United States or Fiji ? Vote for the TOP Country of the Week !
De natuur, die men niet meer door de oogen der Grieken of Romeinen, der geleerden of pedanten bekijken wilde, maar die de gansche wereld door Buffon had leeren kennen en door Rousseau had leeren liefhebben, de natuur, en de rede, beide door de Fransche omwenteling op den troon gezet, ze werden voortaan met ongekende geestdrift als eene nieuwe ontdekking geprezen en gevierd.
Maar Rousseau was hiermee niet tevreden; hij had bedoeld dat de autoriteiten de gelegenheid zouden aangrijpen om 't komplot op 't spoor te komen, waarvan de oude boef een der duistere werktuigen was; dat zij 't niet deden versterkte hem in zijn waan van een algemeene samenzwering tegen hem.
Eerst stilde hij dien honger aan een vriend, een Spanjaard, voor hem het puik-juweel van alle menschelijke deugden, maar die moest terug naar zijn land. Rousseau beloofde hem een paar jaar later te volgen, zij zouden dan samen hun verdere levensdagen doorbrengen op het landgoed van Altuna. Plannenmaken is altijd bekoorlijk, als men verdriet heeft vooral.
Uit Rousseau hadden zij geleerd hoe die nieuwe staat, hun staat, ingericht moest worden naar de eischen der rechtvaardigheid; uit Rousseau hadden zij gelezen dat hun wil goed en recht, deugdzaam en heilig was; hij had uitdrukking gegeven aan wat in hen gistte, hij had hun groote algemeene belangen, hun klasse-belangen, gezet in den stralenkrans van zedelijke schoonheid.
Wat moest er dan worden van hem die niet verstond te werken? Wie als knaap een vak had geleerd, zou gevrijwaard zijn voor gebrek en ellende. Rousseau zag de maatschappelijke katastrophe vooruit, die vele van de zonen der verwende aristokraten zou doemen in den vreemde een karig stuk brood te verdienen met vertalen, lesgeven of handenwerk.
De kleine burgerij ontwaakte tot het besef van de machts-misbruiken, waaraan de Kleine Raad zich schuldig maakte, en de strijd voor herstel van het onrecht aan Rousseau gepleegd, werd tot een onderdeel van de worsteling voor herstel van de oorspronkelijke machtsbevoegdheden der burgerij.
In volle harmonie vloten de dagen, en zoo groot was tusschen hen drieën vertrouwen en zoete gemeenzaamheid, dat geen der beide minnaars begeerde de geliefde voor zich alleen te bezitten en voor haar alles te zijn. Althans zoo voelde Rousseau het in de herinnering.
Rousseau bracht dit voorval natuurlijk direkt in verband met 't wijdvertakte complot, waarvan hij 't slachtoffer te zijn geloofde; op zijn verzoek bemoeiden de autoriteiten zich met de zaak: 't bleek dat de bewering van dien Thévenin een zuiver verzinsel was.
Het was een tijd van gisting in Europa, en de »onschendbare rechten« van den mensch vonden hare predikers in James Otis, John Adams, en vooral in den Franschen wijsgeer Jean Jacques Rousseau. Met de geschriften en prediking van die mannen bleef men in de Amerikaansche Koloniën niet onbekend.
Hume, door anderen op de hoogte gebracht, had herhaaldelijk bij Rousseau aangedrongen op een verklaring. Rousseau weigerde eerst; eindelijk stelde hij al zijn grieven op schrift in een formeele akte van beschuldiging en verzocht Hume om zich, zoo hij onschuldig was, te rechtvaardigen.
Woord Van De Dag