όμως ήδη τους δυσκόλους εκείνους, οίτινες αφθονούσι δυστυχώς παρ' ημίν, και νομίζουσι πάντοτε, ότι παρέχουσι δείγματα βαθείας κρίσεως και δυνάμεως μαντικής, αν εκ προοιμίων φανώσι δυσπιστούντες προς την επιτυχίαν γενναίας τινός επιχειρήσεως, και καταδικάσωσιν εκ προκαταβολής, ως ματαίαν ή πρόωρον, την παρ' ημίν εισαγωγήν των στοιχείων εκείνων του νεωτέρου πολιτισμού, άτινα αποτελούσι τα υγιέστερα των συστατικών του.

Πιστεύω ότι οι αμαθείς είνε ευτυχέστεροι των σοφών. Να επανέλθη τις εις την αφορμήν, αφ' ης ανεχώρησε, τούτο δεν είνε το τέρμα πάσης αποδημίας; Και η ανθρωπότης μετά τοσαύτας περιπλανήσεις δυνατόν να επανέλθη ποτέ εις την αμάθειαν, προτιμώσα αυτήν της σοφίας, και εις την βαρβαρότητα, προκρίνουσα αυτήν του πολιτισμού.... Αλλά τι λέγω; Ληρείς, ω Πλήθων.

Θέλεις απόδειξιν ότι έχω δίκαιον; Ενώ συ κ' εγώ πεινώμεν, κρυώνομεν, αγρυπνούμεν, βήχομεν και πταρνιζόμεθα επί υγρού βράχου, οι άξεστοι συμπατριώται σου, τους οποίους έχεις ίσως την βλακείαν να οικτείρης, κατώρθωσαν υπό τους αυτούς όρους να δειπνήσωσι μετ' ορέξεως και να κοιμηθώσι μακαρίως. Πρόοδος του πολιτισμού και αύξησις της ανθρωπίνης κακοπαθείας είνε τα ακριβέστερα των συνωνύμων».

Κατά σχολιαστήν Άγγλον old Free-town ήτο το φρούριον των Καπουλετών. Η Ιταλία ήτο τότε το πρότυπον του πολιτισμού και ο οδηγός του συρμού. Εκεί δε τους μεγάλους συγγραφείς της προηγουμένης εκατονταετηρίδος είχε διαδεχθή σχολή ποιητική, της οποίας ιδιάζων χαρακτήρ ήσαν τα λεγόμενα concetti, αι μέχρι κόρου αλληγορικαί εκφράσεις.

Διατί όμως τας ηυξήσατε; Ποίος σας εβίασε; — Ο πολιτισμός, φίλτατε· ο πολιτισμός! Δεν ηξεύρεις, ότι αι Αθήναι έγειναν μεγαλόπολις; ότι δεν έχουν πλέον σαράντα, αλλά εκατόν χιλιάδας κατοίκους; ότι . . . — Όλ' αυτά μου τα είπαν, και ήλθα να τα ιδώ. Αλλά τι να σου ειπώ; το πρώτον σημείον του πολιτισμού σας, το οποίον βλέπω, δεν είνε πολύ ορεκτικόν. — Ιδέ και τα άλλα, και ελπίζω να μεταβάλης γνώμην.

Στη χώρα πάλι, αν είναι λιγάκι απόνετες οι αρχόντισσες, είναι λιγάκι ξέννοιαστες κ' οι γειτόνισσες. Η φτώχεια τους βρίσκει πόρεψη. Α ζούσε στη χώρα η μαυροφόρα μας, γλήγορα θάβρισκε καρδιές να την πονέσουνε. Μα αυτά είναι του πολιτισμού πράματα. Εδώ πάντα βρίσκουμε την αρχόντισσα σπλαχνική, τη γειτόνισσα τίμια και συμμαζεμένη. ... Φωνές ακούγω κάτω. Ήρθε ο άρχοντας.

Υιός εκ πατρός υπήρξεν αναντιρρήτως ο Αλέξανδρος, αλλά τελειοποιημένος, εννοείται, υπό των προόδων του νεοελληνικού πολιτισμού και των ψευδών αναγκών του. — Και τώρα τι θα γείνη η οικογένειά του; Δεν είχε, μου είπες, νυμφευθή; — Ναι· αλλ' ευτυχώς δεν αφίνει τέκνα, . . και ο σκώληξ του θα ταφή μαζή του.

Η κίνησις εδώ ήτο τόσον ζωηρά και τόσος ο θόρυβος, ώστε τα έχασεν εντελώς ο Μανώλης, ούτινος αι γεωγραφικαί γνώσεις ήσαν τόσον περιωρισμέναι, ώστε δεν εγνώριζε πολλά μέρη του χωριού και μεταξύ αυτών το Τσαρσί, αλλ' είχε μίαν αόριστον ιδέαν ότι εκεί ήσαν τα θαυμάσια του αγνώστου πολιτισμού, τον οποίον περιελάμβανε μία άλλη ιδέα, ακόμη περισσότερον αόριστος και περισσότερον θαυμασία, η «χώρα». Τόσον δε ήτο παρασκευασμένος υπό της φαντασίας του να ίδη καταπληκτικά πράγματα, ώστε όλα του εφαίνοντο μεγάλα και θαυμάσια· και οι εκατόν ή το πολύ διακόσιοι άνθρωποι, οίτινες εκινούντο εις τον χώρον εκείνον, του έκαμαν εντύπωσιν χιλιάδων.