Vietnam or Thailand ? Vote for the TOP Country of the Week !

Bijgewerkt: 15 juli 2025


Het volgende jaar in 1882, hield de Sociaal-democratische Bond zijn eerste congres, ondanks het verbod van de politie, en nam zijn eerste program aan, dat geen ander was dan hetgeen door de Duitsche Socialisten te Gotha was opgesteld. Toen begon voor het Nederlandsche Socialisme een snelle vooruitgang. De toestand in Nederland verschafte hieraan een gunstig terrein.

De twaalf apostelen zooals men ze weldra noemde, richtten tot de Socialisten een manifest, waarin zij de vorming van een nieuwe Sociaal-democratische partij aankondigden, die niets gemeen had met de ultra-revolutionairen, en wier doel het was, zich op de hoogte houden van de eischen des tijds en te strijden voor de daadwerkelijke verbetering van den toestand van het proletariaat.

Maar hij werd niet gevolgd door al de Socialisten in Nederland; de groep van hen, die men de parlementairen noemde, dewelke Domela Nieuwenhuis betitelde met de benaming van heerenclubje, en die vooraan bevatte Van der Goes, Troelstra en Van Kol, bleef op politiek gebied zich bewegen en richtte daartoe een afzonderlijke vereeniging op, de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij, minder hard van aanzien en meer ontvankelijk voor al de plooien en zelfs voor al de beloften van het nieuwerwetsche politieke leven.

Want behalve de beide genoemde partijen, komt ook de sociaal-democratische in 't vuur en deze werkt hier met den ijver der jeugd, zoodat het aantal stemmen op haar candidaat uit te brengen ongetwijfeld groot zal zijn. Evenwel gering, in verhouding tot het aantal stemmen door de "bourgeois"-partijen uit te brengen.

I. De eerste organisatie. De nabijheid van Duitschland, de bakermat van het Marxistisch Collectivisme, moest wel spoedig in Nederland de vorming en ontwikkeling van een sociaal-democratische vereeniging in de hand werken, echo en weerschijn van de machtige sociaal-democratische beweging in Duitschland.

Zoo was het onmiddellijke doel, dat het sociaal-democratische program aanwees in den strijd voor welvaart en geluk. Degenen, die het hadden uitgewerkt, hadden niet vergeten er de verkrijging van het algemeene kiesrecht voor mannen en vrouwen aan toe te voegen; denkende met Karel Marx, dat de klassestrijd vóór elken politieken strijd gaat tenbehoeve van economische vrijmaking van het proletariaat.

In Maart 1909 werd eerst door een der liberale partijen en direct daaropvolgend door de sociaal-democratische Kamerclub een voorstel ten gunste van vrouwenkiesrecht ingediend, dat in het eind van April in behandeling werd genomen en direct, zonder een enkel woord van tegenspraak, met algemeene stemmen werd aangenomen. Ook de Koning had zich verklaard vóór aanneming.

Het Groningsche congres van 1893 schikte zich naar deze tactiek en met 47 tegen 40 stemmen besliste het, dat de partij zich uit de politiek zou terugtrekken. In de afdeelingen werd deze beslissing bevestigd met 1300 tegen 900 stemmen en de Sociaal-Democratische Bond begaf zich op een nieuwen weg.

Werklieden, die gunstig gestemd zijn voor het vakvereenigings-leven, worden nu opgeroepen om te stemmen voor den candidaat der arbeiders, die de organisatie van den arbeid in vakvereenigingen wil bevorderen, en dat is natuurlijk de sociaal-democratische candidaat! De argumenten snijden wel niet altijd hout, maar zij maken indruk en winnen kiezers.

Zij vergaderden hunne volgelingen in een nieuwe partij, die zij noemden: »de Sociaal-Democratische partij", stelden een programontwerp op en bij de verkiezingen van 1909 hadden zij candidaten in vier districten, maar verkregen slechts een zwak stemmencijfer.

Woord Van De Dag

bakels

Anderen Op Zoek