Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 21 november 2025
Ik zal ook niet in allerlei biezonderheden treden, maar alleen enkele grepen doen. In de allereerste plaats dan wijs ik op de positie der predikanten. Ook in dit opzicht kan ik de Kompanjie niet bewonderen. Ze had zich het recht voorbehouden Predikanten te benoemen en aan te stellen voor de Kaap zonder beroep door Gemeente of Kerkeraad.
Doch nu.... eigenlijk verdacht te worden van inschikkelijkheid voor een van die verwenschte scheurmakers... hij: burgemeester, allergetrouwst dienaar van Zijne Majesteit, kerkvoogd van de "groote" kerk, persoonlijk bevriend met meer dan één lid van de Haagsche Synode; volbloed-oom van twee en neef van drie andere Hervormde predikanten... dát was om er een beroerte van te krijgen!
De gemeente had over hem moeten klagen, eerst bij zijn Proost en toen bij den Bisschop en het Domkapittel. Nu was de bisschop in de gemeente gekomen, om kerkvisitatie te houden. Hij zat in het koor met het gouden kruis op de borst. Predikanten uit Karlstad en van de naburige gemeenten zaten om hem heen.
Peter Kruse was zooveel ouder dan zijn broeder Maarten, dat hij al een volwassen man was toen Maarten nog op school ging. En daarom viel het hem nog moeilijker dien neerbuigenden dominé'stoon te verdragen; ook kon hij over 't geheel de predikanten niet uitstaan; of zooals 't in de courant heette ongeloof en goddeloosheid waren ook bij hem onafscheidelijk verbonden met politiek radicalisme.
Deze telde 24 groote en 6 kleine schepen, terwijl de Ruyter slechts bevel voerde over een achttiental vaartuigen, met veel minder geschut en kleiner bemanning. Eenigen tijd later gelukte het hem 26 Hongaarsche predikanten, die om het geloof als galeislaven een wreed lot te verduren hadden, uit hunne gevangenschap te doen ontslaan.
Geeft mij van uwe wol, dat ik er mij een mantel van make. Ik ben Geus! Leve de Geus! De groote predikant antwoordde: Geus, gij draagt uwen kam te hoog; wij zullen hem kappen. Kappen! sprak Uilenspiegel; ik zeg u, dat Stalen Wind u, vóór den prins, zal omverblazen. Geus ben ik, leve de Geus! De drie onthutste predikanten spraken: Hoe weet hij dat? Wij zijn verraden. Ter dood! Leve de misse!
Slechts korten tijd genoot men echter de vrucht van deze moedige poging. Want spoedig kwamen er bevelen van den Stadhouder en de Landvoogdes, om de oude kerkdienst te herstellen en de Hervormde predikanten te doen vertrekken.
Maar zij, die er onophoudelijk bij hem op hadden aangedrongen dat hij hun zou voorgaan in den strijd, verschrikten van de stoutmoedigheid van zijn aanval. De "Brieven uit de Bergen" wekten een storm in en buiten Genève: zoowel de regeerende klasse en haar aanhang, als de predikanten- bent keerden zich als één man tegen hem.
Welnu, zoo gij hem nader wilt zien, hij komt eerstdaags hier;.... UEd. is dus vreemdeling hier en weet waarschijnlijk niet, dat er maatregelen worden in 't werk gesteld om de gebannen predikanten, die onderwerping beloven, weder te herstellen in hun bedieningen: hierover wilde men ook met Raesfelt spreken, wiens dwalingen zijn jeugd en de verleiding van anderen verschoonlijk maakten; doch daar UEd. die persoon niet zijt...."
De proost had altijd een menigte cathechisanten, want hij had den naam, dat bij hem de leerlingen er veel gemakkelijker "door kwamen" dan bij de andere predikanten in de stad. Onmogelijke domooren, die het al meermalen te vergeefs geprobeerd hadden, werden zonder moeilijkheden door den proost aangenomen.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek