Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 15 juli 2025
Half Europa lag aan de voeten van Voltaire, maar Rousseau leefde in duizenden harten, een zacht-gekoesterde heilige. Brieven stroomden hem toe van alle kanten; brieven bij honderden, als hij een dag of wat van huis geweest was kon hij er haast niet doorkomen en de hooge onkosten aan porto mishaagden hem zeer. Reeds 't lezen was een plaag voor hem; 't antwoorden een veel ergere.
Nu wilde het toeval, dat een zoon van dokter Tronchin, die èn als geneesheer van Mme d'Epinay en Voltaire èn als broer van den procureur-generaal, den schrijver der "Lettres de la Campagne," bij Rousseau bijzonder verdacht moest zijn, in Londen bij Hume logeerde. Sedert Rousseau dit wist hij zelf was toen reeds niet meer te Londen stond het voor hem vast, dat Hume met zijn vijanden heulde.
Op reis? Ja, 't was een vermoeiende reis voor den oude. Voordat wij Arie Wessels bij den baron zullen binnenleiden, noodigen wij den lezer, om met ons tot den morgen van dien dag terug te keeren en het zoogenaamde kantoor van den baron Van Sommer binnen te treden, waar deze, in zijn voltaire liggende, de courant leest.
't Is nu, in den Voltaire gezeten, met het hoofd aan vrouw Geertjes boezem geleund, dat wij hem wedervinden. "En zou dat mogelijk zijn Geertje?" vraagt de zwakke, terwijl hij de oogen tot de vrouw opheft, die vertroostende woorden tot hem sprak. "Mogelijk, Willem?" antwoordt de zoogmoeder: "Het is een vaste en zekere waarheid!
Doch, op datzelfde oogenblik valt Blanches oog op den sierlijken voltaire dien hij verliet. Een rauwe kreet ontsnapt er aan haar hijgende borst.
Lichtzinnigheid en onzedelijkheid was mode geworden, en de aanzienlijke dames van Boston en Richmond rekenden het zich tot een eer, Voltaire na te praten. Zelfs Washington's vaste geest werd in hem ontrust. "De geest der vrijheid," zeide hij zeven jaren na de onafhankelijkheidsverklaring," is sinds lang geweken, en zelfzucht heeft zijne plaats ingenomen."
De leiders der Geneefsche demokratie stonden in geregelde briefwisseling met hem, en wat zij meldden moest hem uitermate prikkelen. Voltaire bleef tegen hem ageeren, hij had een nieuw schotschrift uitgegeven, waarin Rousseau wederom op de vuilste wijze belasterd werd.
Maar dat ideaal kan nooit een terugkeer tot den natuurstaat zijn, en wie met Jean Jacques dat wenschte, kunnen wij geen beter antwoord geven dan Voltaire hem schreef: Après avoir lu vôtre discours, on prend envie de marcher
Hij hield d'Alembert, dien hij wegens diens intimiteit met Voltaire in hooge mate wantrouwde, voor den schrijver, en was overtuigd dat ook Hume er de hand in had gehad. Geheel schoot hij met dit vermoeden den bal niet mis: dat Hume van den brief afwist, is zeker, en waarschijnlijk, dat hij aan de grap medeplichtig was.
Onder Jan Huss is Luther; onder Luther is Descartes, onder Descartes is Voltaire, onder Voltaire is Condorcet, onder Condorcet is Robespierre, onder Robespierre is Marat, onder Marat is Babeuf. En zoo gaat het voort. Lager, aan de grens, die het onduidelijke van het onzichtbare scheidt, ontwaart men onbestemd andere donkere mannen, die misschien nog niet bestaan.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek