United States or Åland ? Vote for the TOP Country of the Week !
Het was een onvermydelyk vereischte geweest, om aan alle de leden der nieuw aangelegde bevolking eenen eigendom aan te bieden, alwaar zy hunnen arbeid, hunne vlyt, hun geld, met één woord, hunne meer of min uitgestrekte vermogens, konden te werk leggen. Menschen, naar onbebouwde landstreeken overgevoerd, vonden 'er niets dan behoeften.
Toen hij zijn eigen zaken geregeld had en naar zijn beste vermogens zijn dierbare bank beschut tegen de ongelukken, die hij voorzag, liet hij met een gerust hart zijn lieve medeburgers zich zelf ruïneeren, en hij wachtte kalm op het oogenblik, dat hij alleen zou blijven staan, terwijl rondom de gevallenen of wankelenden hem om hulp zouden smeeken.
En inderdaad, de uitermate kleine afmetingen der meeste ongewervelde dieren, hun beperkte vermogens en het meer verwijderde verband hunner organen met die van den mensch vergeleken bij de hoogere dieren, heeft hen a.h.w. door het vulgus doen veracht en en hun zelfs tot op onze dagen van de zijde der natuuronderzoekers slechts een zeer matige belangstelling doen ten deel vallen.
En bij de behandeling van den invloed der levensgewoonten zal ik laten zien, dat door zich te gewennen aan een verblijf op den vasten grond en zich in schuilplaatsen terug te trekken deze dieren een deel van de vermogens der insecten hebben moeten verliezen en daartegenover die kenmerken verwerven, die hen er zoo in het oog vallend van onderscheiden.
Weder de hond levert ons het sprekendst bewijs van den invloed der oefening ook op de instinctmatige vermogens. Het lijdt geen' twijfel, of bij de oorspronkelijke soort, waarvan al onze honden afstammen, bestond één en hetzelfde instinct. En thans, welk een verscheidenheid! Schier elk ras heeft ook ten dezen opzigte zijne eigendommelijkheden.
Te midden daarvan zult gij den meester niet werkeloos bij zijn katheder zien neerzitten, maar hoe hij zijn handen zwart van kool in zwijgende aandacht aan het werk slaat, hoe hij gehuld in rook, bedekt met asch en roet nu eens met het felste vuur de hardste metalen vloeibaar maakt, dan weer een stof uit het plantenrijk met levende vlammen doet branden; hoe hij aan den eenen kant met de grootste voorzichtigheid tegengestelde lichamen bij elkaar brengt, die zich dra in een vlammenbrakenden strijd zullen storten; aan den anderen kant door een matige warmte de vermogens der stoffen te voorschijn roept door het druppelen van water naar een bepaald getal te regelen; en bij een andere gelegenheid die vermogens na ze te voorschijn te hebben geroepen door een natuurlijke lauwe temperatuur nauwer bindt en afdeelt; in één woord: hoe hij geheel tusschen zijn fornuizen levend, zich slechts bezighoudend met het aanwakkeren, toepassen en regelen van het vuur, de werking daarvan op lichamen op alle mogelijke wijzen nagaat.
Zoo zijn dan de verschillende bestaande dieren niet alleen door bijzonderheden van uitwendigen vorm, lichaamsgesteldheid, formaat, enz. kennelijk van elkaar onderscheiden, maar ook door de vermogens, waarmee zij zijn begiftigd.
Wij bevonden dat de mensch in zich het vermogen heeft de natuur te onderzoeken en dat hij veel meer kan verkrijgen door het ontwikkelen zijner innerlijke krachten dan door het gebruiken van de hulpmiddelen der wetenschap. Maar tevens weten wij dit: de vermogens der menschelijke ziel zijn niet bestemd tot het doen van ontdekkingen, welke zouden dienen om den ontdekke beroemd te maken en rijk.
Hier komt de onvolkomendheid en eenvoud van organisatie dermate sterk uit, dat deze dieren welhaast geen vermogens bezitten en men langen tijd aan hun dierlijken aard getwijfeld heeft.
Terwijl het pantheïsme van Indië slechts naar het fatalisme voert, naar onverschilligheid en zelfvernietiging, stelt de leer van Zoroaster ons het leven voor als een onophoudelijken strijd, waarin de mensch, om zich te verdedigen tegen een even listigen als boosaardigen vijand, verplicht is gebruik te maken van al zijn krachten en vermogens.
Woord Van De Dag