United States or Serbia ? Vote for the TOP Country of the Week !


Μίαν ημέραν δε ανάμεσα με τους άλλους εμπήκεν ένας άνθρωπος πολλά ευγενής, ο οποίος είπε πως ήτον Οφφικιάλος του Βασιλέως· αυτός ωσάν έλαβε την περιέργειαν διά να τους ιδή, με γενναιότητα τους επρόσφερεν από καλωσύνην του τον εαυτόν του εις κάθε εκδούλευσίν τους και πρόσταγμα, και έκαμε τόσον αυτός, που τους υποχρέωσε διά να τον πάρουν εις καλήν υπόληψιν.

Και όσοι δίδουν το πρόσταγμα, και όταν οπισθοχωρούν τους κτυπούν, τα ίδιον κάμνουν. Και όσοι τους παρατάττουν εμπρός εις τάφρους και παρόμοια. Διότι όλοι αυτοί βιάζουν, πρέπει όμως να είναι κανείς ανδρείος όχι καταναγκαστικώς, αλλά διότι είναι καλόν. &Η ανδρεία ως εμπειρία.& — Φαίνεται δε ότι και η εμπειρία εις τα καθ' έκαστα είναι κάπως ανδρεία.

Παράλαβε όμως ο Διοκλητιανός από την Ασία κι άλλα κάμποσα βαρβαρικά συστήματα, αν κρίνουμε από τις ψεύτικες κατηγορίες που κόλλησε τω Συγκλητικών του για να τους θανατώση, από τις χρυσομέταξές του στολές, κι από το περίφημο πρόσταγμά του, όποιος του παρουσιάζεται να πέφτη χάμω και να τον προσκυνά. Δεν τονέ γλύτωσαν αυτά όλα ως τόσο από το βαρεμό που τον έπιασε στα γεράματά του.

Μιλήσετε πλέον ξάστερα, τους είπεν η βασίλισσα, αφού και τους εστοχάσθη καλά· διατί κανέν καλόν δεν μπορώ να σας κάμω, αν πρώτον δεν αποφασίσετε εδώ παρόν να φανερώσετε το αίτια, που σας επροξένησαν αυτά τα πάθη. Βασίλισσα, τότε άρχισεν ένας από αυτούς να λέη· κατά το πρόσταγμά σου πρέπει και ημείς, να υπακούσωμεν.

Πώς; ω κυρά μου, απεκρίθη ο Ρουσκάδ, ετούτη είνε η δυνάστευσις η βαρεία, την οποίαν υποπτεύεις πως να μην είμαι αρκετός να φυλάξω; εγώ λογιάζω πως έως τώρα θα εγνώρισες την καρδιά μου, που είνε πάντα υποκειμένη εις κάθε σου πρόσταγμα, και πως δεν έχω άλλην θέλησιν παρά την εδικήν σου.

Δηλαδή φαίνεται ότι η έξαψις ακούει μεν κάπως τον λόγον, αλλά δεν προσέχει να ακούση καλά, καθώς οι βιαζόμενοι υπηρέται, οι οποίοι πριν να ακούσουν όλην την παραγγελίαν παίρνουν δρόμον, και έπειτα σφάλλουν εις το πρόσταγμα, επίσης δε και οι κύνες πριν να ιδούν αν είναι κανείς φίλος, αρκεί να ακούσουν κρότον, αμέσως γαυγύζουν.

Και λοιπόν; Θέλεις να θέσωμεν εις ίσην μοίραν την βασιλικήν με την διερμηνείαν, και με το πρόσταγμα, και με την μαντικήν, και με την κηρυκικήν, και με τόσας άλλας συγγενείς με αυτάς τέχνας, αι οποίαι όσον διά την διαταγήν όλαι ανεξαιρέτως ομοιάζουν; Ή προτιμάς, καθώς παρομοιάζομεν αυτάς, ομοίως να σχηματίσωμεν κατά παρομοίωσιν και το όνομά των, επειδή σχεδόν έτυχε να μείνη χωρίς όνομα το γένος των αυτοδιατακτών, και επομένως να τα χωρίσωμεν κατ' αυτόν τον τρόπον, δηλαδή να κατατάξωμεν το γένος των βασιλέων εις την αυτοδιατακτικήν, το δε άλλο γένος ολόκληρον να το αφήσωμεν κατά μέρος, διά να του δώση όνομα κάποιος άλλος; Διότι ημείς χάριν του άρχοντος ακολουθούμεν αυτήν την μέθοδον και όχι χάριν του αντιθέτου.

Δηλαδή καθώς το παιδί οφείλει να ζη κατά τα πρόσταγμα του παιδαγωγού, ομοίως και ο επιθυμητικός κατά τον ορθόν λόγον. Διά τούτο πρέπει το επιθυμητικόν μέρος του σώφρονος να συμφωνή με τον λόγον. Διότι και των δύο ο σκοπός είναι το καλόν. Δηλαδή και ο σώφρων επιθυμεί όσα πρέπει και καθώς πρέπει και όταν πρέπη, και τα ίδια επιβάλλει και ο ορθός λόγος. Αυτά λοιπόν είναι αρκετά περί της σωφροσύνης.

Ο βασιλεύς εμετανόησε που έκαμε τον όρκον επειδή και ήτον πολλά σκληρόν το ζήτημά της· μα στοχαζόμενος που κανείς δεν ήθελε βάλλει την ζωήν του εις ένα τέτοιον κίνδυνον, την εβεβαίωσε πως θέλει την υπακούσει, και εν τω άμα έστειλε διαλαλητάδες διά να κηρύξουν αυτό το πρόσταγμα. Και η βασιλοπούλα βλέποντας ότι έγινε το θέλημά της, εξανάλαβε την υγείαν της εις ολίγον καιρόν.

ΒΑΛΤΑΣΣΑΡ Λοιπόν εκείν' είναι καλά, κ' είναι καλά τα πάντα· ‘ς τον τάφον των προγόνων της το σώμα της κοιμάται, κ' η άυλή της η ψυχή πετά με τους αγγέλους. Εξαπλωμένην νεκρικά την είδα εις το μνήμα, κ' ήλθα εδώ να σου το 'πώ. Συγχώρησε, αυθέντα, αν φέρνω είδησιν κακήν. Το πρόσταγμά σου κάμνω.