United States or Egypt ? Vote for the TOP Country of the Week !


Δι' εκείνα λοιπόν τα πράγματα, διά τα οποία χρειάζεται τέχνη, τοιουτοτρόπως κάμνουν· όταν δε ήθελεν είναι χρεία να σκεφθώσι και αποφασίσωσι διά κανέν πράγμα που αποβλέπει εις την διοίκησιν της πόλεως, σηκώνεται και τους συμβουλεύει οποιοσδήποτε και αν είναι αδιακρίτως, κτίστης, χαλκωματάς, πετσωματάς, έμπορος, πλοίαρχος, πλούσιος, πτωχός, ευγενής, πρόστυχος, και κανείς δεν τον μαλώνει, όπως μαλώνουν τους προηγουμένους, ότι τάχα χωρίς να είχον κανένα διδάσκαλον, έπειτα τολμούν να συμβουλεύσουν· διότι, καθώς φαίνεται, νομίζουν ότι τούτο το πράγμα δεν είναι δυνατόν να το διδαχθή κανείς· και όχι μόνον η κοινωνία γενικώς της πόλεως έτσι κάμνει, αλλά και ιδιαιτέρως μεταξύ μας οι πλέον σοφοί και οι καλύτεροι από τους πολίτας εκείνην την ικανότητα, την οποίαν έχουν, δεν είναι ικανοί να την παραδώσουν εις άλλους· επειδή και ο Περικλής, ο πατήρ τούτων εδώ των παιδίων, εκείνα μεν τα πράγματα, τα οποία εξηρτώντο από διδασκάλους, τους τα έμαθε καλά και σωστά, εκείνα δε εις τα οποία αυτός ο ίδιος είναι σοφός, ούτε ο ίδιος τους τα διδάσκει ούτε εις κανέναν άλλον τους παραδίδει να τα μάθουν· αλλά μόνοι των περιτριγυρίζουν και βόσκουν ωσάν λυτά ζώα, μήπως πουθενά τυχαίως συναντήσουν εμπρός των την ικανότητα.

Τοιούτον, Σωκράτη, μύθον και τοιαύτην απόδειξιν λέγω εις σε, διά να σου αποδείξω ότι η αρετή ημπορεί να διδαχθή και ότι τούτο φρονούν και οι Αθηναίοι, ότι προς τούτοις δεν είναι διόλου παράξενον από καλούς πατέρας να γίνωνται κακά παιδιά, και από κακούς καλά, επειδή και τα παιδιά του Πολυκλείτου, της αυτής ηλικίας με τον Πάραλον και με τον Ξάνθιππον, παραβαλλόμενα με τον πατέρα των είναι τίποτε· έτσι και τα παιδιά διαφόρων άλλων τεχνιτών.

Μένων Βεβαίως. Σωκράτης Τι λοιπόν; θέλουν ούτοι να παρέχουν εαυτούς διδασκάλους διά τους νέους και ομολογούν ότι είναι διδάσκαλοι ή δύναται να διδαχθή η αρετή; Μένων Όχι μα τον Δία, Σωκράτη, αλλ' άλλοτε μεν ειμπορείς να τους ακούσης ότι ειμπορεί να διδαχθή άλλοτε δε ουχί. Σωκράτης Μα θα ειπούμεν ότι αυτοί είναι διδάσκαλοι του πράγματος αυτού, το οποίον ουδέ μεταξύ των ομολογείται;

Ούτω θεωρουμένη η αρετή δεν ημπορεί να εισαχθή εις την ψυχήν βαθμηδόν διά προοδευτικής διδασκαλίας, όπως ισχυρίζετο ο Πρωταγόρας, να διδαχθή δηλ. κατά σειράν πρώτον η δικαιοσύνη διά κανόνων και παραδειγμάτων, έπειτα η ανδρεία κτλ., και να εμφυτευθούν εις την ψυχήν.

Διότι δεν δύνασαι βέβαια να είπης ότι ο νοήμων άνθρωπος δεν έχει ανάγκην τέχνης και διδασκαλίας διά πράγματα τα οποία δεν γνωρίζει, άλλως θα έπαιζε κιθάραν και αυλόν και τα πάντα θα εγνώριζε χωρίς να τα διδαχθή. Τώρα δε χωρίς να διδαχθή ουδέν εκ τούτων δύναται να εκτελέση, ενώ, αν τον οδηγήση κανείς ευκόλως θα μάθη και καλώς θα χειρισθή τα ειρημένα όργανα.

Και τέχνην αν είχον διδαχθή, την εγκατέλειπον χάριν της αστάτου ερωμένης, της θαλάσσης. Εν τοσούτω ο πρώτος υιός του μαστρο-Στεφανή δεν έπαυσε ποτέ να είνε και ολίγον βαρελάς αν και τον περισσότερον καιρόν εταξείδευε με τα καράβια. Κατά Ιούλιον ή Αύγουστον ήρχετο πάντοτε, κ' έμενεν επ' ολίγους μήνας βοηθών τον πατέρα του. Εμεγάλωσεν, ενυμφεύθη, κ' έγεινε καλός και φρόνιμος άνθρωπος.

Επικοινωνών με την ιδίαν του μόνον μεγάλην καρδίαν, — επικοινωνών με τας υψηλάς σκέψεις της μακράς εκείνης σειράς των προφητών, των προδρόμων του μέσα εις ένα ανυπότακτον λαόν, — επικοινωνών με τας μυστικάς φωνάς, αίτινες ήρχοντο προς αυτόν από το όρος και από την θάλασσαν, — έμαθε μάθημα βαθύτερον και πλέον αποκαλυπτικόν εκείνου όπερ ηδύνατο να διδαχθή εις τους πόδας του Ιλλήλ και του Σαμμαΐ.

Ο Πρωταγόρας δε πάλιν, εν ώ τότε υπεστήριζεν ότι ημπορεί να διδαχθή, τώρα απεναντίας φαίνεται άνθρωπος ενδιαφερόμενος ν' αποδεχθή ότι αυτή σχεδόν κάθε τι άλλο είναι παρά γνώσις· και διά τούτο διόλου δεν είναι δυνατόν να διδαχθή.

Σωκράτης Η ορθή δε σκέψις είναι μόνον αυτά τα δύο, η αληθινή θεωρία και η επιστήμη, τας οποίας όταν έχη ο άνθρωπος σκέπτεται ορθώς. Μένων Έτσι μου φαίνεται. Σωκράτης Αφού λοιπόν δεν ειμπορεί η αρετή να διδαχθή, ουδέ εις επιστήμην μεταπίπτει η αρετή; Μένων Είναι φανερόν, ότι όχι.

Σωκράτης Εκείνο δε, του οποίου ούτε διδάσκαλοι ούτε μαθηταί ειμπορούν να είναι, υποθέτομεν, όπως και πράγματι συμπεραίνομεν, ότι δεν δύναται να διδαχθή; Μένων Βεβαίως· αλλά δεν σου φαίνεται, ότι υπάρχουν διδάσκαλοι της αρετής;