Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 11 juni 2025
Wij nemen het Luther noch Kalvyn kwalijk te zijn gestorven in hun bed, hoewel beiden onschuldig bloed op het geweten hadden; maar Erasmus, die nooit eene vlieg kwaad deed, nooit om een ander zwaard dan zijne pen vroeg, Erasmus noemen wij laf, omdat hij terugdeinsde voor den brandstapel. Hij alleen had door beulshanden behooren om te komen, vinden wij.
Men bedoelt het Hebreeuwsche, als men van Erasmus zegt, dat hij twaalf jaren oud was, eer hij het A. B. C. machtig was; de pannekoeken die czaar Peter te Zaandam at, waren zoo'n gemeen gebak niet, en zijn scheepstimmeren was juist niet veel.
En nog, als men zich maar drie maanden stil hield, zou de heele Luther met zijn geschrijf wel vergeten zijn". Alsof zulk eene beweging, uit den drang der conscientie, uit de worsteling om vrijheid opgekomen, zou verdwijnen indien zij maar werd doodgezwegen! Doch Erasmus is niet de eenige, die een dergelijke vergissing heeft begaan.
Een half dozijn brieven, onder den verschen indruk der even snel verijdelde als opgewekte verwachting uit Nederland en uit Parijs geschreven, doen ons van dit jongste maatschappelijk stormpje in Erasmus' binnenste met belangstelling getuigen zijn.
Maar die geïdealiseerde karthuizer is een monnik op het geduldig papier; en zoo Erasmus te Stein en in het klooster Emmaüs gebleven was, dan ware voor het leven zijn lot dat van een monnik der werkelijkheid geweest. Niet om nieuwe banden of om bandeloosheid was het hem te doen, maar om vrijheid.
Het zou echter niet zoo heel lang meer duren, of Erasmus' hartewensch zou vervuld worden, en hij zou naar Italië kunnen gaan. Daarbij was het hem gedeeltelijk te doen om den graad van doctor in de godgeleerdheid te verwerven, maar voornamelijk om te vertoeven in dat brandpunt der classieke geleerdheid. In Augustus van het jaar 1506 reist hij naar het land zijner droomen.
Toch doet men onzes inziens Erasmus geen recht, wanneer men alleen aan dezen karaktertrek toeschrijft dat hij, naarmate de Reformatie veld won en de door Luthers optreden ontbrande strijd heftiger ging woeden, steeds meer zijne gehechtheid aan de Roomsche kerk, zijne gehoorzaamheid aan den paus uitspreekt.
Intusschen begint Erasmus, terwijl hij afwisselend te Parijs en te Leuven vertoeft, zich meer en meer toe te leggen op het Grieksch, met de bedoeling, zeker onder Colets invloed, de theologie en de kennis der chr. religie terug te leiden tot de H. Schrift, als de bron waaruit beide hadden te putten.
Maar voor een schrijven tegen Luther was hij nog niet te vinden. Paus Adriaan VI, na Leo's dood tot paus verkozen, en uit Leuven met Erasmus bekend, deed hem het verzoek de pen tegen Luther op te nemen, en naar Rome te komen. Het laatste wijst Erasmus af met beroep onder anderen op zijne gezondheid, en ook van het eerste weet hij zich met zeer vernuftige redenen te ontslaan.
Juist in den tijd harer kennismaking met Erasmus, slechts vier of vijf jaren haar oudere, had zij hare zinnen op een jonkman van buitengewone schoonheid maar van middelmatige geboorte en weinig inkomsten gezet, zekeren heer Lodewijk van Montfoort, berooid Adonis.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek