United States or Cayman Islands ? Vote for the TOP Country of the Week !
Ook zijn zij, terwijl bij dezen het protestantisme ingang vond, midden in het katholicisme en pausdom blijven steken. Zij waren altijd, zooals Sebastiaan Frank zegt: "een goed Roomsch, godsdienstig volk, dat gaarne bedevaarten doet, ook nu is het geen zeer hoffelijk volk, maar ruw in zeden en taal."
»Dat ik gelijk heb en dat de ware godsdienst niet bestaat in woorden uit den catechismus van buiten te kennen, maar daarin, dat men het hart naar God toewendt, en dat men handelt naar Zijne geboden." »Kijk nu eens aan! en ze loopen Roestink na, omdat hij zoo orthodox is," sprak Willems binnensmonds, terwijl Piet vervolgde: »En zou ik dat nu niet kunnen doen als ik Roomsch was geworden?"
Thomas, dit was slechts een teeken van Grotius' protestantisme, niet van dweperij of fanatieken haat tegen al wat roomsch was. Integendeel de roomsche wetenschap, als wij dit woord mogen gebruiken, was hem lief en bijzonder de wijsheid der "school". Even gelijk Erasmus, haatte Grotius wel het gefilosofaster der 15e en 16e eeuw, maar niet de wijsbegeerte van de meesters der 12e en 13e eeuw.
De uitdrukking was wat Roomsch, Moedertje, voor een predikantsdochter wij doen niet aan werkheiligheid. Maar wat hebt Gij dan wel verdiend aan man en kinderen? Moeder heeft een stukje van den hemel al op aarde gekregen. 't Kwam wel laat, maar daarom mocht ze zeker wat langer blijven.
»Neen, kwaad nu juist wel niet, maar toch.... 't is gevaarlijk, de propaganda, zoo'n pastoor had je maar in 't oog te krijgen, en, om een zieltje te winnen, wie weet wat hij je beloofde." »Als hij mij helpen wilde om schilder te worden." »Zoudt ge dan daarvoor Roomsch willen worden, je geloof verzaken...."
Maak daaruit op, dat ik uwe gevoelens eerbiedig, doch tevens, dat ik daarin onmogelijk deelen kan. De theologie is nooit mijne specialiteit geweest, doch voor zoo ver ik over die zaken oordeelen kan schijnt het mij toe, dat gij van uw standpunt wèl gehandeld hebt met roomsch te worden.
Als de man roomsch was, moest hij de verklaring afleggen, dat hij zijne vrouw nooit om overgang zou lastig vallen en dat de kinderen protestant zouden zijn juist wat een roomsche nooit beloven mag. Toch legde b.v. in 1734 Jan Boumeester te Meppel, die wilde trouwen met de gereformeerde Jantje Giesbers, in handen van schout Hendrik Olfen, bedoelde verklaring af.
Maar met dit streven om zalig-te-worden is men weer geheel op de Roomsche lijn komen loopen. Wat toch is de wensch om naar den hemel te gaan anders dan de wereldontvluchting van den Roomsche, die zich in een klooster uit de wereld terugtrekt? Zonder de paroesie worden wij Roomsch, Protestantsch-Roomsch. Eerst met de paroesie-verwachting in het hart kunnen wij wezenlijk protestantsch zijn.
Mocht men toen de hoop voeden, dat de staat van zaken in Engeland alleen van tijdelijken aard was, en dat, als, na het overlijden van den Koning, Prinses Maria de kroon aanvaardde, alles daar weder op den ouden voet zou terugkeeren, thans is alles veranderd; men is op eene wijze, die ik niet zal qualificeeren, voor den dag gekomen met een Prins van Wales: komt morgen Jacobus II te sterven, er is niets veranderd, men behoudt een Jezuïeten-regeering, en, in stede van een Protestantsch, een Roomsch Engeland.
Het getal Evangelisch Lutherschen in Friesland is thans, in 1851, echter niet grooter dan 700, en dat der Herstelde van 126. De Roomsch Katholijken.
Woord Van De Dag