United States or Kenya ? Vote for the TOP Country of the Week !


Κ' έτσι αμέσως ανοίγει τα μάτια της και κοιτάζει μέσα της πιο βαθιά ως κ' η αθρώπινη ψυχή σ' όλη την οικουμένη. Μα πολύ άτοπα φιλοσοφώ, και ξέχασα πως η μισή γλώσσα μάς έβγαλε τώρα και φιλοσόφους, που τη θέλουνε μισή, γιατί έτσι, λέει, το θέλει κ' η φιλοσοφία. Εγώ λέω πάλε μήπως κ' η φιλοσοφία τους είναι μισή όσο είναι κ' η γλώσσα τους.

Μα αχώριστοι κι' οι Δαναοί βαστούνε, κι' άγρια αντάρα σηκώσανε οι στρατοί κι' οι διο, κι' οχ τις χορδές πηδούσαν σαΐτες, κι' οχ τις δυνατές τα στεριοφράξα χούφτες άλλα σε σάρκες μπήγουνταν αντρών παλικαράδων, 315 όμως πολλά και πέφτανεπριν άσπρο κριάς αγγίξουνστη μέση χάμου, αθρώπινη σάρκα να φαν διψώντας.

Είναι σήμερα η δόξα της γλωσσολογίας που το κατάλαβε, και κατάλαβε πράμα πολύ σημαντικό, αφού μας δείχτει την αθρώπινη φύση όπως είναι, όχι όπως τη φαντάζουνται όσοι δεν τη μελέτησαν. Η γλωσσολογία πήγε μάλιστα πολύ πιο μακριά· μπόρεσε ναναστήση όλο το γραμματικό σύστημα της αρυοεβρωπαϊκής, χωρίς νάχη μήτε ένα μνημείο κείνης της εποχής.

Τι να σας πω; Μου φαίνεται πως γίνεται τότες το μυθιστόρημα πιο γενικό, με πιο γενική ψυχολογία, με πιο γενικό νόημα, που μπορεί αμέσως πιο έφκολα να το καταλάβη κι ο Άγγλος κι ο Γάλλος κι ο Ρωμιός, γιατί παντού το κάτω κάτω είναι ίδια η ψυχή, δε μοιάζουν όμως οι τόποι, δε αρέσουνε σ' όλους, δε διαβάζουν όλοι τις περιγραφές, μα η αθρώπινη ψυχή, στους θυμούς της, στην αγάπη της, στους καημούς της, στα πάθια της, που όλους το ίδιο μας τυραννούνε, όλους θα μας συναρπάξη, κι αφτά τα διαβάζουνε όλοι.

Ωςτόσο ποιος δεν παρατήρησε ή δε βρέθηκε σε θέση να παρατηρήση τι χοντρά, τι βάρβαρα, τι χυδαία κάθε γλώσσα μας παρασταίνει όσα νοιώθει η αθρώπινη καρδιά; Όπως για να πούμε τα χρώματα, έτσι για να πούμε και τα αιστήματα, δεν έχουμε παρά φτωχές κακορίζικες λέξες.

Όλες οι επιγραφές, αν τις βάλετε μαζί τη μια με την άλλη, ίσως δεν αξίζουν ένα στίχο της Ιλιάδας η μια φράση του Δημοστένη. Αδιάφορο είναι! Ο σκοπός είναι να διούμε τι γίνεται, με τα χρόνια που περνούν και με τους αιώνες που σπρώχτουν ο ένας τον άλλο, η αθρώπινη ψυχή κι ο αθρώπινος νους. Την ιστορία του πολεμούμε να καταλάβουμε· το μεγαλήτερο μυστήριο είναι ο άθρωπος ο ίδιος.

Ό τι από μέσα της βγάζει του αθρώπου η ψυχή, ό τι μας φανερώνει την αθρώπινη ύπαρξη κ' ενέργεια, μοιάζει με το λουλούδι. Η επιστήμη θα προσπαθήση να μάθη από πού πήραν τα φύλλα τωραίο τους χρώμα, πώς αναπνέουν τα ρόδα και πώς αγαπούν της ζωής των το μυστικό πολεμά να καταλάβη και να μας πη.

Ο ποιητής που προσμένουμε θα μιμηθή την αθρώπινη ψυχή και τη φύση που θα βλέπη μπροστά του· έτσι έκαμαν όσοι έγραψαν ύστερα από τους αρχαίους στην Εβρώπη και βγήκαν ίσιοι με κείνους. Για να γράψη κανείς την εθνική του γλώσσα, δε χρειάζεται διόλου να είναι έξοχος νους, ή να βγη αμέσως φωστήρας· φτάνει να ξέρη λίγη γραμματική.