Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !
Bijgewerkt: 18 april 2025
Daardoor kunnen de persoonlijke dingen en wrijvingen je minder raken.... Dit, de lezer begrijpe het wel, was een vriendelijke uitval naar mij: Ik had te voren verteld van mijn ervaringen en teleurstellingen in het socialistisch kamp. Maar ik zou dien avond toch niet gaan slapen, zonder een groote voldoening te hebben gesmaakt. Die komt nog.
Wel haatte Rousseau van ganscher harte de opstapeling van den rijkdom in enkele handen, maar het socialistisch inzicht dat de rijkdom door de gemeenschap geschapen, ook aan de gemeenschap terug behoort te keeren, lag geheel en al buiten zijn geestelijken horizon. Hij beschouwde integendeel het privaat-eigendom als het fundament van alle maatschappelijke orde.
Voor slot dan schijnt het verschil tusschen socialistisch en burgerlijk "kunstenaar" voor den zelden ingelichten lezer voldoende te dezer plaatse te zijn toegelicht een repliek aan den heer Van Deijssel, waarin men tevens zìjn beantwoording van het stuk van daareven vindt opgenomen.
Vrouwen werken er niet, en de enkele jongens, boven veertien jaar, verrichten lichtere bezigheden. Aan acht zweedsche ingenieurs is de leiding van het werk toevertrouwd. Stakingen zijn in tien jaar niet voorgekomen, hoewel het meerendeel der arbeiders socialistisch gezind is. Er worden gemiddeld 900000 ton erts jaarlijks gewonnen.
Dat is zelfs, bevestigt Mr. Troelstra, het eigenlijke niet van de coöperatieve vereenigingen, maar zij verkrijgen eerst een socialistisch karakter, wanneer zij dit doel hebben. Met behulp van al deze middelen zou men langzamerhand komen tot den toekomstigen staat.
Het is heel goed mogelijk, dat de sociaal-democratische staat er zou zijn en dat ik in dien staat heelemaal mee kon voelen, dat ik dan een socialistisch dichter zou zijn. Maar voor iedereen acht ik het onmogelijk, dat van nu af aan eene socialistische poëzie geheel volledig in het leven zou worden geroepen. Die poëzie zou heelemaal hersenwerk, uit de gedachten zijn, dus onpoëtisch.
Zij raakten over politiek aan 't praten.... Het oude heertje, nijdig roerend in zijn kopje thee, gaf, in zijn fel en krakerig geluid, zoowat opinies van laisser-aller ten beste, ouderwets-liberale ideeën, gebruikte termen waar hij zelf klaarblijkelijk de porté niet van begreep.... Paul maakte zich niet warm, maar zei, spontaan en leuk, wat zinnetjes die recht daartegen in, en erg socialistisch klonken.
En spreekt u mij van gemeenschapsgevoel, dan zeg ik u, dat dit volstrekt niet gewaarborgd wordt door het etiket "socialisme". Ik heb langzamerhand geleerd, wat dat beteekent: socialistisch gemeenschapsgevoel. Niets! Bij kapitalisten is het dikwijls nog grooter dan bij zich-noemende socialisten. Maar ik verwacht van niemand groote opofferingen.
Het is toevallig, dat mijn kunst beter begrepen wordt door de socialisten en beter in hun geest kwam. U zult zeggen "Het gezin van Paemel" is een socialistisch stuk, de socialisten spelen het voortdurend en spelen het goed, maar ik verzeker u dat het toevallig is en het zou net zoo goed kunnen gebeuren dat ik een stuk schreef dat anti-socialistisch was.
Maar hun socialistisch inzicht bewaarde er deze beide mannen voor, om het groote beginsel van de bevrijding der kinderlijke persoonlijkheid te vermengen met de individualistische anti-sociale strekkingen, waartoe de kleinburgerlijke utopist Rousseau noodlottig verviel.
Woord Van De Dag
Anderen Op Zoek