United States or Svalbard and Jan Mayen ? Vote for the TOP Country of the Week !


Evenwel, veel van deze poëzie zal terecht als het doode rijmwerk van echte of wouldbe geleerden, theologen en moralisten beschouwd mogen worden en het valt niet te loochenen dat zelfs bij een Cavalcanti vele van zijn luchtiger en wereldscher sonnetten en balladen in den volkstoon hooger dichterlijke waarde bezitten dan b.v. zijn vermaarde, doch door duistere gekunsteldheid ongenietbare metaphysische canzone over den aard der liefde.

In plaats van de versvorm komt nl. nu en dan het proza te voorschijn een bleek, dun proza wel is waar, dat toch een eigenaardig ceremoniële elegance vertoont, een eigenaardig smachtende gratie die goed bij de gekunsteldheid en de sentimentaliteit van de toon past.

Meer en meer brengen de lange gesprekken die de dichter heeft met »Verstand", met de »Vriend" en »Valse Schijn", hem uit de atmosfeer van de rozentuin weg, maar op alle gebied is het romantiek en sentimentaliteit en de gekunsteldheid in de overspanning der hele ridderkultuur die aangegrepen wordt alles in naam van kultuur en verstand, van utiliteit en verlichting en van een demokratiese burgerlikheid. »Laten wij nu toch eens even verstandig trachten te zijn!" daar komt het alles op neer.

De muren van de gebouwtjes zijn beschilderd; echte planten groeien hier en daar, en zelfs heeft men in sommige van die nagemaakte landschappen bronnen aangebracht, die echt vloeien. Enkele der beelden hebben een merkwaardige uitdrukking; maar de meeste zijn van een gekunsteldheid, die ruw aandoet, zonder nog te spreken van de nieuwe kleuren, die het effect bederven.

Zijn sombere wrok, zijn verbitterde haat, zijn vurige wetensdrang, zijn hooge trots en zijn vrome, nederige liefde, al de eigenschappen van zijn hevig-levenden geest; maar ook al wat werking en weerslag was van zijn tijdsomstandigheden en opvoeding; zijn gekunsteldheid en schoolschheid, komt er tot uiting.

Dezen waren inderdaad zoo menigvuldig en zulke ongerijmde mededeelingen verspreidden zij, dat wij in een papyrus uit Londen, uit plm. 1250 v.C., den spotgeest tegen hen in beweging gebracht vinden; deze bevat het verhaal over een denkbeeldige reis, door Palestina en Phoenicië; het doel hiervan is niet de beschrijving der reis zelf, doch de gekunsteldheid en de ongerijmdheden van de populaire romans uit die dagen belachelijk te maken en te bespotten.

Wat het verhaal betreft, houdt het Middel-Engelsche gedicht zich nauwkeurig aan zijn oorspronkelijk, wij missen er echter geheel de fijne zielkundige beschouwingen, die het Fransche dichtwerk zoo bizonder aantrekkelijk maken. Daarentegen bezit het Engelsche gedicht een bekoorlijken eenvoud, die het gunstig doet afsteken bij de niet te loochenen gekunsteldheid van het Fransche.

Wanneer ik mij die onbeteekenende gezichten voorstel, die rijke jonge meisjes, rondloopende alsof zij zeggen willen: 'kom maar bij me, al ben ik ook rijk, gij kunt me krijgen', het hier hangen en daar leunen, die onbeschaamde koppelarij, die eeuwige babbelpraatjes, die gekunsteldheid, de etiquette die voorschrijft wien men een hand moet geven, voor wien men moet buigen, met wien men een gesprek moet aanknoopen, en ten slotte die allesbeheerschende verveling, die overgaat van geslacht op geslacht, en dat alles in de overtuiging dat dát noodzakelijk is!

Geen terugkeer tot den oorspronkelijken natuurstaat. Het is een valsch begrip, dat natuurlijkheid slechts bij naïefheid te vinden is. Zij kan het gevolg zijn dier eigenaardige afwezigheid van gekunsteldheid, en dan is zij naïef, maar zij kan het ook zijn van zelfkennis en zelfverbetering, van bewusten en overdachten terugkeer tot waarheid, en dan staat zij veel hooger.

"O, omdat het op uw gelaat te lezen staat," was het eenvoudig antwoord. Haar woorden klonken oprecht; er was geen vleierij of gekunsteldheid in. Geoffrey gevoelde, dat het meisje juist sprak zooals zij dacht. "Dus bestudeert gij de gelaatkunde ook," zeide hij. "Welnu, Miss Granger, 't is zonderling, alles in aanmerking genomen, dat ik u zal zeggen wat ik nog tegen niemand anders gezegd heb.