United States or Ireland ? Vote for the TOP Country of the Week !


Het is een lofdicht in proza, geschreven toen de schoone vooruitzigten nog niet vernietigd waren. Moesten wij alleen naar dien laatsten brief oordeelen, wij zouden van den stand der zaak geen duidelijke voorstelling, en bovendien noch van Erasmus' goeden smaak, noch van den goeden smaak der prinses, eene gunstige meening bekomen.

Nog stijver is het, indien zij bij toeval Anna heet, daarbij de zuster van koningin Dido, de moeder der maagd Maria, en de moeder van den profeet Samuel, om beurten te pas te doen komen. Erasmus zelf vond dien stijl even slecht als wij, en hij heeft voor een keer er zich alleen van bediend, omdat hij zich voorstelde dat het zoo behoorde.

Desiderius Erasmus Rogerii, of Erasmus Roterodamus, zooals hij zich schreef, werd ± 1467 in het huisje in de Wijde Kerkstraat, dat later naar hem het Erasmushuisje genoemd is, geboren. Dit gebouwtje bestaat reeds sinds lang niet meer, maar toch kunnen we ons nog een denkbeeld vormen van het uiterlijk.

Velerlei werken van zijne hand verschenen nog, o.a. eene uiteenzetting van de Apostolische geloofsbelijdenis, van de tien geboden en het Gebed des Heeren; een klein geschrift over de voorbereiding tot den dood, op verzoek van Rochford, den vader van de ongelukkige Anna Boleyn, vervaardigd; een breede verhandeling, aan de hand van Psalm 84, "over de liefelijke eenheid der kerk" waarin eene uiteenzetting wordt gegeven over de verschillende ketterijen die de kerk hadden belaagd, en Erasmus zich, veel scherper dan hij vroeger wel gedaan had , over de Arianen uitspreekt.

Wie het niet wist zou niet gelooven dat het kleinere geschrift tien of vijftien jaren vóór het grootere voltooid werd, gewigtige jaren in Erasmus' leven, want toen hij de Colloquia Familiaria uitgaf was hij een beroemd man, terwijl bij het verschijnen der Stultitiae Laus Europa van zijn bestaan zich nog naauwlijks bewust was.

De aanhangers van Luther en Calvijn, noemden Erasmus en zijne partijgenooten, waartoe ook Grotius behoorde, niet zonder grond "Libertijnen", zooals wij reeds boven opmerkten.

Onder het voortschrijven met bewogen gemoed en ongeoefende pen valt het Dürer in, dat zoo Luther verloren is Erasmus nog leeft, deze op dat oogenblik zich in zijne onmiddellijke nabijheid bevindt, en zoolang Erasmus strijdvaardig blijft de christenheid niet behoeft te wanhopen.

Daarbij komt nog, dat Erasmus kort te voren zijn "Adagia," een verzameling van eenige duizenden Grieksche en Latijnsche spreekwoorden met toelichting, op nieuw had uitgegeven.

Eenige minuten ten N.W. van het dorp vindt men nog enkele sporen van het vroegere kasteel van Wouw, waar de heeren van Bergen-op-Zoom veel verblijf hielden gedurende den zomer en waar Desiderius Erasmus, op verzoek en in tegenwoordigheid van den Heer van Bergen en vele aanzienlijken, een mondgesprek hield met Hendrik Cornelis Agrippe over de zoogenaamde magische of tooverkunsten, welker bedriegelijkheid Erasmus met kracht van redenen trachtte aan te toonen.

Reeds de rechtspraaktafereelen van Dirk Bouts en Gerard David, die nog een zekere statige ordonnantie meebrachten, zijn vrij zwak van compositie. Linksch en onbeholpen wordt zij in de marteling van Sint Erasmus, "het dermwinderken" van Leuven, en van Sint Hippolytus, door paarden uiteengetrokken, te Brugge. Daar werkt de gebrekkige bouw reeds stuitend.