United States or El Salvador ? Vote for the TOP Country of the Week !


Overigens, historisch gesproken is het Protestantisme wezenlijk revolutionair in dezen zin, dat in alle landen, waar het zich geplant heeft, het heeft medegebracht een vaak hevige breuke met den bestaanden toestand en het een revolutie veroorzaakt heeft.

Zijne agenten en vooral de katholieke geestelijken hadden het reeds veel vroeger zoover gebracht, dat de Waalsche provinciën het besluit namen om tegen de hand over hand toenemende macht van het protestantisme een afzonderlijk verbond aan te gaan.

Een ander verrader van hoogadellijken bloede was Karel van Croy, prins van Chimay, de zoon van den hertog van Aerschot. Chimay had zich door den ijver, welken hij voor het protestantisme aan den dag legde, en tengevolge waarvan hij met zijn vader in oneenigheid leefde, het vertrouwen der patriotten verworven; hij was tot gouverneur van Vlaanderen benoemd.

Sinterklaas of Pieterman dragen de roede, evenals Sint Maarten. In Zwitserland draagt St. Nikolaas plaatselijk een opgesmukt boompje, in Hamburg voorheen een groene twijg. Volgens TlLLE, Die Geschichte der deutschen Weihnacht, bl. 196, heeft het Protestantisme de levens- en vruchtbaarheidsroede van onzen heilige tot strafinstrument en plak hervormd.

Zooals al de Germaansche landen, zijn ook de Nederlanden in de 16de eeuw voor het Protestantisme gewonnen, en ondervonden zij in dezelfde mate als Duitschland en Engeland de gevolgen van den godsdienstigen omkeer, die in Europa zich onder de volken baan brak.

Na de verschijning der "Brieven uit de Bergen" kreeg Rousseau de organisatie van het protestantisme op zijn lijf. De "eerwaardige klasse," dat is de vereeniging der predikanten van Neuchâtel, verzocht den Raad van het vorstendom om de "Brieven" en hun schrijver te vervolgen en gelastte den dominé van Motiers, om Rousseau voor den kerkeraad te dagen ten einde hem uit de kerk te stooten.

Nog was zij niet aan de beurt, maar zij wist met een Joodse zekerheid dat haar dag en die van haar kinderen zou komen. Gedoopt in de Rooms-Katholieke, maar later overgegaan naar een Protestantse naar ik vermoed de NH kerk: "Het protestantisme overspoelde mij als een lauwe golf veiligheid" . Behoefte aan veiligheid en daarom "oorlogs-christen" geworden en enige tijd gebleven.

Ofschoon zij in Litauen zelf den Katholieken godsdienst, in Pruissen, Koer- en Lijfland echter het protestantisme omhelsden, en ofschoon onder hen zelven menige stam-verscheidenheid en tallooze variaties in tongval, kleeding en gebruiken bestaan, zoo zijn toch nog heden ten dage alle opmerkingen, die men over hen gemaakt heeft, zoowel over de Litauers, die voor de poorten van Koningsbergen wonen, als over die aan den Duna en aan het Peipus-meer, alsook over die bij Wilna en aan den Niemen, zoo bijzonder overeenstemmend, dat men wel inziet, dat men overal splinters van hetzelfde blok, een en dezelfde nationaliteit voor oogen heeft.

Rousseau verklaarde zijn geloof voor het ware protestantisme; hij beschuldigde de protestantsche geestelijkheid van door kleingeestigheid, onverdraagzaamheid en vormendienst, de echte beginselen der gereformeerde religie vertroebeld te hebben.

Dit kon zoo zijn, omdat het stelsel van Kalvijn nog langen tijd passen bleef bij de sociale en geestelijke behoeften der bevolking van Genève, terwijl in Holland b.v., die andere burcht van het protestantisme, haar heerschend deel spoedig daaraan ontgroeide.