Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 5 juni 2025
Nu wist hij alles. Het lange gissen was knaging geweest. Maar de plotselinge zekerheid trof als een dolkstoot. En als na slapeloozen nacht de ochtend grauwde voor dominee Malthus, sloeg hij zich voor het hoofd, zich nogmaals verwijtend zijne zwakheid, zijne lafheid, zijn plichtverzuim. Beklonken echter was zijn besluit in die bange uren.
»In dat geval heb ik u het volgende te antwoorden. De voorgelezen volzinnen zijn midden uit het verband weggenomen, en kunnen zoo niet worden beoordeeld. Daar u een beroep deed op mijn doorzicht, ben ik zoo vrij op het uwe te rekenen. Mijn artikel levert niet anders dan een critiek op Malthus, het communisme heeft er niets mee te maken.
Onder de iepen achter het polderkerkje ligt Don Juan del Mulino begraven. Vaak in den vroegen ochtend, of 's avonds in het schemeruur, slentert dominee Malthus achter het bedehuis om, en staat hij even in gepeins bij het schamele graf. De oude man is nog stiller geworden.
Van Reelant strekt de hand uit, en valt André in de rede: »Met uw verlof, meneer De Witt! Malthus' leer is zoo monsterachtig niet, als ze u schijnt. In hoofdtrekken is ze volkomen juist. Ten allen tijde zijn er rijken en armen, sterken en zwakken geweest. Zonder die ongelijkheid zou de maatschappij niet kunnen bestaan. De ongelijkheid geeft strijd.
Havelaar zei dat hy niet veel boeken had, maar daaronder waren toch Schiller, Göthe, Heine, Vondel, Lamartine, Thiers, Say, Malthus, Scialoja, Smith, Shakespeare, Byron ... Verbrugge zei dat hy geen engelsch las. Wat drommel, je bent toch over de dertig! Wat heb je dan al dien tyd gedaan? Maar dat moet nogal lastig voor je geweest zyn op Padang, waar zooveel engelsch gesproken wordt.
Hij zelf wilde tot dien ongelukkige gaan, en tot hem zeggen: »Ik ben Lodewijk Malthus: ik erken u als vleesch van mijn vleesch: deel met mij wat ik heb!" Zijn ambt, de achting zijner medemenschen, zijn gerief en zijne liefhebberijen waaraan een grijsaard nog méér gehecht is dan een kind aan zijn speelgoed , letterlijk alles!
Dominé De Witt liet André rustig zijn gang gaan na den dood zijner vrouw. Hij had er later nimmer berouw van. In zijn derde jaar beantwoordde André in stilte eene prijsvraag der Utrechtsche hoogeschool. Men vroeg eene »Critiek der bevolkingsleer van Malthus", en bekroonde met goud een antwoord van een Leidsch student, wiens naam bleek te zijn André de Witt.
Het zou dan b.v. ongeoorloofd zijn om in een economisch leerboek eene uiteenzetting te geven van de leer van Ricardo, van het stelsel van Marx, van de theorie van Malthus enz. enz., gesteld, dat op de werken van deze schrijvers nog auteursrecht bestond; in een boek over geschiedenis zou men geen gebruik mogen maken van de navorschingen en archiefstudiën van anderen; bij het maken van geographische kaarten van weinig bekende landen zou de eerbiediging van het "auteursrecht" van den ontdekkingsreiziger op de door dezen gemaakte opmetingen en plaatsbepalingen zelfs tot gevolg hebben, dat men gedwongen zou zijn, voor die streken nog witte plekken op de kaart te laten of er, tegen beter weten in, volgens de oude gegevens eene verkeerde teekening van te maken!
Maar wit is de ledigheid, de ijlheid , het koude, stoffelooze, wezenlooze Niet. Het is moeilijk te zeggen, ja dan neen, of deze zelfde gedachte ook dominee Malthus door het hoofd maalde, terwijl hij daar zoo zat te staroogen in het doffe verschiet.
Don Juan del Mulino. Cupidon pour dieu adoré Tire d'un petit arc doré Deux traicts de différente sorte; L'un d'eux rend l'amour honoré, Et l'autre trouble et malheur porte. De predikant Malthus zat aan een der ramen van zijne studeerkamer, en tuurde naar buiten.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek