United States or Australia ? Vote for the TOP Country of the Week !
Daarop volgde een toespraak van den resident tot de Hoofden, waarop hy hun den adsistent-resident als opperhoofd der Afdeeling voorstelde, hen uitnoodigde hem te gehoorzamen, hun verplichtingen stipt natekomen, en dergelyke gemeenplaatsen meer. De hoofden werden daarop één-voor-één by name aan Havelaar voorgesteld. Hy reikte ieder de hand, en de "installatie" was afgeloopen.
Meestal bestaat hij van een kleine lijfrente, die hem door een of anderen aristocratischen oom of tante is nagelaten; in ’t adresboek komt hij daardoor onder de rubriek „particulieren” of „renteniers” voor. Zoodra ge hem ziet, zegt ge dadelijk: dat is een hoogst fatsoenlijk man, goed verzorgd in alle opzichten, wat kleeding en vormen betreft; en als ge hem hoort spreken, wordt ge aanstonds overtuigd, dat alles wat naar ’t ordinaire zweemt, hem volkomen vreemd is. In den loop van het gesprek, zal hij u voortdurend in verbazing brengen door den onmetelijken schat van gemeenplaatsen, die hem ten dienste staan. Hij vertelt u met een beminnelijk glimlachje, dat hij gestudeerd heeft, ten minste dat hij student is geweest; en met een zekeren weemoed fluistert hij u in, zoodra hij na een of ander familie-diner de pianino ziet openen, dat hij „au beau milieu de sa jeunesse” veel aan muziek heeft gedaan, maar dat, door alles wat hij ondervonden heeft, zijn stem niet meer is wat ze eenmaal was. Soms is die vertrouwelijke mededeeling een verkorte bede om hem tot zingen(?) te verleiden.
Al heb ik wat opvoeding genoten, ik ben een inlander, mijn leven is voor u twijfelachtig, en mijn woorden zullen u altijd verdacht voorkomen. Zij die 't tegenovergestelde beweerd hebben zijn Spanjaarden, en als zoodanig al zeggen ze ook gemeenplaatsen of onnoozelheden geven hun toon, hun titels en hun afkomst hun zooveel gezag, dat ik er voorgoed van moet afzien ze tegen te spreken.
Ja, meer is er niet heeft de sergeant ons op de »tieërie« geleerd... en opeens flakkeren de oogen van Simon, den stiekemen anti-militarist, en hij brult de gemeenplaatsen, die ik vandaag op de parapluie's eener demonstreerende menigte geschilderd zag: »Algemeene demobilisatie... geen man en geen cent voor het militarisme;«
De woorden sprongen naar Mathilde, vielen om haar heen op den grond. Zij andwoordde en sprak als met een hoofd, dat een eindje vóor haar eigenlijke zoû wezen. Maar het woord "meneer" tikte op haar hersens, en toen begonnen de woorden haar te slaan, op haar schouders, tegen haar hals, tegen haar wangen, als de gepolijste gemeenplaatsen van het onverschillige leven, dat ruw langs haar heen ging.
Nog nooit had ik hem zulk een gemeenplaats hooren bezigen; hij scheen dat te voelen, en legde zijn hand op mijn hart, terwijl hij me ernstig toevoegde: »Mijn waarde, het is een kenmerkend verschil, tusschen de beschaafde en onbeschaafde klassen, dat deze gemeenplaatsen als zoodanig voelen en begrijpen, terwijl gene langs allerlei vreemde omwegen tot die simpele waarheden moeten terugkeeren!
Vlak daartegenover staat de hulpvaardigheid, die Bataks elkander in het algemeen bewijzen, en ook de hooge eer waarin zij het moederschap houden, en hun wensch naar kinder-rijkdom, die tot uiting komt in allerlei al lang tot vaste gezegden en gemeenplaatsen geworden heilwenschen bij elk huwelijk gedaan, en in het stereotype slot van oude verhalen: zij leefden gelukkig en hadden zeer vele kinderen.
De hoorders moeten als regel aannemen, dat niemand altijd dezelfde kan zijn, tenzij hij zich voortbewege op de vlakke baan der vervelende gemeenplaatsen. Men vertelt, dat eens eenige afgevaardigden van een vacante gemeente een doctor in de godgeleerdheid van middelbaren leeftijd gingen hooren, een man van kalmen aard en zonder eenige bezieling.
Banaliteiten, dit gevoelde Sarah, waren de gronden, door haar tegen Lidewyde's voornemen om met den dokter te breken aangevoerd; doch de slotsom van hare levenservaring was, dat eene maatschappij, welke leeft van gemeenplaatsen en daarin ademhaalt, in de eerste plaats voor banaliteiten eerbied eischt.
Beide gedachten waren reeds lang gemeenplaatsen in de hoofsche litteratuur zelve, evenals zij het waren in de salons van het ancien régime. Het denkbeeld van den waren adel in het hart was voortgekomen uit de verheffing van de hoofsche liefde in de poëzie der troubadours. Het blijft een zedelijke bespiegeling zonder sociaal-actieve werking. "Dont vient a tous souveraine noblesce?
Woord Van De Dag