Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 24 juni 2025


Zie vooral Stijn Streuvels, De Landsche Woning, passim, en H. V. D. Kloot Meyburg, Onze oude Boerenhuizen bl. XI vlg. Nog eenige andere dak- en gevelversieringen zijn niet onbelangrijk, en wel voor het karakter onzer dekoratieve volkskunst. Zeer merkwaardig vind ik de versiering van het Friesche huistype, waar de top van het dak boven de walmgaten bij voorkeur door zwanenfiguren wordt opgesmukt.

Ik vind, dat onze letterkundige werking op het oogenblik in een bloeiperiode verkeert, maar natuurlijk nog lang niet is wat ze zijn moet. Alles is te essenciëel-klein, er wordt te veel nadruk gelegd op geraffineerde détails. Zelfs een man als Streuvels, die in zijn eerste werk de groote lijn heeft gevoeld, is weer aan het verbrokkelen, door het feit, dat hij geen dramatiek, geen psychologie heeft.

"De landsche huizekens", zegt Stijn Streuvels in zijn Landsche Woning, "'t is alsof ze te dansen staan tegen de zon en 't geflits dat straalt uit de kleine ruitjes, is als een lach die schatert over het landschap. Ze staan er zoo welgedaan, zoo rustig, eigen en vast, meegegroeid uit den grond met al de omgevende dingen."

Als ik nu bijeen neem wat er in die allerlaatste jaren verschenen is, dan vraag ik mij af, of de beweging in haar geheel beschouwd, niet meer toegenomen is in de breedte dan in de diepte. Maar een Streuvels, een Van de Woestijne, die worden aldoor beter. "U sprak daareven van een gedachtelijken achtergrond."

De boeren die tegen 't land werkten stonden op om hem te groeten. De zon scheen over den akker en hij wees mij op de kleur van den grond: rose, met een gouden weerschijn, heelemaal niet zwart, zooals een befaamd Hollandsch journalist, over Streuvels schrijvend "den vetten Vlaamschen bodem" genoemd heeft. Nu kwamen wij op "het familiebuiten".

Niet zoozeer de vasthoudendheid aan de dialekten heeft de Vlamingen parten gespeeld, maar veeleer de verkeerde, kortzichtige gevolgtrekkingen uit het feit, dat sommige dezer dialekten zich tot hoogstaande literaire kultuurdialekten hadden ontwikkeld, getuige de taal van een Gezelle, Streuvels en zoo vele anderen: deze nl., dat bedoelde tongvallen ook in voldoende mate kultuurkrachtig zouden blijken in den strijd met het Fransch.

STIJN STREUVELS schrijft er hedendaags zijne boeiende verhalen. Ruien gelijkt aan een dorpje uit een bergland. Boven de roode daken der huizen wuiven de boomen van den Kluisberg met hunne donkergroene toppen. Van Berchem leidt een klimmende weg naar Quaremont, eene gemeente van 1,550 zielen. Quaremont ligt misschien in het schilderachtigste deel van heel Zuid-Vlaanderen.

En dan bij de lezing van De Moeder, van Singen ... Singen ...! van De Terugkeer welke criticus, die geen critiek-machine is geworden, zou niet zijn wijde aandoeningen van mede-lijden en mede-genieten de volle heerschappij over zich hebben gelaten.... Het is dan ook mede daaraan, dat de lezer het heeft te wijten, zoo hij hier het sausje missen moet, zonder 't welk het gerecht van een Buysse-bespreking door een kok van dèzen tijd, die op z'n goeden naam gesteld is, niet mag worden opgediend, het sausje, welks ingrediënten bestaan uit 'n paar lepels vaderlandsliefde van Buysse, liefst opgewogen tegen en goed vermengd met die van Streuvels benevens wat droppeltjes gòeie Hòllandsche azijn erover been.... Helaas, ik arme, ik kan er hem niet aan helpen.

Nog later, in de tweede reeks, kwam Streuvels er bij. Het viel samen met de herleving van Gezelle. Dat was een heele vreugd. Verder Karel van de Woestijne, en omtrent het einde van die reeks, ook Teirlinck met verzen. Nu, met Vlaanderen, beleven wij een heelen bloei, heel het land is aan het zingen, dichten en proza-schrijven gegaan, ja, overal worden dorpsnovellen geschreven.

Maar er waren natuurlijk ook velen, die dichtten en schreven en daarbij geen andere bedoeling hadden dan voortbrengen. Waardoor kreeg Streuvels zoo'n invloed? Alleen door de frischheid van zijn werk. De wèl bewuste denkbeelden die wij hadden, hebben voor onze beweging nooit veel waarde gehad. Veel bestond alleen in ons instinct, menigeen gaf de richting aan uitsluitend door zijn werk.

Woord Van De Dag

innewaerts

Anderen Op Zoek