Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Ενημερώθηκε: 1 Ιουνίου 2025


Ή πώς θέλεις να φρονούμεν, καλέ Θεόδωρε; Διότι, εάν πραγματικώς πρόκειται να είναι δι' έκαστον αληθής πάσα γνώμη την οποίαν σχηματίζει με τας αισθήσεις του, και όχι να κρίνη ο είς καλλίτερον το πάθημα του άλλου, ούτε να έχη περισσότερον κύρος εις το να κρίνη ο είς την γνώμην του άλλου, αν είναι ορθή η ψευδής, αλλά, καθώς επαναλάβαμεν πολλάκις, μόνος του ο καθείς θα έχη την ατομικήν του γνώμην, όλαι όμως αυταί αι γνώμαι θα είναι ορθαί και αληθιναί, τότε λοιπόν, καλέ μου φίλε, διά ποίον λόγον τάχα ο μεν Πρωταγόρας είναι σοφός, ώστε να κρίνεται άξιος να διδάσκη και άλλους με μεγάλους μισθούς, ημείς δε αμαθέστεροι και πρέπει να λαμβάνωμεν μαθήματα από εκείνον, αφού ο καθείς είναι ο ίδιος ο πήχυς της ιδικής του σοφίας; Πώς να μη υποθέσωμεν ότι τα λέγει αυτά ο Πρωταγόρας, διά να μας εμπαίζη; Αφίνω πλέον κατά μέρος το άτομόν μου και την ιδικήν μου τέχνην την μαιευτικήν, πόσον αποδεικνύεται γελοία, καθώς νομίζω, και όλη η ασχολία εις την συζήτησιν.

Σωκράτης. Λοιπόν αυτοί δεν νομίζουν ότι η μεν σοφία είναι αληθινή νόησις, η δε αμάθεια ψευδής γνώμη; Θεόδωρος. Τι άλλο βεβαίως; . Σωκράτης.

Τότε, νομίζω, ομοίως θα νομισθή ψευδής λόγος, συμφώνως με αυτά, όστις λέγει ότι τα υπάρχοντα δεν υπάρχουν, καθώς και ότι τα μη υπάρχοντα υπάρχουν. Θεαίτητος. Βεβαίως, διότι πώς αλλέως ήτο δυνατόν να γίνη ψευδής; Ξένος. Σχεδόν με κανένα άλλον τρόπον.

Εξ άλλου όμως όταν μόνον το έν κρίνη, το δε άλλο δεν το κρίνη διόλου, ποτέ του δεν θα κρίνη το έν ως το άλλο. Θεαίτητος. Λέγεις την αλήθειαν, διότι θα ηναγκάζετο να εγγίση και εκείνο το οποίον δεν κρίνει. Σωκράτης. Επομένως ούτε όταν κρίνη και τα δύο, ούτε όταν κρίνη το έν, είναι δυνατόν να κάμη λάθος. Ώστε αν κανείς ορίση ότι η ψευδής κρίσις είναι λάθος, δεν λέγει τίποτε.

Από αυτούς τους δύο λοιπόν, ποίαν ποιότητα πρέπει να παραδεχθώμεν ότι έχει ο καθείς; Θεαίτητος. Προφανώς ο μεν ένας είναι ψευδής, ο δε άλλος αληθινός. Ξένος. Και βεβαίως ο μεν αληθής λέγει το πραγματικόν περί σου ότι υπάρχει. Θεαίτητος. Τι άλλο βεβαίως. Ξένος. Ο δε ψευδής λέγει διαφορετικά από το πραγματικόν. Θεαίτητος. Μάλιστα. Ξένος. Επομένως παρουσιάζει τα μη υπάρχοντα ως υπάρχοντα. Θεαίτητος.

Προσέτι αι μεν αισθήσεις είναι πάντοτε αληθείς, τα δε φαντάσματα είναι ως επί το πλείστον ψευδή. Έπειτα, όταν η κατ' ενέργειαν αίσθησις ημών είναι ακριβής ως προς το αισθητόν αντικείμενον, δεν λέγομεν ότι φανταζόμεθα, ότι τούτο είναι λ.χ. άνθρωπος, αλλά ούτω λέγομεν μόνον όταν δεν αισθανώμεθα σαφώς• τότε η αίσθησις δύναται να είναι αληθής ή ψευδής.

Αλλά και μόνον εις όσα γνωρίζομεν και συγχρόνως τα αισθανόμεθα, εις αυτά μόνον περιστρέφεται η ψευδής κρίσις, η οποία γίνεται και αληθής, και όταν μεν φέρη αντικριστά και κατ' ευθείαν τα ορθά αποτυπώματα, είναι αληθής, όταν όμως τα φέρη πλαγίως και λοξώς, είναι ψευδής. Θεαίτητος. Πολύ καλά τα λέγεις, καλέ Σωκράτη. Σωκράτης. Και όμως περισσότερον θα βεβαιώσης αυτό, αφού ακούσης και τα εξής.

Και βεβαίως, διότι τόρα πλέον είμεθα απηλλαγμένοι από το να γνωρίζη κανείς όσα δεν γνωρίζει, διότι όσα έχομεν κτήμα μας δεν συμβαίνει πουθενά, να μην τα έχωμεν ιδικά μας ούτε κατά λάθος ούτε χωρίς λάθος. Τόρα όμως εγώ νομίζω ότι παρουσιάζεται ένα άλλο πάθημα πολύ φοβερώτερον. Θεαίτητος. Ποίον είναι αυτό; Σωκράτης. Εάν ημπορή να θεωρηθή ψευδής κρίσις η αλλαγή της μιας επιστήμης με την άλλην.

Τότε λοιπόν η ψευδής κρίσις μένει εις την εξής περίπτωσιν, όταν εγώ γνωρίζω και σε και τον Θεόδωρον και έχω αποτυπωμένα εις εκείνο το κήρινον όργανον τα χαρακτηριστικά των δύο σας, ως να είσθε δακτυλίδια, σας βλέπω όμως και τους δύο ύστερα από πολύν καιρόν και όχι τόσον καθαρά, και προσπαθών να αποδώσω τα χαρακτηριστικά του καθενός σας εις την ιδικήν του μορφήν, τα εμβάζω και τα προσαρμόζω εις τα ίχνη τα οποία άφησαν εντός μου, διά να γίνη η αναγνώρισις.

Η φαντασία είναι ελευθέρα εις την μόρφωσιν εικόνων, η κρίσις όμως δεν είναι αυθαίρετος. Δι' ο η κρίσις είναι αναγκαίως αληθής ή ψευδής, οφείλει δε να είναι αληθής. Δεν υπάρχει δύναμις, διότι βλέπομεν υπνώττοντες την εικόνα, αλλ' ούτε και ενεργεία όψις υπάρχει, διότι κοιμώμεθα.

Λέξη Της Ημέρας

ολύμπου·

Άλλοι Ψάχνουν