United States or Timor-Leste ? Vote for the TOP Country of the Week !


In een fraaien en gemakkelijken Voltaire ligt Willem, en in zijn hand houdt hij een van die puikproducten der Fransche letterkunde, een roman van den grooten Paul de Kock! Hij houdt het boek in zijn handen, maar toch op dit oogenblik leest hij niet.

Het is begrijpelijk dat hij, die elegante klaarheid boven alles stelde, hij vergeleek zichzelf eens bij een beekje, helder maar ondiep, het hartdiepe zwaarmoedige genie, de doorploegde en dikwijls oratorisch-gezwollen stijl van Rousseau niet kon waardeeren. Rousseau daarentegen bleef levenslang getrouw aan zijn waardeering voor de letterkundige gaven van Voltaire.

Maar hier lagen de grenzen van zijn invloed: het zou niemand ingevallen zijn, hem om raad en voorlichting te vragen in intieme, persoonlijke aangelegenheden. Rousseau was een even gevierd schrijver als Voltaire, maar nog iets anders en méér dan dat: de apostel eener nieuwe levensbeschouwing en eener nieuwe levens-inrichting. De idealen die hij verkondigd had raakten bijna alle levensverhoudingen.

Als zijn voornaamste hater en vervolger beschouwde hij, behalve de vroegere vrienden waarmee hij gebrouilleerd was: Grimm, Diderot, Mme d'Epinay, natuurlijk Voltaire en diens onmiddellijke omgeving.

Voltaire hij 't eerste vestigt nadrukkelijk de aandacht van het revolutionair intellekt op de wetenschap en de literatuur van het land waar de bourgeoisie reeds heerscht, zij het dan ook door een compromis met koning en adel: op Engeland.

Zij wilde juist opstaan, toen Colline, die van de ijspudding zijn koelbloedigheid eenigszins teruggekregen had, haar om haar middel vatte en haar vertrouwelijk in het oor fluisterde: "Mevrouw, de koffie is afkomstig uit Arabië, waar hij door een geit ontdekt is. Van daar uit kwam de gewoonte om koffie te drinken naar Europa. Voltaire dronk twee-en-zeventig koppen per dag.

En van dezen innigen samenhang met de wereldziel, van deze vervuldheid met God, van dit enthusiasmus, zooals de Grieken het zoo schoon noemden, van deze oudste eigenschap en oudste voorwaarde voor het dichterlijk gemoed, hebben de zich alleen om het tegenwoordige bekommerende, schitterende, geestige Franschen juist niet veel. Voltaire zelf heeft dit gevoeld en erkend.

En ook al had hij dit niet geschreven, dan nog zou hij in 't vervolg hun partij tegenover zich gevonden hebben, want hij waagde 't immers, op te treden tegen Voltaire, diens wil te dwarsboomen. Hij heesch de vaan der rebellie tegen den leider, en dat kon niet worden getolereerd. Tot aan dit tijdstip waren de relaties tusschen Rousseau en Voltaire uit de verte altijd kollegiaal-korrekt geweest.

Hij gebruikte gaarne eenige namen, om, wat hij ook zeide, te staven; Voltaire, Raynal, Parny en, zonderling, St. Augustinus. Hij verklaarde een "stelsel" te hebben. Overigens was hij een groote afzetter. Een "filousophe." Zulke samenvoegingen bestaan.

Gewoonlijk droeg hij een fantasie rok van de modekleur met vergulde knoopen, en een lichte pantalon: hij had een afschuw van het plechtige zwart zijden vest, en droeg het zijne van gekleurd fluweel, of zooals , prachtig geborduurd en toch zoo ver open, dat zijn fijn linnengoed uitkwam en er gelegenheid bleef tot het plaatsen van twee of drie juweelen knoopjes; terwijl men hem ook niet zelden betrapte op een zwierigen das naar den laatsten smaak, en hij zich het genoegen niet scheen te willen ontzeggen een horlogeketting, zwaar genoeg om aan de begeerlijkheid van Voltaire te voldoen , op zijn vest te laten uitkomen.