United States or Bahamas ? Vote for the TOP Country of the Week !
Zeker, het realisme, dat de "universalia ante res" verklaarde, dat aan de algemeene begrippen wezen en praeëxistentie toekende, is geen alleenheerscher geweest op het gebied van het middeleeuwsche denken. Er zijn ook nominalisten geweest: ook het "universalia post rem" heeft zijn voorstanders gehad.
Natuurlijk staan niet alle kunsten en takken van kunstnijverheid op dezelfde trap, en evenmin staan den kunstdrang geschikte middelen ter realiseering in gelijke mate ter beschikking. De volkskunst kan soms gering en onbeduidend schijnen; andermaal beweegt zij zich in de lijnen van een stuitend realisme, al is dit niet het produkt eener ziekelijke hyperkultuur.
Door zijn eigen tijdgenooten is Dickens nogal eens geschuwd om zijn realisme; en tegelijkertijd is hem de kritiek niet gespaard om zijn tot in de karikatuur-vervallende òver-typeering en zijn effectbejag. Wat tegenstrijdig klinkt, doch het in zijn geval niet is.
Het symbolisme verliest evenwel dien schijn van willekeurigheid en onvoldragenheid, zoodra men zich er rekenschap van geeft, dat het onverbrekelijk verbonden is met die opvatting van het bestaande, welke in de Middeleeuwen realisme heette, en die wij, eigenlijk minder treffend, platonisch idealisme noemen.
Zoo is de dichter, die in 1831 en 1834 tegen den nationalen bluf optrad, in een latere periode door de romantiek tot een nationaal man geworden. Maar nationaal op een gansch andere wijze dan de patriotten der vorige generatie. Wat zijn kunstrichting betreft, laat zich bij Welhaven een zich verwijderen van het realisme waarnemen. Norges Dæmring is te gelijk idealistisch en realistisch.
Bij de Groninger spreekwoorden en zegswijzen ontwaren wij vooral een gezond en typeerend realisme. Maar ook ethisch-hoogerstaande spreekwijzen zijn niet zeldzaam, als: "'t is nou oart, moar 't zal wel voart wor'n", gezegd van iemand, die in overmoed, uit overvloed geboren, versmaadt wat hij later zal moeten missen.
Workuw beschuldigde hen van realisme, dat in ruwheid ontaard was. Lewin meende, dat de Franschen het conventioneele in de kunst, zooals niemand buiten hen, bereikt hadden en dat zij daarom door reactie in den terugkeer tot het realisme een bizondere verdienste zagen; zij vonden nu hierin hun ideaal, omdat er meer waarheid in was gelegen.
De kerkhoven, nu wij toch eenmaal daarbij zijn aangeland, zien er uit als de onze, met misschien nog meer beelden, die bijna alle allegorisch zijn, zonder iets van het groteske realisme der italiaansche doodenakkers. Het merkwaardigste is ook het kleinste, namelijk het pantheon der koningen in een zaal van het klooster Sint-Vincent.
De twee onderling zoo zeer verschillende en toch ook onderling verwante stukken, die ik in Sowjet-Rusland zag opvoeren, waren voor mij hierom verheugend, omdat er uit bleek dat, al heeft de nieuwe dramatische volkskunst nog niet volkomen met het kleinburgerlijk realisme gebroken, toch de meer interessante en belangrijke tooneel-experimenten in een geheel andere richting plaatsvinden.
De schilderijen van Rubens in het Louvre, zoo cru in hun realisme, kunnen nog als symbolen dienen, indien een schets vol echte waarneming symbool kan zijn voor een veeleischend geslacht. Het bacchanaal, dat moet erkend verschilt naar gelang van de provincies en krijgt meer en meer neiging, tot een familiefeest te worden, 't geen dan weer op verlies van schilderachtigheid te staan komt.
Woord Van De Dag