Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 16 juli 2025


De laaghartige virtuoos trad niet tusschenbeiden dan om den raad te geven een zoo slecht exempel uit de inrichting te verwijderen; "hij althans zou mij geen onderwijs meer geven; c'était le bouquet!"

Mij dunkt beter ten halve gekeerd dan....." Eva met groote verbazing: "Ten halve gekeerd....? Je bedoelt toch niet om par exempel nog thuis te blijven? Nee maar lieve beste papa'tje in spe, nu moet ik toch heusch om je lachen. Wou je me thuis laten?" "Ik ben waarlijk bang dat je je te veel zult vermoeien. 't Is eigenlijk een dolle geschiedenis."

Het is eene bewerking van den Bijbeltekst: de geest strijdt tegen het vleesch en het vleesch strijdt tegen den geest, die in zijne aangrijpende kernachtigheid het zedelijk leven der meeste menschen samenvat . Verwant met dit stuk zijn andere als "een edel exempel", waarin een gestorven mensch, in zijn graf liggend, waarschuwend en vermanend, spreekt tot hen, die over zijn graf gaan: ik was jong, schoon, bloeiend nu ben ik zwart, verrot, de wormen eten mij; wat ik ben, zult gij worden; let dan op het eeuwige, geef aalmoezen enz.

Hij ziet weer voor zijne oogen het schavot opgericht, hij is opnieuw, als van 1549 tot 1552, getuige van het verbranden en versmoren der Wederdoopers, en hij haalt de schouders op, bij de overweging, dat, indien de Wethouderschap maar even kloekmoedig was als in die dagen, en een vijftigtal uit dien hoop, die thans op den Dam vergaderd is, vatten, en, "anderen tot exempel", op liet hangen, de overigen wel stil naar huis zouden gaan.

Is ook daarin niet een zeer alledaagsche uiting te zien van dezelfde denkrichting, die ieder geval van deugdbetrachting als een eeuwig exempel, elke gewoonte als een goddelijke ordinantie aanzag? Het is dat kleven van den geest aan de bijzonderheid en waarde van het enkele ding, dat als een ziekte den verzamelaar en den gierigaard beheerscht.

Het woord sproke heeft een zeer ruime beteekenis; zoo wordt een "bedinghe" van onser Vrouwen aan het slot genoemd: "desen sproke", en dat is niet het eenige voorbeeld van dien aard; elders treffen wij eene "sproke up den wijn" aan . Daarentegen heet menig verhalend gedicht, met min of meer stichtelijke of didactische strekking, niet sproke, maar exempel of bispel .

De boerde van de dartele koopmansvrouw met den "Oosterlinc" vangt aan met een paar spreukmatige regels, die in het daaropvolgend verhaal worden toegelicht: Tgoede wijf maect den goeden man Ende de goede man maect tgoede wijf. Aan het slot dezer boerde lezen wij dan ook: "Elc vrouwe neme hier exempel an."

Of Sigurd Slembe anders had kunnen handelen, daaraan besteedt hij niet veel aandacht; het is hem genoeg, dat de man anders had moeten handelen. Hij wil verkondigen, dat wie langs den weg van misdaad een doel tracht te bereiken, dat doel niet bereikt. Dat moet in zijn tooneelstuk uit een exempel blijken. Dat is populaire moraal, en dat wil een schouwburgpubliek gaarne zien.

Ay ootmoedich god van hemelrike, Nu wilt haer ziele ende die mine ontfaen, Want dleven es met mi ghedaen. Ghi heren, vrouwen, wijf ende man, Nu nemt hier exempel an: So wie dat met trouwen mint, Als hi sijn lief terwille ghewint, Hi spreke hoveschelike daer van. Want van Deenmerken die edel man Bi qualike spreken, bi valschen rade, Es hi bleven in die scade, Dat hem coste sijn edel lijf.

Het volgende uur hebt gij geschreven; naar een mooi exempel; als bijv., zoo gij groot schrijft, het woord wederwaardigheid, opmerkelijk door twee moeilijke W's, zonder aandikken bijna niet goed te krijgen, zevenmaal; of indien gij klein schrijft, vijftien maal, achtmaal op, en zevenmaal tusschen de lijn: Voorzichtigheid is de moeder der wijsheid; bij welke gelegenheid gij in twee regels het lidwoord der hebt overgeslagen, wat tengevolge van de laatste lettergreep van het woord moeder zeer licht gebeuren kon, en eenmaal voorwijzigheid in plaats van voorzichtigheid hebt gezet, welke omstandigheden, zoo ieder op zichzelf als in onderling verband, u eenigszins angstig doen denken aan het uur, waarop de critiek des meesters haar uitspraak zal komen doen.

Woord Van De Dag

1195

Anderen Op Zoek