kunstbeginsel

Bijgewerkt: 12 mei 2025

Sensitivisme, naturalisme enz. zijn kinderen van één systeem, dat zich in Holland naar binnen keerde en naturalisme van de eigen ziel werd, de momentopname van het eigen ziel-gebeuren, zooals Gorter in zijn "Verzen" heeft gegeven, dat je met een grooten zwaai terug kunt brengen tot het naturalisme van Zola, het "document humain". Dat voel ik om zoo te zeggen als anti-kunst, omdat er zoo weinig opbouwends zit in de wetenschappelijke ontleding als kunstbeginsel dat onechte kind van de rationalistische wetenschap.

E. (Elias) D'Oliveira - De jongere generatie : gesprekken met vertegenwoordigers van de nieuwere richting in onze : literatuur; tevens een enquête naar enkele beginselen in ons nationaal : geestelijk leven

Er is dus in deze beschouwingen geenszins ontkend, dat er een eeuwig of algemeen menschelijks zou bestaan. Er is slechts beweerd en bewezen, dat het een abstractie is, op alles wat menschelijk is, toepasselijk, en dus, als kunstbeginsel, waardeloos en onbruikbaar.

M. H. Van Campen - Over literatuur: Critisch en didactisch