United States or Tokelau ? Vote for the TOP Country of the Week !


Πρωταγόρα και Σωκράτη, αν δεν παθαίνη αυτό που λέγομεν, να νικάται από την ευχαρίστησιν, αλλά τι άρά γε είναι αυτό και τι το λέγετε σεις ότι είναι; Ειπέτε μας. Αν λοιπόν τότε αμέσως σας ελέγαμεν ότι είναι αμάθεια, θα μας επεριπαίζατε· τώρα δε αν γελάσετε με ημάς, θα γελάσετε και με τον ίδιον εαυτόν σας.

Εμπρός λοιπόν ας ερωτήσωμεν τον Πρωταγόραν ή κανένα από τους οπαδούς του. Δεν λέγετε σεις, κύριε Πρωταγόρα, ότι όλων των πραγμάτων ο πήχυς που τα μετρά είναι ο άνθρωπος, δηλαδή των λευκών, των βαρέων, των ελαφρών και όλων ανεξαιρέτως των τοιούτων, διότι έχει εντός του το κριτήριον δι' όλα αυτά και όπως τα αισθάνεται, τοιαύτα τα νομίζει, και τα νομίζει πραγματικά διά τον εαυτόν του. Δεν είναι έτσι;

Κι αφού δειχτή, ότι για τον άνθρωπο είναι σημαντικώτερη η φρόνηση, ως κάτι πεπερασμένο και αντιληπτό συμπεραίνεται ότι ο συνδυασμός φρονήσεως και αρετής οδηγεί στο αγαθό. Μετάφραση Κ. Ζάμπα. Πρωταγόρας : Ύστερα από ωραία και ειρωνική περιγραφή των επιδειχτικών και φαντασμένων τρόπων των σοφιστών, γίνεται συζήτηση, ανάμεσα στον Σωκράτη και τον Πρωταγόρα, περί αρετής.

Ενώ εκεί, που είπα προηγουμένως, δηλαδή εις τα δίκαια και άδικα και όσια και ανόσια, είναι πρόθυμοι να διισχυρίζωνται ότι κανέν από αυτά δεν έχει εκ φύσεως την ουσίαν του, αλλά παν ό,τι νομίση η κοινή γνώμη, τούτο γίνεται αληθές και μόνον όσον χρόνον το νομίζει. Επί τέλους δε και όσοι δεν έχουν εντελώς την γνώμην του Πρωταγόρα με αυτά σχεδόν κάμνουν τον φιλόσοφον.

Σωκράτης Τι λοιπόν, Πρωταγόρα; Μήπως και συ, καθώς και ο κοινός λαός, μερικά ευχάριστα πράγματα τα ονομάζεις κακά, και μερικά δυσάρεστα τα ονομάζεις καλά; Διότι εγώ ερωτώ, άρά γε διά τούτο δεν είναι αυτά καλά, διότι είναι ευχάριστα, αν δεν προκύψη από αυτά κανέν κακόν; Και πάλιν τα δυσάρεστα επίσης δεν είναι κακά, διότι είναι δυσάρεστα;

Τότε λοιπόν, καλέ Πρωταγόρα, και ημείς εδώ προτείνομεν γνώμην ανθρώπου ή μάλλον όλων των ανθρώπων, και λέγομεν ότι κανείς δεν υπάρχει, ο οποίος εις άλλα μεν δεν νομίζει τον εαυτόν του σοφώτερον από τους άλλους, εις άλλα δε άλλους σοφωτέρους από τον εαυτόν του, και μάλιστα εις τους μεγαλιτέρους κινδύνους, καθώς όταν ταλαιπωρούνται εις τας εκστρατείας ή από τα νοσήματα ή από την τρικυμίαν, και αποβλέπη ο καθείς εις τον αρχηγόν του ωσάν θεόν και από αυτόν περιμένη την σωτηρίαν του, ο οποίος δεν έχει καμμίαν άλλην διαφοράν παρά τας γνώσεις.

Ταύτα είναι λοιπόν τα περί της ψυχής παραδοθέντα υπό των προγενεστέρων, και ούτοι οι λόγοι δι' ους τοιαύτα είπον. * Αύτη είναι η αρχή των σοφιστών και ιδία του Πρωταγόρα. O Όμηρος δήλα δη υπελάμβανεν ως ταυτόν τον νουν και την ψυχήν. Διότι άλλοτε διακρίνει και άλλοτε συγχέει νουν και ψυχήν.

Λοιπόν, καλέ Πρωταγόρα, τι θα απαντήσωμεν εις αυτά; Άραγε θα δεχθώμεν ότι πάντοτε οι άνθρωποι έχουν αληθινήν γνώμην, ή άλλοτε μεν αληθινήν άλλοτε δε ψευδή; Διότι και από τα δύο αυτά εξάγεται ότι δεν έχουν πάντοτε αληθινήν γνώμην, αλλά άλλοτε αληθινήν και άλλοτε ψευδή.

Πρωταγόρας Σωκράτη, είπε, εγώ έως τώρα με πολλούς ανθρώπους ήλθα εις λογοπόλεμον, και εάν έκαμνα τούτο, το οποίον συ απαιτείς, δηλαδή να συνδιαλέγωμαι, όπως απαιτούσεν ο αντίπαλός μου να συνδιαλέγωμαι, δεν θα εφαινόμην καλύτερος από κανένα, ούτε θα υπήρχε το μέγα όνομα του Πρωταγόρα μεταξύ των Ελλήνων.

Θεόδωρος. Μάλιστα. Σωκράτης. Αλλ' άραγε, κύριε Πρωταγόρα, και διά τα μέλλοντα έχει εντός του το κριτήριον, και όπως νομίζει ότι θα συμβούν, τοιαύτα πραγματικώς θα συμβούν εις αυτόν που τα ενόμισε; Λόγου χάριν ως προς τα θερμά, εάν κανείς αμαθής νομίση ότι θα τον πιάση θέρμη, θα έχη πραγματικώς αυτήν την θερμότητα και αν άλλος, ιατρός όμως αυτός, ειπή το εναντίον, τότε κατά την γνώμην ποίου από αυτούς τους δύο θα δεχθούμεν ότι θα συμβή το μέλλον; Ή μήπως θα γίνη συμφώνως με την γνώμην και του ενός και του άλλου και διά μεν τον ιατρόν δεν θα είναι θερμός, ουδέ θερμασμένος, διά δε τον εαυτόν του θα είναι και τα δύο μαζί;