United States or Réunion ? Vote for the TOP Country of the Week !
En zoo kwam hij 31 October behouden in Wittenberg terug, juist een jaar na het aanplakken van zijn stellingen. Paus Leo was heel ontevreden op Cajetanus, dat hij niet beter gezorgd had, den ketter tot andere gedachten te brengen of hem in handen te krijgen.
Reeds vroeger, onder de Saksische regering, hadden verscheidene Friezen de Saksische Hoogeschool te Wittenberg bezocht, en van 1522 tot 1559 nam dit getal aanmerkelijk toe, volgens eene daarvan bestaande breede lijst . Vermits LUTHER eerst in 1546 overleed, zoo is het duidelijk, dat zijne leerlingen in Friesland denkbeelden en gevoelens terugbragten, welke den voortgang en de uitbreiding van de zaak der hervorming gunstig waren.
Dan volgde Tetzel, met een groot, rood houten kruis in de hand, dat, met de pauselijke wapenen omhangen, vóór het altaar in de kerk werd geplaatst, waar van alle kanten, ook uit het dichtbijgelegen Wittenberg, het volk toestroomde om hem te hooren. Tetzel beklom den kansel. En wat hij daar dan met kracht en klem den menschen stond wijs te maken, was in één woord allerverschrikkelijkst.
»O,« schreef doctor Schurf aan den keurvorst, »wat zijn we allen verheugd over de terugkomst van doctor Martin! Zijn woorden brengen ons, met Gods genadige hulp, dagelijks meer op den weg der waarheid terug. 't Is zoo klaar als de dag, dat de Geest van God in hem is en dat hij door Gods bijzonder bestuur te Wittenberg terug is gekomen.« De Bijbel herneemt zijn plaats.
Toen liepen gij en ik en al de rijksvorsten naar Rome, om die pen in stukken te breken. Maar hoe meer moeite we deden, hoe sterker ze werd. Eindelijk gaven we 't op. Ik liet toen aan den monnik vragen, want ik was nu eens in Rome en dan weer in Wittenberg vanwaar hij die pen had en hoe zij zoo sterk kwam.
Wanhopig werd hij bijna, toen hij vernam, dat Eugène, in 't begin van Maart over Berlijn, zelfs naar Wittenberg, dus tot achter de Elbelinie, was geretireerd. "Onze militaire operatiën zijn een voorwerp van spot voor onze bondgenooten te Weenen en voor onze vijanden te Londen en te St. Petersburg," schreef hij.
De Bevers leven tegenwoordig meestal paarsgewijs en vereenigen zich slechts in de stilste streken tot meer of minder groote familiën. In alle bevolkte landen bewonen zij, evenals de Vischotters, meestal eenvoudige, onderaardsche gangen, en denken zij er niet aan zich hutten te bouwen. Toch heeft men er nog in deze eeuw gevonden in de omstreken van de stadjes Barby en Aken (tusschen Wittenberg en Maagdenburg), op korten afstand van de plaats waar het riviertje de Nuthe zich in de Elbe stort. Hier vindt men een eenzame, met wilgen begroeide streek, die door het slechts 4
Hij was er trotsch op, van zùlk een man de beschermer te zijn. »Hoe schoon heeft pater Martinus gesproken!« zei hij later tot zijn hofprediker Spalatin. Ook velen van de andere vorsten gaven hun goedkeuring te kennen over Luthers woorden. Maar de vrienden van den paus stonden verlegen en teleurgesteld. Ze gevoelden het maar al te goed, Rome had het verloren tegen den monnik van Wittenberg.
Maar het geloof gaf Luther kracht om al die verzoekingen te weerstaan. »Al ware de gansche weg van Wittenberg naar Worms één vuur, welks vlammen tot aan den hemel reikten,« sprak hij, »zoo zou ik in den naam des Heeren er doorheen wandelen, voor hen verschijnen en den Heere Jezus belijden.« »Ik zal naar Worms gaan, al moest ik er ziek heengebracht worden,« had hij al vroeger gezegd. »Als de keizer mij roept, is er geen twijfel aan, dat ik van God word geroepen.
Doch er was niemand, die het openlijk durfde uitspreken. Tetzel deed intusschen goede zaken. In één stad kreeg hij in drie weken niet minder dan twee millioen gulden bij elkaar. Wagens vol geld gingen de Alpen over. »Allemaal zonden van de Duitschers,« spotten de Italianen. De Slotkerk te Wittenberg. De treurige gevolgen van Tetzels schaamtelooze bedriegerij werden ook door Luther ondervonden.