United States or Suriname ? Vote for the TOP Country of the Week !


Ang gagauin sa nahulog sa mataas ó sa pinalo, ó sa naipit, ó sa nahulog sa cabayo ó sinicaran.

N~guni cun baga lungmingsad ang unang buto nang liig, ay ualang magagauang gamot doon. Ang gagauin sa tila patay dahil sa siya,i, nahulog sa mataas, ó pinalo nang malacas, at sa dinaanan nang apoplegía ó epilepsia, at tila natutuluyang mamatay.

Cun minsan dahil sa narapilos ang tauo, ó dahil sa siya,i, nahulog, ó binatac ang caniyang paa ó camay, ay sungmasaquit yaong man~ga casangcapang yaon; at caya gayon, sapagca napacabanat ó napacaunat ang litid. Cun minsan namamaga naman ang casangcapang nasactan. Ang gamot doon ay gayon. Ibababad pagdaca ang paa ó camay na nasactan sa malamig na tubig.

Ang cailan~gan usisain nang man~gagamot na bagay sa man~ga bata, ay gayon: Gaano ang edad nang bata. Ilan ang caniyang n~gipin. Cun ang bata,i, nagcacasaquit na gaua niyong pagsibol nang n~gipin. Cun ang bata,i, binubulutong. Cun nag-iilaguin nang bulati. Cun lungmalaqui ang tiyan. Cun mahimbing ang tulog. Cun nahulog, ó cun inihulog nang nag-aalaga doon.

Ang uinica nang negrita ganito'i, tahaquin co na, at nang iyong maquilala yaong si doña María. Ang bundóc mong inilagay sa tapat nang durungauan, doon naman maguiguisnan sa pusod nang caragatan. At guinaua pang castillo nang pag-ibig nga sa iyo, saca ngayo'i, nilimot mo at hindi mo asicaso. Singsing nang haring mahal nahulog sa caragatan, di iyong tinad-tad naman si doña Maríang hirang.

Matuling tulad sa lintíc ay bigláng nahúlog sa túbig ang isáng catawán; bahagyâ na silá nagcapanahóng makitang si Ibarra iyón. Hindî hinimatáy si María Clara, sa pagca't hindî pa natututo ang m~ga filipinang maghimatay.

Ang nahulog sa mataas, at ang pinalo nang malacas, capag nasactan ang utac nang ulo niya, ay nahihilim na tambing, at ang magaling sa gayo,i, sangrahan nang maquiilan sa paa. Ang lugar na nasactan, ay doroonan nang isang basahang babad sa aguardiente ó alac na matapang sa niyog.

Ang ama. Nagcapalad siyang hindi nahulog sa caitaasan nang cahoy, at sa lupang caniyang linacpacan ay totoong malagò ang damó, caya hindi totoong nasactan. Ang dinamdam lamang ay ang sangcap nang caniyang catauan na tumam

Sa gayó'y tumakbó akóng dalá ang singsíng at kamuntî na akóng abútin n~g isáng americanong kábayúhán, kundî n~g mákita ni Pusò na akó,y hináhabol ay agád siyáng pinaputukán at noón di'y patáy na nahulog sa kabayo ang americano.

Naupô sa malapit ang tagá bukid, at handáng maghintay n~g boong catiyagaan, n~guni't may nahulog sa canyáng cuarta, hinanap niyá sa pamamag-itan at tulong n~g isang candil