United States or Guinea-Bissau ? Vote for the TOP Country of the Week !


Πολύ καλλίτερος θα ήτο ο τοιούτος δικαστής και νομοθέτης. Και όμως εις το αντίθετον βεβαίως θα απέβλεπε παρά εις τον πόλεμον, όταν νομοθετή δι' αυτούς εκ διαλειμμάτων νόμους. Αυτό είναι αληθές.

Ομοίως ως να πάσχει έν σώμα και αφού λάβη ιατρικήν κάθαρσιν να νομίζη τότε ότι είναι εις την καλλιτέραν κατάστασιν, εις δε το σώμα, το οποίον ούτε έλαβε καν ανάγκην καθάρσεως, να μη δίδη καμμίαν προσοχήν, επίσης δε και όταν κανείς σκέπτεται διά την ευτυχίαν της πόλεως ή και του ατόμου ούτω πως, ούτε πολιτικός θα ήτο καθώς πρέπει, εάν αποβλέπη μόνον προς τα εξωτερικά πολεμικά ζητήματα, ούτε νομοθέτης ακριβής, εάν δεν νομοθετή μάλλον τα ζητήματα του πολέμου χάριν της ειρήνης παρά τα ζητήματα της ειρήνης χάριν των πολεμικών.

Ποίων; Είπαμεν ότι ο νομοθέτης οφείλει εις τρία να προσέχη, όταν νομοθετή, δηλαδή πώς να είναι ελευθέρα η νομοθετουμένη πόλις, και αστασίαστος, και να έχη νουν. Αυτά είπαμεν. Δεν είναι έτσι; Βεβαιότατα.

Τοιούτο τι συμβαίνει σήμερον και εν τη ελληνική κοινωνία, ιδίως δε τη Αθηναϊκή, ήτις ως πρωτευούσης κοινωνία ου μόνον ευλόγως αξιοί να νομοθετή και διά την λοιπήν Ελλάδα, αλλά και ήρχισεν από τινος πράγματι να γίνεται πρότυπον των επαρχιών.

Διά τοιαύτα λοιπόν δικαστήρια αν υποχρεωθή κανείς αναγκαστικώς να νομοθετήση, δεν είναι μεν μεγάλη ευτυχία του, αλλά οπωσδήποτε, αν υποχρεωθή, πρέπει όσον το δυνατόν διά τα μικρά ζητήματα, να αναθέση εις τους δικαστάς να ορίζουν την τιμωρίαν, τα δε περισσότερα να τα νομοθετή ο ίδιος ρητώς, αν τυχόν συμβή να νομοθετήση εις τοιαύτην πολιτείαν.

Ακόμη δε και αι κλοπαί και καταδιώξεις των ληστών και των στρατοπέδων είναι κυνήγια. Όταν δε ο νομοθέτης νομοθετή περί κυνηγίου, ούτε να μη ορίση όλα αυτά είναι δυνατόν, ούτε πάλιν να θέση εις όλα διατάξεις και πρόστιμα και να κάμνη νόμους απειλητικούς.

Ας μη απορούμεν δε πώς έως τόρα πολλάς φοράς επροτείναμεν μερικάς προτάσεις και είπαμεν ότι αυτάς πρέπει να έχει υπ' όψει του ο νομοθέτης, όταν νομοθετή, και όμως όλα όσα επροτιμήσαμεν να προτείνωμεν δεν είναι πάντοτε τα ίδια.

Η δε απαίτησις της ψυχής, η οποία έχει νουν, είναι ισχυροτέρα από όλους τους εξαναγκασμούς. Διότι κυριαρχεί και δεν κυριαρχείται εις το να νομοθετή.

Καθώς μάλιστα και τόρα είπαμεν ότι δεν πρέπει να νομοθετήσωμεν μεγάλας εξουσίας ούτε αμιγείς, σκεφθέντες ότι η πολιτεία πρέπει να είναι ελευθέρα, και ο νομοθέτης αυτό πρέπει να έχη υπ' όψει του, όταν νομοθετή.

Αλλά το πράγμα το οποίον εκφράζει το όνομα, έχει υπ' όψει της η πόλις όταν νομοθετή, και όσον της είναι δυνατόν κάμνει όλους τους νόμους ωφελιμωτάτους διά τον εαυτόν της. Ή νομίζεις ότι βλέπει εις άλλο τίποτε όταν νομοθετή; Θεόδωρος. Διόλου μάλιστα. Σωκράτης. Αί λοιπόν, άραγε επιτυγχάνει πάντοτε ή σφάλλει εις πολλά πράγματα εκάστη πόλις; Θεόδωρος. Εγώ νομίζω ότι εις πολλά σφάλλει. Σωκράτης.