United States or Germany ? Vote for the TOP Country of the Week !
Cun pinainom na nang pasuca ang may catauan, ay houag siyang iinom muna hangang hindi maramdaman niyang magsusuca na; at pagca siya,i, sungmusuca na, ay cailan~gang uminom siyang parati nang malacucong tubig, ó tubig na pinaglagaan nang caunting manzanilla. Ang tauong pinurga, ay mabuting painumin nang sabao ó nang tubig na malacuco, na may azúcar ó pulot na casama, hangang siya,i, nag-iilaguin.
Ang iniilaguin niya ay maputi ó maitim, at cun minsa,i, sungmusuca siya naman nang madilao. Ang man~ga sangol capag hindi iniilaguin nila yaong unang duming ugaling ilaguin nang man~ga batang bagong pan~ganac, ay marahil magcasaquit nitong ganitong saquit. Ang man~ga babaying buntis ay gayon din.
Cun sungmasaquit ang ulo, ang lalamunan, ang dibdib, ang sicmura, ang tiyan, ang bay-auang, ó cun alin ang masaquit, at alin ang lalong masaquit. Cun sungmasaquit pa mandin cun hipoan. Cun ang dila nang maysaquit ay maputi, ó marumi, ó tuyo. Cun nauuhao siya. Cun mapait ang bibig. Cun dungmuroual, ó sungmusuca, ó nananab-ang nang pagcain ó cun ibig niyang cumain. Cun nauunat ang tiyan.
Ang isip nang nag-aalaga sa maysaquit na yaon ay mamamatay, cundi pacanin nang man~ga bagay na magaling; caya binibigyan nang masarap na sabao, itlog, broas, carne, at nang iba pa, na paraparang masama sa maysaquit, at caya na-aalamang masama, ay cun minsa,i, lungmalaqui ang lagnat pagca cain noon: ó siya,i, sungmusuca, nag-iilaguin, nasisira ang bait, at linalabsan nang mancha, para nang pinaiinom mandin nang lason.
Bucod dito hangan hindi gumaling na totoo, ay masama sa caniya ang paghabi, ang pananahi, at ang pagdurugtong nang abacá. Nota Ang lungmulura nang dugo, ay magaling uminom nang catauan nang pacpac lauin na ilalaga sa tubig ga isang dacot carami. Yaong damo ay sungmisibol sa catauan nang cauong . Itong gamot totoong buti. Ang gamot sa sungmusuca nang dugo.
Ang nagcacasaquit nitong icalauang bagay na apoplegía na sinaysay co n~gayon hindi lubhang nahihirapan nang paghin~ga. Ang pulso,i, hindi lubhang matigas; cun minsan sungmusuca ang maysaquit, at ang muc-ha,i, hindi mapula, para doon sa isang bagay na apoplegía. Nang houag umuling dumaan ang saquit na apoplegía ó panhihimatay, cailan~gang maghusay ang maysaquit sa caniyang catauan.
Bucod doo,i, susumpitin nang tubig na pinaglagaan nang culutan, na sinamahan nang lan~gis at pula nang itlog nang manoc. Cun bago malubha, ó mahirap ang lagay nang maysaquit, ay mabuti sangrahan. Datapoua cun ang maysaquit hindi nag-iilaguin, cundi sungmusuca lamang, ay lilimitan ang pagsumpit houag lamang lag-yan nang pula nang itlog. Magaling ding pambohan ang maysaquit sa malacucong tubig.
Bucod dito,i, cailan~gang pacatandaan nang mangagamot, na pag ang maysaquit ay sungmusuca na, ay capilitang totoo na big-yan nang tubig na malacuco, nang houag mahirapan siya nang pagsuca; maigui rin ang tubig na pinaglagaan nang manzanilla. Nota. Itong pasucang ito,i, bibilhin sa botica datapoua hindi lubhang bagay sa tagalog.
Ang maysaquit ay dungmaraying, na mainit na totoo ang caniyang tiyan; cun minsan ang inaiilaguin niya ay malabnao, cun minsan hindi manabi; at cun baga bucod dito siya,i, sungmusuca pa, ay mapan~ganib ang caniyang buhay. Ang muc-ha,i, pungmupula; ang tiyan ay namamaga, at salang hipoin, ay sungmisigao ang may catauan; bucod dito ay nauuhao na parati.
Ang gagauin lamang doon pagca binibig-yan nang purga ó pasuca, at hindi siya nag-iilaguin ó sungmusuca ay painumin nang isang tazang malacucong tubig, na sinamahan nang asin, timbang tatlong saicaualo sa anim na tazang tubig, at palacarin siya sa bahay.
Salita Ng Araw