United States or Spain ? Vote for the TOP Country of the Week !
Βερναρδάκη πρωτότυπον γνώμην μερικών φιλολόγων της πρωτευούσης σας, οίτινες νομίζουσιν ότι η κ ά θ α ρ σ ι ς συνίσταται εις την απ' ευθείας αποδοκιμασίαν του κακού· εγώ όμως ζων μακράν των φωστήρων τούτων, μόνος με τα βιβλία μου, συμμερίζομαι ακόμη την γνώμην του Αριστοτέλους, του Σχεγέλου και των άλλων κριτικών, οίτινες κάθαρσιν ονομάζουσι την δι' οιουδήποτε τρόπου εμπνεομένην αποστροφήν κατά της κακίας.
Η τέχνη αυτή δίνει και στο δραματικό στοιχείο μιαν ευμορφιά πνευματικώτερη. Στα δάχτυλα μετρούνται τα διηγήματα του Βιζυηνού· μα και γι' αυτό το καθένα μπορεί να κρατηθή στη μνήμη του καλαισθητικά αναθρεμμένου αναγνώστη μέσα σε μια κορνίζα ξεχωριστή. Το «Αμάρτημα της μητρός μου» είναι δράμα, και με κάθαρσιν μάλιστα.
Τότε λοιπόν και διά την ψυχήν καθ' όσον ευρίσκομεν καμμίαν αφαίρεσιν κακίας, θα είναι αρμονικόν να την ονομάσωμεν κάθαρσιν. Θεαίτητος. Βεβαιότατα. Ξένος. Δύο όμως είδη κακίας πρέπει να ορίσωμεν διά την ψυχήν. Θεαίτητος. Ποία; Ξένος. Το ένα καθώς είναι εις το σώμα η ασθένεια, το δε άλλο καθώς είναι εις αυτό η ασχημία. Θεαίτητος. Δεν ενόησα. Ξένος.
Λοιπόν δι' όλα αυτά, καλέ Θεαίτητε, πρέπει και την εξέλεγξιν να την θεωρούμεν ως την μεγαλιτέραν και σπουδαιοτέραν κάθαρσιν, και πάλιν τον ανεξέλεγκτον, οποιοσδήποτε και αν είναι, έστω και ο μεγαλίτερος βασιλεύς του κόσμου, πρέπει να τον θεωρούμεν ως παρά πολύ ακαθάριστον, και ότι είναι απαίδευτος και άσχημος εις πράγματα, εις τα οποία έπρεπε να είναι καθαρώτατος και ωραιότατος, όστις θέλει να είναι πραγματικώς ευτυχής.
Δεν ήτο αρκετόν δι' αυτόν ότι ο Ιησούς υπέφερεν, ώστε το δύστηνον πλάσμα να Του ασπασθή και να Του αρωματίση τους πόδας, χωρίς να λαλήση προς αυτήν ουδέ λέξιν ενθαρύνσεως ακόμη. Εάν ήτο προφήτης, έπρεπε να γνωρίση ποίου είδους γυνή ήτο αύτη· και αν εγνώριζε, θα την απώθει μετ' αγανακτήσεως, ως θα έπραττε και ο Σίμων αυτός. Η απλή πρόσψαυσίς της απήτει επίσημον κάθαρσιν.
Εκείνη η εξάγνιση και πνευματικοποίηση της φύσεως, που την ονομάζει &κάθαρσιν& , είναι, όπως είπε ο Goethe, ουσιαστική αισθητική και όχι ηθική, όπως το φαντάσθηκε ο Lessing. Αποβλέποντας πρώτα-πρώτα στην εντύπωση που κάνει ένα έργο Τέχνης, ο Αριστοτέλης φροντίζει ν' αναλύση εκείνη την εντύπωση, να ερευνήση την πηγή της, να ιδή πώς παράγεται.
Ενώ δε υφίστατο η ανακωχή οι Αθηναίοι έδιωξαν τους Δηλίους εκ της Δήλου, νομίζοντες ότι ούτοι έλαβον μέρος εις την τελετήν ενώ ήσαν ακόμη ακάθαρτοι από παλαιόν τι έγκλημα, και ότι αυτοί οι Αθηναίοι είχον παραλείψει τούτο κατά την κάθαρσιν, την οποίαν ανέφερα ανωτέρω, όταν μεταφέροντες τους τάφους των αποθαμμένων ενόμισαν ότι έπραξαν ορθώς.
Ας παραδεχθώμεν λοιπόν ως μέρος της αποχωριστικής τέχνης την καθαριστικήν, από δε την καθαριστικήν ας χωρίσωμεν το μέρος το οποίον αναφέρεται εις την ψυχήν, δηλαδή την κάθαρσιν, από την κάθαρσιν δε την διδασκαλικήν, από την διδασκαλικήν δε την εκπαιδευτικήν, και τέλος από την εκπαιδευτικήν την εξέλεγξιν, η οποία γίνεται εις την ματαιόδοξον δοκησισοφίαν, καθώς απεδείχθη προ ολίγου, και ας μην την θεωρήσωμεν ως άλλο τίποτε, παρά ως την ευγενή εκ καταγωγής σοφιστικήν.
Ομοίως ως να πάσχει έν σώμα και αφού λάβη ιατρικήν κάθαρσιν να νομίζη τότε ότι είναι εις την καλλιτέραν κατάστασιν, εις δε το σώμα, το οποίον ούτε έλαβε καν ανάγκην καθάρσεως, να μη δίδη καμμίαν προσοχήν, επίσης δε και όταν κανείς σκέπτεται διά την ευτυχίαν της πόλεως ή και του ατόμου ούτω πως, ούτε πολιτικός θα ήτο καθώς πρέπει, εάν αποβλέπη μόνον προς τα εξωτερικά πολεμικά ζητήματα, ούτε νομοθέτης ακριβής, εάν δεν νομοθετή μάλλον τα ζητήματα του πολέμου χάριν της ειρήνης παρά τα ζητήματα της ειρήνης χάριν των πολεμικών.
Ένα σύμπτωμα ν' ακούση, Μη φοβάσαι να προσκρούση· Μες τη ρίζα πάει βαρεί. Πες του, βήχω· πήρες κρύο· Ένα κι' ένα κάνουν δύο· Αίμα, αίμα παρευτύς· Και την κάθαρσιν αντάμα, Να ιδής της τέχνης θιάμα, Θιάμα τέχνης σαν κι' αυτής! Ανεμοβροντώ αποκάτω· Είναι κρύο, και μονάτο, Αίμα και καθαρτικό, Της χολαίς να ελαττώσουν, Τ' άντερά σου ν' αλαφρόσουν, Απ' αυτό τ' ανεμικό.
Λέξη Της Ημέρας