United States or Cyprus ? Vote for the TOP Country of the Week !


Het eiland Flevo, door de verdeelde armen van het Vlie omvat, lag ter plaatse alwaar nu de zandplaat Bree-sand zich bevindt. Uitgestrekte bosschen lagen in den omtrek der stad Staveren, thans allen in zee verzwolgen.

Den volgenden dag voer De Ruyter met zijne zeven schepen naar het Vlie, vanwaar hij eerst den achtsten Mei in zee liep en den 21sten dier maand te Cadix aankwam, om zich met het smaldeel van den Vice-admiraal Meppel en den Schout-bij-nacht Van Nes te vereenigen.

Het was een fraaie morgen: de wind was naar het Zuiden omgeloopen, en deze gelegenheid werd te baat genomen, zoowel door enkele koppels vinken en bonte kraaien, die mij over 't hoofd vlogen, aankondigende dat het najaar gekomen was, als door ettelijke vaartuigen, die, de ree van 't Vlie verlaten hebbende, noordwaarts opstevenden; maar niet weinig was ik teleurgesteld, toen ik bemerkte, dat ook de Kjöbenhavn het anker gelicht had en met uitgespannen zeilen het zeegat uitstevende.

Weinige jaren voor 's Heilands geboorte, werden de Friezen, tusschen de Eems en het Vlie wonende, de Groote Friezen, en die tusschen het Vlie en den Rijn de Kleine Friezen genaamd.

Kort daarop kwamen er drie Heeren gevolmachtigden van de Staten-Generaal te Delfzijl, om het volk te monsteren, en zeiden den schepelingen aan, dat zij de schepen naar Texel of het Vlie moesten brengen, met belofte dat men dan ieder naar de zijnen zou laten vertrekken, doch dat men ze, op maandelijksche gage, tot nader orde en tromslag in dienst hield.

Dit zal ik mede hierbij verhalen: de regte kil, te weten, het naauw tege den Volenwijk en Amsterdam, hetwelk, naar mijn gevoelen, zoo wèl en bekwaam van wijdte en diepte is, als men het redelijker wijze naar de natuur zou kunnen begeeren en wenschen, tot voordeel en profijt van de Zeevaart en van den Staat, hetwelk veel tonnen gouds voor Amsterdam waardig is, heeft daarbij zulk een' grooten achterboezem, het IJ en de Wijker Meer, dat de stroom daar altijd met eb en vloed heen en weêr voorbij Amsterdam moet zwieren, en mijns oordeels nog hoe langer hoe beter zal worden, vermits de zeegaten, het Texel en het Vlie hoe langer hoe wijder en grooter worden.

't Kasteel Grunenberg of Gronenberg was de oudste Burgt, volgens de Friesche Overlevering, tusschen de Eems en het Vlie. Vergel. Westendorp, Jaarboek van en over Groningen, p. 24, op 't jaar 409; alsmede de beschrijving der vrije Schuilplaatsen p. 110. Zie de Aantt. op 't jaar 808. Vergel. p. 23, waar ook van twee Lems of Willems gesproken wordt. Zie voorts Bijv. en Aantt.

Het Landfriesch, zoo heet het zuiverste Friesche dialekt, wordt gesproken tusschen Vlie en Lauwers en omvat 1. de tongvallen der Waldjers in het Noordoosten; 2. die der Klaikers in het Westen en 3. het Zuidhoeksch, dat grenst aan den Saksischen tongval van de Stellingwerven. Verder behoort hiertoe 4. het taaleigen van West- en Oost-Terstelling.

Alting, van Rhyn en anderen beweren, dat het woord beteekent Friesche Waterbewoners, waarmede zich latere schrijvers hebben vereenigd, en 't welk ook door den geleerden Ypeij, in zijne Geschiedenis der Nederl. Tale, I. bl. 164, en II. bl 109 en volgg. nader is bevestigd. Plinius noemt dezelve als wonende tusschen het Vlie en het Helium, monden van den Rijn.

"Weg!" riep zijn vaêr, en "wee!" zijn moêr. "Mijn rijk is uit, adie!" Hoe arm hij naar Oost-Inje voer, Hij werd Jan Compagnie. 't Was in en uit met d'Amboinees; Hij prees zijn specerij, Maar toffelde den Portugees, En had de handen vrij, Ter nood verliep nog jaar en dag, Daar kwam een vloot in 't Vlie, De rijkste, die ooit Holland zag; Haar zond Jan Compagnie.