United States or New Caledonia ? Vote for the TOP Country of the Week !
Eén dier vruchten was de vrije gedachte die overal, in Noord als in Zuid, tegen het juk van de kerkelike autoriteit opstond, in de ketterijen van een Berengarius van Tours, in de vrije opvattingen der ketters, in Roscelin en Abélard en de ontluikende Parijse scholastiek.
Het nieuw geloof was alles voor hen, en naast dat geloof de nieuwe zedenwet, geput uit het Oude Testament. De staat had voor hen geen beteekenis, dan in zoover hij de verspreiding van het nieuwe geloof bevorderde, de afgodendienst, de ketterijen, de paapsche superstitiën en stoutigheden bestreed; dan in zoover hij de zedenwet met zijn macht hielp.
Velerlei werken van zijne hand verschenen nog, o.a. eene uiteenzetting van de Apostolische geloofsbelijdenis, van de tien geboden en het Gebed des Heeren; een klein geschrift over de voorbereiding tot den dood, op verzoek van Rochford, den vader van de ongelukkige Anna Boleyn, vervaardigd; een breede verhandeling, aan de hand van Psalm 84, "over de liefelijke eenheid der kerk" waarin eene uiteenzetting wordt gegeven over de verschillende ketterijen die de kerk hadden belaagd, en Erasmus zich, veel scherper dan hij vroeger wel gedaan had , over de Arianen uitspreekt.
Koelloeka betrapte hem nu en dan wel op erg Boeddhistische ketterijen, maar liet dat gaan, in aanmerking nemend dat er geen Boeddhist in 't gezelschap was om zijne leer te verdedigen, gij weet toch, er zijn er hier nog wel, maar niet bekwaam genoeg om aan dergelijke gesprekken deel te nemen.
Zeer opmerkelijk is het, dat bovenvermelde Simon "de toovenaar" door de oude kerk werd beschouwd als de "vader der ketterijen", die "deels door goocheltoeren, deels ook door de hulp van demonen" velen misleidde. Zooals wij in hoofdstuk V zullen zien, beoefenden de "Simonianen", die zich geruimen tijd wisten te handhaven, o.m. de doodenbezwering.
Kijk nu eens naar de jeugd! Vol geestdrift bij 't zien van ruimer horizonten, studeert ze geschiedenis, wiskunde, aardrijkskunde, litteratuur, natuurkunde, talen, allemaal vakken waarvan we vroeger met afschuw hoorden, alsof 't ketterijen waren. De vrijzinnigste van mijn tijd verklaarde ze voor minderwaardig tegenover de 'kategorieën' van Aristoteles en de wetten van de sluitrede.
"Als Hieronymus Bolzec nog leefde of Michaël Servede," merkte de geleerde aan, "die zouden er wel raad voor weten; want zij waren zeer kundige medici, schoon zij ook in 't godsdienstige aan de allerverfoeijlijkste ketterijen schuldig stonden." "Je bent onverdragelijk, lieve!" voegde des geleerden vrouw hem toe, "met altijd over dien Calvijn en zijne vrienden te spreken.
Van ouds was deze landstreek tusschen de Rhône, de Garonne en de Middellandsche zee, een broeinest van ketterijen en afwijkende meeningen; ja, eigenlijk het brandpunt eener in waarheid anti-christelijke beweging, die zich onder de meest verschillende namen verschool, maar niettemin in doel en streven een zeer duidelijk en onmiskenbaar karaker droeg.
Nadat hij het eindelijk had laten voorkomen, alsof hij zijn dienaar ontsloeg, en zijn ketterijen afzwoer, werd hij losgelaten, en trad hij in dienst van den Admiraal van Castilië, die al zijn invloed gebruikt had om vergeving voor hem te verkrijgen.
Eén van hen, Simon was zijn naam, vertelde Tamalone eindelijk wat er op handen was: zij werden van ketterijen verdacht, er was een geschrift gevonden met leerstellingen van de catharisten en zij hadden besloten liever te vluchten dan het oordeel van den aartsbisschop te wachten en de penitentiën, die volgen zouden om het huis te zuiveren bijna in alle kloosters waren oproerige denkbeelden ontdekt, men strafte gestreng.
Woord Van De Dag