United States or Western Sahara ? Vote for the TOP Country of the Week !
Mayroong tauo, na pagca pan~ganac sa caniya ay linuluslusan na; datapoua ang caramihan ay caya linuluslusan, ay gaua nang pagsigao noong bata pa sila, ó dahil sa pag-uubo ó sa pagsuca. Cun matanda na ang tauo, ang pagbuhat nang man~ga mabibigat ay yaon ang ugaling pinangagalin~gan nang saquit na yaon. Ang lalaqui ay marahil luslusan sa babayi.
Painumin ang bata nang tubig na sinamahan nang caunting azúcar ó pulot. Ang gamot sa man~ga sangol cun ungmaasim ang nadoroon sa canilang sicmura. Ang gatas na sinususo n~g man~ga bata ay marahil umasim sa man~ga sicmura nila, na doon nangagaling ang m~ga cólico, ang man~ga convulsión, ang pag-iilaguin ó ang pagsuca nila. Ang aceite de almendras ay masama roon.
Bucod dito,i, cailan~gang pacatandaan nang mangagamot, na pag ang maysaquit ay sungmusuca na, ay capilitang totoo na big-yan nang tubig na malacuco, nang houag mahirapan siya nang pagsuca; maigui rin ang tubig na pinaglagaan nang manzanilla. Nota. Itong pasucang ito,i, bibilhin sa botica datapoua hindi lubhang bagay sa tagalog.
Ang man~ga paa,t, camay ay lungmalamig; nauauala ang pulso, pati nang saquit nang tiyan; sampon nang pagsuca, at totoong daling namamatay ang maysaquit. Sapagca malaqui ang pan~ganib nang buhay nang tauo sa saquit na ito, ay cailan~gang gamutin pagcaraca, capag naquilalang magaling ang saquit; at cun hindi gamuting agad ay mamamatay na ualang sala.
Ang pan~galan nang ibang man~ga tauo sa saquit na ito,i, miserere, n~guni hindi ito ang miserere, cundi yaong isang saquit na sinaysay co sa capítulo 61, na sinundan nito. Ang inaanayo, ay nagsusuca,t, nag-iilaguin nang malacas. Ang maysaquit ay natatamlay muna; sungmasaquit nang caunti ang caniyang tiyan; sungmusunod dito ang pagsuca, at ang pag-iilaguin.
Ang pagsuca nang dugo ay masamang saquit, sapagca bucod doon sa dugong isinusuca, ay mayroong ibang dugo, na napapahulog sa man~ga bituca, at yaon ang iquinapag-iilaguin nang may catauan nang masamang pag-iilaguin. Ang gagauin sa ganitong saquit, ay ang man~ga tali sa paa,t, camay, at ang baños sa malacucong tubig hangan tuhod. Saca sumpiting parati ang may catauan.
Sa icasiyam ó icalabing isang arao ay hindi na naquiquila ang ticdas at malinis na ang balat nang catauan. Datapoua mauala man itong man~ga bacas nang ticdas, hindi pa gungmagaling ang maysaquit; alintana cun siya,i, dinaanan nang malacas na pag-iilaguin, ó pagsuca, ó cun siya,i, pinauisan nang malaqui, sapagca cun gayon ay nauauala ang lahat na caniyang saquit.
Ang man~ga desmayong sungmusunod sa pag-iilaguin, ó sa pagsuca nang marami, ó sa paglabas n~g maraming dugo ay isa rin nang desmayong dala nang cahinaan nang catauan, na sinaysay co na sa párrafo 442; at sa apat na magcasumonod doon. Ang mayroong sibol sa loob nang catauan ay malimit subaan. Ang suca,i, maigui roon; datapoua marahil mamatay sa oras na yaon.
Ang pagsuca at ang pag-iilaguing yao,i, ang nacagagaling sa maysaquit; at cun hindi manabi, ay cailan~gang sumpitin nang tubig na may asin; maigui ring cuscusin ang tiyan nang basahang tuyo, na idinadarang sa apoy. Cun minsan magaling na ang maysaquit; datapoua masama ang lasa nang bibig.
Cun tumahan na ang pagsuca, ay bibig-yan uli ang maysaquit nang bilin sa número 3, ó nang limonada, ó nang tubig na sinucaan na may azucar din para nang uica co can~gina dito rin sa párrafong ito. Houag bibigyan nang sabao ang maysaquit, at masama.