United States or Romania ? Vote for the TOP Country of the Week !


De verwachting, dat eens Robbers' "mystieke levensbegrijpen zijner jeugd weerkomen zal", dit levensbegrijpen, dat zich zóó schoon in De Vreemde Plant had geopenbaard en daarna uit zijn werk verdwenen was.... Want wie die de beschrijving van Luuk's gewaarwordingen en liefdevisioen op blz. 184 heeft gelezen, zou niet merken, dat het dat mystiek doorvoelen was, waarheen des auteurs geest weer schuchter streefde, of wie ontkennen, dat hij, toen hij zoo innig dat moment beeldde, waarop Luuk Helene's afscheidsbrief ontvangt, éven in een van de lagere ingangspoorten der mystiek stond: het sensitivisme?

Die zich in hun diepste hart niet bekreunden om theorieën over realisme, idealisme, sensitivisme, impressionisme, romantisme of welke weinig-zeggende definitie van welke eenzijdig-dwalende richting ook; maar die eenvoudig weg, in hun goddelijke gehoorzaamheid, gaven wat zij in zich hadden, daarbij meestal een synthese scheppend van alle bestaande en denkbare richtingen tegelijk.

Maar Suzette vroeg eensklaps: Kent u de jonge mevrouw Hijdrecht, tante? Neen. Daar, met die diamanten. U weet, ze zeggen van Quaerts. Mama gelooft het niet. Hij is anders wel een flirt. U heeft naast hem gezeten? In de geheimste snaren van haar sensitivisme leed Cecile zeer. Zij trok zich geheel en al terug in zichzelve; zij deed alle moeite iets anders te schijnen dan zij was.

Zij zeide het met haar slecht lachje en hare koude stem: hare stem en haar lach, als zij bang was, dat men haar verwonden zoû in heur geheim sensitivisme en als zij zich dus verborg, diep in het mysterie van zichzelve, gevende aan de buitenwereld iets geheel anders dan zij was. Jules had zijne oogen geopend en zag haar aan en zijn blik, dien hij niet meer van haar afwendde, hinderde haar.

Cecile ging den langwerpigen hall, die als eene galerij was, door: lakeien stonden bij de portière, een gegons van stemmen suisde daar achter. Haar sleep ruischte even tegen een paar palmblaren aan en dit geluid gaf haar eene plotselinge trilling in de snaren van heur sensitivisme. Zij was een beetje zenuwachtig; hare oogleden knipten lichtjes en haar mond had een zeer ernstigen plooi.

Sensitivisme, naturalisme enz. zijn kinderen van één systeem, dat zich in Holland naar binnen keerde en naturalisme van de eigen ziel werd, de momentopname van het eigen ziel-gebeuren, zooals Gorter in zijn "Verzen" heeft gegeven, dat je met een grooten zwaai terug kunt brengen tot het naturalisme van Zola, het "document humain". Dat voel ik om zoo te zeggen als anti-kunst, omdat er zoo weinig opbouwends zit in de wetenschappelijke ontleding als kunstbeginsel dat onechte kind van de rationalistische wetenschap.

Zijn instinct van burgertrots had de dienstbaarheid gevoeld als een slag in het gezicht, zijn ijdelheid en eerzucht hadden onder haar geleden, zijn sensitivisme was door haar gepijnigd. Zulke wonden laten lidteekens achter, voor goed.

Het is niets! fluisterde zij terug, toch even gekrenkt in haar sensitivisme, door de onverwachte ontmoeting met dien vreemde, dien zij zich niet herinnerde ooit bij Dolf gezien te hebben, en dien zij nu zag opstaan waar hij zat met de oude mevrouw Hoze, Dolfs oud-tante met Amélie en haar beide meisjes, Anna en Suzette.