Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 3 oktober 2025


Het zij voldoende, als wij hebben aangetoond, hoe laag ontwikkeld zij zijn onder de levendbarende dieren, en dat zij toch het rijk der hoogere dieren inwijden. De verstandelijke en zinnelijke vermogens zijn ontstaan, om niet meer te verdwijnen. De Juraperiode. Het Rijk der Reuzenhagedissen.

In het laatst der vorige eeuw was in geheel Polen weinig verstandelijke beweging. Ja! verscheidene gedeelten van Polen, b.v. Gallicië, werden nog in het begin der tegenwoordige eeuw als een literarisch China beschouwd. In geheel Polen verscheen nauwelijks eene courant, nauwelijks een periodiek blad, om de wereld te bewijzen, dat daar eens een Sigismundische tijd bestaan had.

Over zijn verstandelijke ontwikkeling zou verschil van meening kunnen bestaan; in ieder geval zal men echter moeten erkennen, dat het te dezen aanzien in de orde der Knaagdieren een hooge plaats inneemt.

Nu is een neger van zulke makelij al een goede som waard, alleen, mag men wel zeggen, voor zijn lichaam, al is hij dom; maar als men nu zijne verstandelijke vermogens er bij rekent en ik kan bewijzen, dat die buitengemeen zijn dan moet hij natuurlijk hooger komen. Ik kan u zeggen, die kerel heeft de geheele hoeve van zijn meester bestuurd. Hij heeft een overleg zooals men weinig vindt."

Ja, dat is waar. En bovendien, 't is niet kwaad, dat ik, juist ik, wat opzie tegen m'n vrouw. Ik zou trotsch op haar zijn. Wat geef ik au fond om die schepseltjes, die voor me staan te blozen, en m'n handen zoenen.... nee, die soort van liefde verveelt me. Ik wil 't nu met verstandelijke liefde probeeren. En 't pikante is, dat Eleonore nog niet eens dadelijk ja zeggen zal.

Maar, voor hen, immers voor de meesten hunner, is dat dan ook genoeg: dat intellektueele ontwikkeling en zedelijkheid, dat kennis en karakter al zeer weinig met elkander hebben uit te staan; dat het bezit van het eene niet den minsten waarborg oplevert voor de aanwezigheid van het andere; dat althans voor de overgroote meerderheid eene bloot verstandelijke, wetenschappelijke beschaving zonder zedelijk-godsdienstigen grondslag, zonder positieve religieuse overtuiging, inderdaad geene beschaving, maar eene verniste barbaarschheid, niet eene weldaad en zegen, maar veeleer een vloek en een zeer groot gevaar is: ziedaar eene waarheid die, naar ik vrees, ook hier, als elders, al te zeer uit het oog wordt verloren.

Men beweert dat door het eene het andere van zelf komt, door verstandelijke ontwikkeling het gemoed vanzelf beschaafd, veredeld wordt. De voorbeelden zijn zonder tal, die bewijzen, dat hooge intellectueele ontwikkeling nog volstrekt geen brevet is voor zedelijke superioriteit!

Het is moeielijk een oordeel te vellen over de verstandelijke vermogens der Zeehonden. Dat zij schrander zijn, is aan geen twijfel onderhevig; toch gedragen zij zich dikwijls zoo dom en onnoozel, dat men niet weet, wat men aan hen heeft.

Toch overweegt bij hen het geheugen geenszins hun verstandelijke eigenschappen, en zij zijn evengoed voor wetenschappelijke vorming geschikt als wij Westerlingen. Het hangt er slechts van af, welk zaad in dezen vruchtbaren bodem wordt uitgestrooid. Van het hoogste belang zou het zijn, indien het peil der algemeene zedelijkheid kon verhoogd worden.

Is het dan wonder dat hij in de vereering zijner Vrouwe den gloed der aardsche liefde verbond met de zuiverheid der hemelsche en dat Beatrice, trots de voorzichtige twijfelingen van zeergeleerde commentatoren, voor den dichterlijken en minnenden geest nooit als een "alleen maar bedachte allegorie", als een kunstmatige "draagster" van "verstandelijke symboliek" verschijnt, maar steeds als een levende, diepgeliefde en zonder twijfel afwisselend even smartelijk-begeerde als platonisch-aanbeden jonge vrouw?

Woord Van De Dag

arasbesken

Anderen Op Zoek