Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 25 juni 2025
En toen hij 't eenmaal had aanvaard, groeide 't, als een volksopstand tegen lange verdrukking, en werd macht. Weg met dat laffe zelfverwijt, 't had uitgediend, hij wilde 't niet langer, hij verachtte 't nu, hij trapte en spuwde er op. Hij was een krachtig, vrij man, die zijn hoogste levensmomenten voelde naderen.
En weenen kan hij nog niet. Aldoor denken en zijn eigen opvreten in zelfverwijt. Dat moeder zoo plots ziek werd en ineens stierf, 't was zijne schuld. 't Verleden ligt open, en halsstarrig wroet hij daarin. Hij voedt met steeds hernieuwde gepeinzen de wroeging die als een gier in zijne hersens huist. Hij heeft geen andere gepeinzen dan die tot spijs voor zijne wroeging dienen.
Het treffende van die vergelijking gevoelde zij ten volle; doch dit noopte haar thans niet tot inspanning, zooals hare zuster had gehoopt; het ging gepaard met de pijn van een aanhoudend zelfverwijt, waarin zij bitter betreurde zich te voren nooit te hebben ingespannen; doch het bracht enkel de kwelling mede van berouw, zonder hoop op verbetering.
Hoe hoog M. Az. de Ruyter ook klom, hij bleef altijd even ; ja van zijn grootste overwinningen gaf hij Gode de eer. De zondaar lag in het stof gebogen en bad God om vergiffenis. In Hoofts tijd eindigde men de brieven vaak met: »Blijve UEd. dienaar". Hij is te om zich zóó te laten huldigen. Met knagend zelfverwijt in het hart keerde hij eindelijk naar zijn ouders terug. Dwars scheef schuin.
Hij kwam zelfbewust en flink naar ons toe, stelde zich voor mij op en zeide: Effendi, de hamels willen wij liever niet verbeuren. Ook zou het uw geweten met medelijden bezwaren, indien gij ze ons onthieldt. Ik wil u ontlasten van heimelijk zelfverwijt, door u de waarheid te zeggen. Ik zie, dat er toch ook nog eerlijke mannen hier zijn, zeide ik, goedkeurend hem toeknikkend.
Het Piëtisme zou dit zedelijk moment, het berouw van Faust, hebben doen aanzwellen tot hoofdbelang; in litteratuur kon het in 't breede geëxploiteerd worden als tijdperk van zelfverwijt en zelfontreddering; de Zeventiend' Eeuwsche moraal althans had met voorliefde op deze negatieve zijde van het zedelijk leven de schrilste lichten geworpen Goethe is te zeer menschkundig om het berouw te ontkennen in zijn heilzame werking, te schoon van geest, dan dat hij er zwaarder gewicht aan gaf dan als overgang uit lager tot hooger levensstand.
Maar niet alleen haar liefde had hij omlaag en door 't stof gesleurd; al haar ideeën, haar liefste en moedigste gedachten had hij stuitend voor haar gemaakt; na dit kon ze op niets of niemand meer rekenen; ook niet op zich zelf. En als ze nu van haar man heenging deed ze dat zonder zelfverwijt.
"Heiliger en dierbaarder plichten dan die van den dienst strekken tot mijn rechtvaardiging en maken, dat ik geen zelfverwijt gevoel," schreef hij o. a. en later nog weder: "Onder zulke bedenkelijke omstandigheden behoort een goed Corsicaan zich op zijn eerepost, dus in zijn land te bevinden." Men leefde onder abnormale omstandigheden.
Gevoelens van schaamte, vernedering, toorn en gekrenkten hoogmoed streden met elkaar om den voorrang in zijn gemoed, maar het gevoel van schaamte en bittere vernedering was sterker dan alle andere en toen Bernlak de Hautdesert gedaan had met spreken, barstte hij los in een stroom van hevig zelfverwijt. "Vervloekt zijn lafheid en begeerigheid," riep hij uit, "want die zijn de bron van alle kwaad!"
En ook deze is weer niet denkbaar zonder dat het volk eerst de middelen bezit om in zijn onderhoud te voorzien, alzoo: niet denkbaar zonder volkswelvaart. Maar zou nu, wat dezen eersten grondslag van alle beschaving en ontwikkeling betreft, een Akbar nog reden hebben tot veel zelfverwijt of mismoedigheid?
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek